راه اصلاحات از انتخابات می‌گذرد

اصلاح‌طلبان از رییس دولت اصلاحات تا چهره‌ها و احزاب کوچکتر این طیف در آستانه انتخابات مجلس یازدهم در تلاش هستند تا برخی بن‌بست‌های به وجود آمده برای این جریان را باز کرده و راهی به سوی دموکراسی هم به نفع مردم و هم به نفع طیف فکری خود بیابند و هم عرصه انتخابات را رقابتی کنند و هم مجلس آینده را از خطر تک‌صدایی نجات دهند.

حمایت شخصیت‌ها و چهره‌ها از انتخابات باشکوه

«سید محمد خاتمی» رییس دولت اصلاحات گرچه به گفته «آذر منصوری» قائم مقام حزب اتحاد ملت از فهرست خاصی حمایت نمی‌کند اما در انتخابات شرکت خواهد کرد. کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران هم معتقد است رییس دولت اصلاحات مخالف رأی دادن و لیست دادن نیست.

«بهزاد نبوی» از چهره‌های سرشناس اصلاحات هم درباره حضور فعال در انتخابات و دادن لیست گفته است: توصیه‌ همیشگی من به همه‌ طیف‌های سیاسی و خصوصا اصلاح طلبان، این بود که، باتوجه به اینکه صندوق‌های رای تنها مسیر قابل قبول جهت تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب است، علیرغم دشواری، کندی و موانع بی‌شمار موجود، باید آن را طی کرد.»

«عبدالله رمضان‌زاده» سخنگوی دولت اصلاحات تاکید کرده است که در اصلاحات بن‌بستی وجود ندارد. «غلامرضا ظریفیان» معاون وزیر علوم دولت اصلاحات هم گفته است: باید کمک کنیم تا نگذاریم جریانی که کمر به از بین بردن جمهوریت بسته، موفق شود. از همین‌رو باید در انتخابات شرکت کنیم تا با انتخاب نمایندگانی-هرچند محدود- که به واقع به جمهوریت اعتقاد دارند از ورود کسانی که می‌خواهند از طریق مراجع قانونی به رادیکالیسم شکل حقوقی بخشند، جلوگیری کنیم؛ چراکه رادیکالیسم امروز بزرگ‌ترین آسیب کشور ما محسوب می‌شود. مردم باید هوشمندانه در دفاع از جمهوریت نقش ایفا کنند و با همین اندک سرمایه‌ای که در اختیار دارند، در مسیر مردم‌سالاری حرکت کنند. نباید بگذاریم تجربه تاریخی جمهوریت از میان برود.»

«محمدرضا عارف» رییس فراکسیون امید هم گفته است: «نفس حضور مردم در انتخابات یعنی پیروزی و اگر ما حضور جدی داشته باشیم و وظیفه ملی و شرعی خود انجام بدهیم، پیروز خواهیم بود و رای آوردن اعضای لیست مساله بعد است.»

حزب اعتماد ملی، انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، حزب همبستگی و بسیاری از احزاب دیگر هم ضمن انتقاد از برخی رویه‌ها در تایید صلاحیت اعضای خود مردم را به حضور گسترده در انتخابات فراخواندند. حزب ندای ایرانیان هم در اطلاعیه‌ای اعلام کرد ستاد انتخابات این حزب قصد دارد برای عصر روزهای سه شنبه و چهارشنبه (دو روز آخر تبلیغات) برنامه گفت‌ و گو با شهروندان تهرانی برای دعوت به شرکت در انتخابات و رای دادن به کاندیداهای اصلاح طلب را در دستور کار قرار دهد.

حزب کارگزاران سازندگی هم تکلیف خود را پیش از این روشن کرده و فهرستی موسوم به یاران هاشمی را برای شرکت در انتخابات ارائه داده بود. «حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی در نشست خبری معرفی کاندیداهای این حزب گفته است: «از نظر ما فرصت انتخابات مجلس یازدهم با توجه به شرایط عمومی کشور که مهمترین عنصر آن رنجش مردم و شرایط اقتصادی و قرار داشتن تحت شدیدترین تحریم تاریخ جهان است.»

