خوبی شما فقط به اندازه ی خوبی اخرین مطلبی که نشر کردید هست

خوبی شما فقط به اندازه ی خوبی اخرین مطلبی که نشر کردید هست این نقل قول را اخرین بار از استاد مضمون اخلاق رسانه شنیدم. با خودم فکر کردم آیا واقعا همینطور است، من به عنوان یک خبرنگار همواره با چالش اعتبار مواجه هستم؟ به عنوان خبرنگار سالها مشقت کشیده اید تا جایی برای خودتان در جامعه ی خبرنگاری باز کنید اما با یک اشتباه یا اتفاق ممکن این...

خوبی شما فقط به اندازه ی خوبی اخرین مطلبی که نشر کردید هست

این نقل قول را اخرین بار از استاد مضمون اخلاق رسانه شنیدم. با خودم فکر کردم آیا واقعا همینطور است، من به عنوان یک خبرنگار همواره با چالش اعتبار مواجه هستم؟ به عنوان خبرنگار سالها مشقت کشیده اید تا جایی برای خودتان در جامعه ی خبرنگاری باز کنید اما با یک اشتباه یا اتفاق ممکن این اعتبار و جایگاه از دست تان برود. هر چند در کتاب “ژورنالیزم تولیدی”  اثر گری هادسون و سارا رولندز اشاره ای به همین نقل قول شده و انرا رد میکند زیرا کار شما وابسته به عملکرد همکاران و مدیر خبر نیز هست، پس منصفانه نیست که یک عمر اعتبار را وابسته به کار یک روز شخص دانست. البته یک خبرنگار همواره باید به کیفیت کار خود بیافزاید و در زمینه رشد کند. اما سوال اینست که چگونه یک خبر نگار به کیفیت کار خود بیافزاید.

از نگاه نویسنده کتاب ذکر شده یک خبرنگار همواره باید منصف و بیطرف باشد و فراموش نکند که باید کارهایش متفاوت و متمایز باشند. شما نمی توانید پشت دیسکتاپ نشسته از اتاق خبر گزارش تهیه کنید و توقع داشته باشید که کارتان کاملا حرفه ای و متمایز به نظر برسد. کارهای حرفه ای همیشه نظرمخاطب را جلب میکنند و به نسبت خوب و حرفه ای بودن نیاز خواننده را ارضا کرده و حس احترام به نویسنده را ایجاد میکنند. نمونه کارهای غیر حرفه ای و پشت میزی زیادی را روزانه می خوانیم که توسط خبرنگارانی نوشته میشوند که انگیزه شخصی برای اطلاع رسانی دقیق، بی طرف و متفاوت را کمتر پرورش داده اند.

مخاطب امروزی رسانه ها در افغانستان یک دست نیستند، سطح آگاهی و سواد متفاوت است اما خبرنگار پشت میزی مخاطب فعال و آگاه را دست کم می گیرد به گمان اینکه اکثریت بی سواد هستند گزارش های آبکی تهیه می کنند که باعث سقوط کیفیت کار شان میشود. گیرم که مخاطب بی سواد یا کم سواد است پس وظیفه یک رسانه که خبرنگار ملزم به اجرای اهداف آن است، چیست؟ اهداف رسانه ها معمولا عبارت از آطلاع رسانی، آموزش و سرگرم کردن است. مخاطب امروز از شما می خواهد تا با ادبیات درست به او اطلاعات دقیق ارایه شود نه یک مشت معلومات ابتدایی که میشود حتی از دکاندار سر کوچه شنید. نیاز برای ژورنالیزم از جایی به وجود امد که کسی باید اطلاعات دست اول را در زودترین فرصت و به شکل کاملا منصفانه و دقیق تهیه و نشر کند. بارها اخباری را شنیده ایم یا خوانده ایم که فقط یک پاراگراف گفته شده چنین اتفاقی در جایی رخ داده و بعد از همان روز بدون اطلاعات بیشتری به فراموشی سپرده شده.

