توافق هسته‌ای جدید: ایران و کشور‌های خلیج فارس، بدون غنی‌سازی

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، در حالی که دیپلماسی هسته‌ای ایران و آمریکا در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به بن بست رسیده است، سناتور‌های آمریکایی تلاش می‌کنند طرحی تازه برای توافق با ایران آماده کنند.

در همین زمینه «واشنگتن پست» نوشته است در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ که اوایل ماه جاری میلادی برگزار شد، لیندسی گراهام و رابرت منندز، سناتور‌های تندروی جمهوری خواه و دموکرات، با رهبران اروپایی درباره طرحی صحبت کرده اند که بر اساس آن گفتگو‌های هسته‌ای تازه تنها شامل ایران نمی‌شود و متحدان آمریکا در خلیج فارس را هم در بر می‌گیرد. «جاش راگین»، خبرنگار واشنگتن پست گفته است که این سناتور‌ها در پرواز برگشت از مونیخ به آمریکا به او گفته اند در حال کار بر روی قانونی هستند که بتوانند طرح خود را بر اساس آن دنبال کنند.

بخش نخست توافق مورد نظر این است که اطمینان حاصل شود ایران و کشور‌های حاشیه خلیج فارس به سوخت هسته‌ای مورد نیاز برای اهداف غیرنظامی دسترسی داشته باشند و این مسئله از سوی جامعه بین المللی به طور دائم تضمین شود. در مقابل، کشور‌های مذکور متعهد می‌شوند غنی سازی را برای همیشه متوقف کنند.

از آنجا که ایران همین حالا هم بر خلاف همسایگان خود در خلیج فارس، دارای ظرفیت گسترده غنی سازی است، برای تن دادن به این موضوع از برخی معافیت‌های تحریمی برخوردار خواهد شد. پس از آن ایالات متحده و ایران برای یک توافق جامع که شامل محدودیت برنامه موشکی ایران و حمایت آن از تروریسم در عوض رفع تحریم‌های بیشتر می‌شود، مذاکره خواهند کرد.

توافق نهایی به عنوان یک معاهده توسط سنای آمریکا تصویب خواهد شد تا ایران مطمئن باشد یک رئیس جمهور جدید به راحتی آن را کنار نمی‌گذارد؛ مانند کاری که دونالد ترامپ با توافق هسته‌ای باراک اوباما کرد.

گراهام به خبرنگار واشنگتن پست گفته است می‌داند که متقاعد کردن دیگر سناتور‌ها و کاخ سفید دشوار است، اما این راهی است که ارزش دنبال کردن دارد. او گفته است تلاش می‌کند به نوعی دیپلماسی را آغاز کند، چرا که ترامپ خواهان آن است، و این که بن بست فعلی پایدار نیست.

گراهام با تکرار این که برجام یک توافق ناقص است، اضافه کرد: «هدف این است که به ایران برنامه هسته‌ای بدون غنی سازی داده شود. از این طریق آن‌ها چیزی را خواهند داشت که می‌گویند می‌خواهند، انرژی هسته ای. و جهان هرگز درباره بمب [اتمی ایران] نگرانی نخواهد داشت، چرا که تا غنی سازی نکنید نمی‌توانید بمب بسازید.»

منندز، سناتور دموکرات، به خبرنگار واشنگتن پست گفته است اگر ایران این پیشنهاد را رد کند، نیت واقعی آن‌ها برای ادامه ظرفیت ساخت بمب آشکار خواهد شد. در این وضعیت، اروپایی‌ها ممکن است برای پیوستن به سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران متقاعد شوند.

منندز گفته است او و گراهام این طرح را به «رابرت اوبرین»، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ، ارائه کرده و ماه گذشته با مقامات انگلیس، فرانسه و آلمان گفتگو کرده اند. گراهام گفته است مقامات اروپایی از ایده راهی تازه برای دیپلماسی با ایران «بسیار هیجان زده» شده اند.

یکی از مقاماتی که گراهام در مونیخ با او دیدار کرده، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، بوده که ماه‌ها برای ترتیب دادن دیداری میان حسن روحانی و دونالد ترامپ تلاش کرده بود. مکرون درباره این طرح به گراهام گفته است «تلاشتان را بکنید.»

گراهام که پیش از این به همراه دیگر سناتور‌های دموکرات جمهوری خواه، تام کاتن، تد کروز، و مارکو روبیو، به دنبال طرحی برای لغو تمام معافیت‌های تحریمی ایران و اعمال تحریم‌های بیشتر بود، گفته است در حال جدا شدن از طرح مذکور است.

او گفت: «اگر دنبال براندازی [نظام ایران] هستید مرا هم در نظر بگیرید، اما این سیاست دولت ترامپ نیست. ممکن است موضع کاتن یا کروز باشد، اما موضع ترامپ نیست.»

واشنگتن پست در پایان با اشاره به اینکه طرح گراهام- منندز ممکن است هرگز به سیاست آمریکا بدل نشود، اذعان می‌کند که فشار به ایران به تنهایی نمی‌تواند به براندازی منجر شود، بنابراین باید راه‌های دیگر را هم دنبال کرد و کنگره می‌تواند به او برای مذاکره بر سر توافق جدید کمک کند.