پیشنهاد ظریف برای مذاکره با آمریکا جنجال آفرید/ خباثت ترامپ یا اشتباه ظریف؟
محمدجواد ظریف و دونالد ترامپ وارد مجادله توئیتری شدند. ماجرا از یک گفتگوی وزیر خارجه ایران با مجله آلمانی اشپیگل شروع شد. ظریف در این گفتگو به ابعاد و تاثیرات ترور سردار قاسم سلیمانی پرداخت و در پاسخ به سوال پایانی اشپیگل، اظهاراتی بیان کرد که هم در ایران و هم در آمریکا بازتاب گسترده و البته جنجال برانگیزی داشت.
درباره دستور کار مذاکره اجماعی وجود ندارد
گذشته از این، شروع مذاکرات مستلزم تفاهم بر سر موضوعات آن است. امری که به هیچ وجه در داخل ایران تفاهمی درباره آن وجود ندارد. آمریکاییها بارها بر موضوعات اصلی مذاکره (آینده برجام، برنامه موشکهای بالستیک و نفوذ منطقهای ایران) تاکید کرده اند. این در حالی است که هنوز اجماعی در زمینه مذاکرات موشکی و منطقهای در ایران شکل نگرفته است.
آمریکا فعلا تمایلی به مذاکره ندارد
بحث مذاکره مشروط به رفع تحریمها، حداقل از بهار گذشته مطرح بود و اتفاقا همین مسئله موجب شد که تلاش فرانسویها برای تدارک دیداری میان حسن روحانی و دونالد ترامپ در نیویورک به جایی نرسد. در جریان نشست سالانه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل، اروپاییها به روحانی فشار آوردند که برای حل مشکلات ایران با ترامپ دیدار کند. اما روحانی این دیدار را به رفع تحریمها مشروط کرد. روحانی درباره سفرش به نیویورک گفت: «وقتی در نیویورک بودم وقت نکردم از هتل خارج شوم. روسای کشورها پشت درب اتاق من بودند و همه پیامها این بود که شما با ترامپ ملاقات کنید تا مشکلتان حل شود. اینها یک چیز در نیویورک در ذهن سران جا انداخته بودند که همه چیز درست میشود و اشکال با ایران است. این را نه یک نفر از سران بلکه تمام رهبران جهان میخواستند با ترامپ ملاقات کنیم تا کل مشکلات حل شود... . آمریکاییها میگفتند اول ملاقات کنیم و بعد تحریمها را حذف کنیم، اما ما حاضر نیستیم کلاه سرمان رود.»
مدافعان ظریف چه می گویند؟
اما ظریف مدافعانی هم دارد. مدافعان ظریف می گویند منتقدان داخلی وزیر خارجه با ترامپ یک صدا شدهاند. رضا نصری تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در توئیتر خود نوشت: «وقتی برخی رسانههای داخلی و فعالان شبکههای اجتماعی سخنان وزیر امور خارجه را تحریف میکنند تا به او حمله کنند، طبیعی است مشاوران فارسیزبان ترامپ به او نشان دهند چطور در چنین فضایی بنزین روی آتش بریزد. سئوال اصلی این است که چرا رئیسجمهور آمریکا چنین کینهای از ظریف به دل دارد؟»
یسرا بخاخ خبرنگار شبکه الجزیره نیز توئیت کرده است: «این خواهران و برادرانی که به ظریف توهین میکنند، تحقیر نمیشن از ینکه با ترامپ و نتانیاهو و فرشگردیها هم صدا میشن؟»
اما دیاکو حسینی تحلیلگر روابط بین الملل و از کارشناسان مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری از زاویه دیگری به موضوع نگاه کرده است. او معتقد است: «دلیل نه مرسی ترامپ به برجام، حمله به عین الاسد نیست. مانع ایران هم برای مشارکت دادن آمریکا در مذاکرات درون برجام، ترور سردار نیست. میخواستند با آن ترور، ایران همه درهای دیپلماسی را ببندد و به سرزنش شدن آمریکا بخاطر قانون شکنی و تحریم، خاتمه دهد؛ در واقع ظریف بود که گفت: نه مرسی!»
امیرعلی ابوالفتح نیز با بیانات رهبر انقلاب در شهریور ماه سال جاری را به "منتقدان ظریف" و "حامیان توئیت ترامپ" یادآوری کرد. رهبر انقلاب در آن مقطع بیان کردند "چنانچه امریکا حرف خود را پس گرفت و توبه کرد و به معاهده هستهای که آن را نقض کرده است، بازگشت، آنوقت در جمع کشورهای عضو معاهده که شرکت و با ایران صحبت میکنند، آمریکا هم میتواند شرکت کند. "
تجمع در اعتراض به سخنان ظریف مقابل وزارت امور خارجه
تعدادی از معترضان به سخنان اخیر وزیر خارجه کشورمان در گفتگو با نشریه آلمانی اشپیگل با سردادن شعارهایی در مقابل وزارت خارجه تجمع کردند. تجمعکنندگان با در دست داشتن پلاکاردهایی در انتقاد به سخنان ظریف، شعارهایی از جمله مرگ بر سازشکار، مرگ بر منافق، مرگ بر اسراییل، مرگ بر انگلیس، ظریف حیا کن، وزارت خارجه را رها کن، ایرانی میمیرد ذلت نمیپذیرد، الله اکبر، مرگ بر ضد ولایت فقیه، مرگ بر منافق سازشکار، نه سازش نه تسلیم نبرد با آمریکا، حرف ما یک کلام انتقام انتقام، خونی که در رگ ما است هدیه به رهبر ما است، مذاکره با دشمن، خنجر زدن به میهن و ... سر دادند.
بیانیه وزارت خارجه در خصوص واکنشها به مواضع اخیر ظریف
وزارت امور خارجه در خصوص واکنشها و حاشیههای اخیر پیرامون اعلام "مواضع اصولی" وزیر امور خارجه در گفتگو با یک نشریه آلمانی بیانیهای صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: ایجاد دوقطبی "مذاکره - عدم مذاکره" در شرایط فعلی سیاست خارجی و فضای انتخاباتی داخلی، اثرات مخرب بر منافع ملی کشور و اعتماد عمومی جامعه خواهد داشت و کسانی که برای مطامع انتخاباتی زودگذر منافع و سرمایههای ملی را قربانی میکنند مسلما در برابر خدا، مردم و تاریخ باید پاسخگو باشند. متن کامل این بیانیه را در نامه نیوز میتوانید بخوانید.