«غلامحسین کرباسچی» دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در تعبیر جالبی انتخابات را ناموس دموکراسی دانسته و گفته است: «ما به هیچ وجه نباید نهاد انتخابات که ناموس دموکراسی است را نادیده بگیریم و باید با تمام توان و با کمک احزاب اصلاح‌طلب و به کمک کاندیداهای اصلاح طلبی که در این عرصه حضور دارند، بتوانیم شرایط کنونی را با پیاده سازی سرفصل های اعلام شده بهبود بخشیم.» برخی نامزدهای انتخابات و ائتلاف‌های انتخاباتی هم در فرصت باقی مانده تبلیغات در نشست‌های مختلف به ارائه راه‌حل‌ها و برنامه‌های خود می‌پردازند.

آیا اصلاح‌طلبان انتخابات را تحریم کرده بودند؟

از ابتدای سال جاری و جدی‌تر شدن فضای انتخابات در کشور، طیف‌های مختلف اصلاح‌طلب درباره نحوه حضور در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی پیشنهادات مختلف داشتند. تحریم‌کنندگان و تحبیب‌کنندگان مشارکت در انتخابات دو سوی این طیف‌ها بودند. اما حتی تندترین این تحریم‌کنندگان هم از صندوق رای و مردم ناامید نبودند. روند رویدادها به ویژه از فصل پاییز به گونه‌ای پیش رفت که هر روز امید اصلاح‌طلبان به تایید صلاحیت‌ افراد نزدیک به خود کاهش یافت. پس از قطعی شدن رد صلاحیت‌های گسترده اصلاح‌طلبان طیف‌ها و احزاب مهم این جریان در قالب شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان اعلام کردند که در این انتخابات فهرستی ارائه نخواهند داد اما احزاب می‌توانند بر اساس مصلحت جمعی و حزبی در این عرصه حضور داشته و فهرست ارائه دهند.

احزاب اصلاح طلب هم از این فرصت استفاده کرده و هر یک بر اساس تعداد افراد تایید صلاحیت شده خود اقدام به انتشار فهرست کردند. فهرست‌هایی که ضمن تایید حضور آن‌ها در عرصه سیاست به پرشور و رقابتی شدن انتخابات هم کمک می‌کرد. با این حال برخی رسانه‌های جریان رقیب از این حضور چندان استقبال نکردند و حتی در مقام انتقاد هم برآمدند. این در حالی است که انتخابات به عنوان اصل اساسی دموکراسی بیش و پیش از اینکه در جریان رقیب مورد تاکید و اولویت باشد در میان اصلاح‌طلبان اصل بی‌بدیل بود و است. اهمیت مشارکت اصلاح‌طلبان در این انتخابات به مراتب از رقیب بیشتر است زیرا این جریان همچنان منتقد جدی شیوه احراز صلاحیت‌ها در انتخابات بوده و معتقد است این شیوه در نهایت موجب حذف جریان اصلاحات از گردونه سیاست ایران و در نتیجه حذف بخشی از مردم از انتخابات خواهد بود که به این جریان پایبند هستند.

این مشارکت از سوی دیگر به این دلیل اهمیت دارد که نتایج انتخابات گذشته نشان داده است که اصلاح‌طلبان بیش از رقیب خود در جامعه طرفدار دارند و گفتمان این جریان بیشتر مورد اقبال توده‌های مردم است. اصلاح‌طلبان می‌دانند که حذف آن‌ها از سیاست به هر شکل و شیوه‌ای می‌تواند مردم طرفدار و سمپات آنان را ناامید و دلسرد کند. بخشی از اصلاح‌طلبان هم دلیل حضور خود و ارائه لیست را همان دلیل سلبی همیشگی اعلام کرده و معتقدند در صورت خالی کردن میدان، رقیب نه یک طیف معتدل بلکه افرادی تندرو را به میدان خالی رقابت خواهند فرستاد و در صورت پیروزی نه چندان دور از انتظار آن‌ها، این تندروی‌ها کشور را با مشکلات زیادی مواجه خواهد کرد. با چنین استدلال‌های ارائه شده از سوی جریان چپ ایران باید منتظر ماند و دید تا چه اندازه می‌توانند مردم را قانع به حضور و رای کنند و دستکم بخشی از کرسی های بهارستان را برای خود نگه دارند.