نقش فرهنگ‌سازی در کاهش میزان جرایم خشن به چه میزان است؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ اگر سری به دادگاه‌های جنایی زده باشید می‌بینید که بسیاری از قتل‌ها با سلاح سرد انجام شده است. به طوری که شاید قاتل در برخورد انگیزه قتل را نداشته است اما در زمان درگیری شرایط به‌گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد و دسترس بودن چاقو عامل بروز جنایتی سنگین خواهد شد. به‌ طوری که مسئولان قضایی از کشته شدن حدود ۷ هزار نفر با سلاح سرد طی ۷ سال در کشور خبر داده‌اند. این در حالی است پلیس نیز با آمارهای رسمی خود به این گفته صحه می‌گذارد و می‌گوید که حدود ۴۰ درصد قتل ها در کشور با سلاح سرد انجام می‌شود و در این قتل‌ها از چاقو، قمه، دشنه، شمشیر و ساطور استفاده شده است. به گفته پلیس ۶۹ درصد قتل‌ها بدون برنامه‌ریزی قبلی و در اثر یک حادثه ناخواسته رخ داده است، دلیل این موضوع عصبانیت و نبود کنترلی بر خشم است که با استفاده از سلاح سرد همراه خود ناخواسته چند ضربه به طرف مقابل وارد کرده که همین امر باعث وقوع قتل و نزاع‌های خونین می‌شود.

چاقو مهم‌ترین ابزار وقوع جرم است

یک وکیل دادگستری، معتقد است چاقو مهمترین ابزار جرم است بنابراین باید با عاملان و عرضه‌کنندگان سلاح سرد مقابله کرد. که علیرضا ابوالحسنی به افزایش قابل‌ توجه نزاع‌های فردی و دسته‌جمعی اشاره می‌کند و این موضوع را زنگ خطر عنوان می‌کند، می‌گوید: اگر نگاهی کوتاه به صفحه حوادث روزنامه‌ها بیندازیم می‌بینیم چاقو به عنوان پررنگ‌ترین قسمت در جرایم خشن خودش را نمایان کرده است و این روزها در دسترس همگان وجود دارد و به‌راحتی کنار معابر نیز فروخته می‌شود.

این حقوقدان در خصوص ناآگاهی نوجوانان و جوانان در خصوص استفاده از سلاح سرد اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی از جوانان و نوجوانان از جرم‌بودن حمل سلاح سرد آگاهی ندارند و با حمل آن احساس قدرت می‌کنند و با قرار گرفتن در شرایط نزاع به سبب وجود رفتار احساسی و عدم کنترل خود موجب قتل یا انواع جراحات می‌شوند.

ابوالحسنی از مجازات استفاده از سلاح سرد نیز سخن به میان می‌آورد و در این باره توضیح می‌دهد که مجازات حامل سلاح سرد، حبس از ۶ ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق است و در سلاح سرد در تعاریف حقوقی به هر نوع سلاحی گفته می‌شود که برای دفاع یا تهاجم مورد استفاده قرار گیرد و از حیطه باروت، شلیک و انفجار گلوله خارج باشد. وی ادامه می‌دهد: سلاح سرد به سه دسته:

1- سلاح سرد جنگی شامل انواع سرنیزه قابل‌ نصب روی سلاح‌های جنگی و انواع کاردهای سنگری، افشانه‌های گازی در انواع مختلف اشک‌آور، تهوع‌آور، خواب‌آور، بی‌هوش‌کننده، شوکرهای الکتریکی در انواع مختلف، انواع تفنگ و کلت بادی یا گازی شبه‌سلاح، انواع پرتاب‌کننده سوزن‌های آلوده به سموم بیولوژیکی؛

2- سلاح سرد غیرجنگی شامل انواع چاقو، زنجیر، پنجه‌بوکس، قمه.

3- سلاح سرد شکاری شامل انواع تفنگ‌های شکاری ساچمه‌زن و گلوله‌زن، انواع سلاح‌های بیهوش‌کننده جانواران، انواع تفنگ و تپانچه خفیف، انواع تفنگ ورزشی اهداف پروازی و ثابت ساچمه‌زن تقسیم می‌شود.

آگاه‌سازی راهی برای کاهش جرم

این حقوقدان با تاکید بر این موضوع که نقش آگاه‌سازی در پیشگیری از وقوع جرم با سلاح سرد بسیار مهم عنوان است، در این باره می‌گوید: برای پیشگیری از جرایم خشن ضرب‌ و جرح باید در این زمینه اطلاع‌رسانی شده و آموزش‌های جدی و گسترده‌تری در جامعه صورت گیرد. وی خواستار نظارت بیشتر بر عرضه‌کنندگان سلاح سرد، بازرسی و کنترل نامحسوس مناطق جرم‌خیز و همچنین رسیدگی در شعب ویژه قضایی شد.

علی مقتدایی، جامعه شناس و مدرس دانشگاه، در ادامه با اشاره به این مبحث که از طریق فرهنگ‌سازی می‌توان بخش عمده‌ای از جرایم خشن و آنی که منجر به قتل می‌شود را کنترل کرد. گفت: اگرچه پلیس در بسیاری از موارد قاتل را به زودی دستگیر می‌کند، اما باید راهکارهای پیشگیری از وقوع چنین جرایمی را تقویت کنیم. برای تقویت چنین موضوع نیازی است که به صورت صحیح از سوی دستگاه های متولی امر فرهنگ سازی، شاهد فعالیت های مثمر ثمر باشیم.

این جامعه‌شناس نقش عصبانیت و نبود کنترل خشم را در وقوع قتل با سلاح سرد بسیار مهم می‌داند و ادامه می‌دهد: بیشتر قتل‌ها به عصبانیت آنی متهمان برمی‌گردد و عمده آنها بدون برنامه‌ریزی قبلی و تنها براساس خشم و غضب ناگهانی افراد و به دلیل در دسترس بودن یا حمل سلاح سرد رخ می‌دهد. میرزابیگی گفت: بازسازی صحنه، سبب فرهنگ سازی می‌شود تا جوانان عواقب کارشان را ببینند و کاری را انجام ندهند که پشیمانی همیشگی را برای آن‌ها به دنبال داشته باشد.

این مدرس دانشگاه در پایان گفت: به همراه داشتن سلاح سرد می‌‌تواند منتهی به عمل مجرمانه شود و ممنوعیت استفاده از این مسائل و آلات اگرچه لازم است اما قبل از آن ریشه‌ها را باید هدف گرفت و با فرهنگ‌سازی مناسب، زمینه‌‌ها را از بین برد زیرا جوانی که پیامدهای حمل سلاح را می‌داند هرگز با خود چاقو حمل نمی‌کند.