تاثیر مخرب استرس بر عملکرد مغز

به گزارش ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست، محققان اخیرا بعد از بررسی هایی که بر روی حیوانات و انسانها انجام دادند، اظهار کردند که استرس میتواند بر شیوه عملکرد مغز تأثیر منفی بگذارد.این محققان همینطور اعلام کردند استرس نه تنها بر حافظه و بسیاری از کارکردهای دیگر مغز، مثل خلق وخو و استرس تأثیر می گذارد، بلکه سبب التهاب مغز نیز می شود که این مورد بر سلامت قلب نیز تأثیر منفی می گذارد.

این مطالعه جدید که در مجله" JNeurosci" منتشر شده است، نشان می دهد که استرس با تغییر ساختار و عملکرد نورون ها و آستروسیت ها، عملکرد مغز را تغییر می دهد.

آستروسیت( astrocyte) یا آستروگلیا یا اختریاخته، یاخته ای گلیایی و ستاره شکل است که تغذیه و حفاظت یاخته های عصبی را بر عهده دارد.آستروسیت ها سلول های گلیای ستاره شکل در مغز و طناب نخاعی می باشند. آستروسیت ها بیش ترین نوع سلول های گلیا هستند. آستروسیت یعنی سلول ستاره ای و این اسم بدرستی شکل این سلول را توصیف می کند. آستروسیت ها از اندازه بزرگی برخوردارند و نورون ها را تغذیه کرده و از آنها حمایت می کنند و بهمراه میکروگلیاها مواد زائد داخل مغز را از بین می برند و در نهایت بصورت مواد شیمیایی از مایع احاطه کنندهٔ نورون ها حفاظت می کنند. گاهی اوقات نورون ها به علل ناشناخته ای از بین میروند یا در اثر ضربه مغزی عفونت یا سکته مغزی (stroke) می میرند. در این هنگام آستروسیت ها بهمراه میکروگلیا وظیفه پاک سازی و از بین بردن مواد زاید باقی مانده را به عهده می گیرند.

آستروسیت ها ماموران مدیریتی مغز هستند که وظیفه دارند بعد از انتشار در سیناپس، انتقال دهنده های عصبی را کنترل کنند.

در این مطالعه دانشمندان با برسی مغز موشها متوجه شدند استرس حاد سبب انقباض فرآیندهای جانبی در آستروسیت های مخچه موش می شود. اضطراب با متوقف کردن تولید زیر واحد اساسی گیرنده های گلوتامات به نام GluA۱، این تغییر را القا می کند.

در طی یک رویداد استرس زا، هورمون استرس" نوراپی نفرین"( norepinephrine) یک مسیر مولکولی را که بطور معمول در سنتز پروتئین GluA۱ به اوج خود میرسد ، سرکوب می کند. بدون گیرنده های عملکردی GluA۱ یا گلوتامات، نورون ها و آستروسیت ها توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را از دست می دهند.