در این جاست که نیاز به خبرنگار دقیق و حرفه ای احساس میشود که از پشت میز برخواسته و ابزار مورد نیازش را برداشته و به صحنه حادثه حضور پیدا کند و گزارش دقیق و همه جانبه تهیه کند. اینکار باعث میشود از دیگران متمایز باشد و خودش از کارش احساس رضایت پیدا کند. هیو ادوارد مجری بی بی سی نیوز میگوید: نمیدانم چرا مردم دوست دارند در حرفه ی خبرنگاری وارد شوند در صورتی که هیچ علاقه ای به خبرنگاری واقعی نشان نمیدهند. ممکن فقط برای دیده شدن در تلوزیون و یا امرار معاش این کار را انتخاب میکنند که دلایل خوبی برای وارد شدن به این حوزه پر مخاطره و پر مسوولیت نیست. مسوولیت به این معنی که شما انتخاب دیگری جز خبرنگاری اخلاق مدار ندارید. شما موظف هستید که تمام نکات اخلاقی خبرنگاری را که روزی به عنوان یک مضمون در دانشگاه خوانده اید را به یاد داشته باشید و به آن عمل کنید.

اصول اخلاقی خبرنگاری باید از طرز نوشتار و رفتارتان مشهود باشد درینصورت اعتباری که باید را به دست می اورید. اصول اخلاقی خبرنگاری به شما می گوید تحت هیچ شرایطی طرف واقع نشوید و قضاوت را به دوش مخاطب بگذارید. اما خبرنگاری مقداری پول ناقابل از یکی میگیرد و حقیقت را وارونه نشان میدهد، فکر میکنید مخاطب تشخیص نمیدهد که خبر بیطرفانه چگونه است؟ مطمینا مخاطب آگاه این را تشخیص خواهد داد و شما اعتبارتان را از دست میدهید.

با ظهور رسانه های اجتماعی دیگر مرز بین دروغ و راست کمرنگ شده و همه چیز را میتوان دست کاری کرد اینجا بار دوش رسانه های جریان اصلی سنگینتر می شود زیرا اگر رسانه ها مثل اکثر شبکه های اجتماعی با نام های مستعار غیر حرفه ای عمل کنند مسلما نیازی برای وجودشان نخواهد بود. البته روزنامه نگاری شهروندی بحث دیگریست که جای خود دارد. اخرین موردی پست های غیر حرفه ای در شبکه های اجتماعی دیدم از طرف یک به ظاهر خبرنگار نشر شده بود که عکس فتوشاپ شده ای را به عنوان ثبوت ارایه کرده بود. وقتی خبرنگار ما مرز بین دروغ و راست را تشخیص ندهد دیگر از بقیه افراد جامعه چطور گله کنیم. البته که نیاز برای آموزش در قسمت هر چه حرفه ای شدن خبرنگاران همیشه وجود دارد زیرا داشتن سند لیسانس از هیچ کسی خبرنگار نمی سازد بلکه اطلاعات به روز و آموزش مداوم به کار است تا خبرنگار بر اساس آموزه ها بتواند مسوولیت اش را صادقانه و حرفه ای به انجام برساند. بحث اصلی همان اشتباهات آگاهانه است که لازم است اخلاق مدارانه کار خبرنگاری انجام شود. فلسفه اخلاق عبارت از تشخیص «خوب از بد» و «درست و غلط» و انتخاب «خوب و درست» است. و خبرنگار اخلاق مدار به حقوق منبع، موضوع، مخاطبان و همکاران خود احترام می گذارد.

شما فقط به خوبی اخرین کارتان هستید؛ این به این معنیست که خبرنگار در یک چالش دایمی قرار دارد که حقایق را بدون دست کاری و قضاوت به بهترین شکل ممکن ارایه کند بدون اینکه حقوق هیچ یک از افراد بالا پایمال گردد و بدون اینکه شرف خودش را معامله کند.

در باره نویسنده

آمنه حسینی ۳۱ ساله متولد ولایت هرات و مادر دو فرزند هست. فارغ التحصیل رشته ژورنالیزم از دانشگاه کابل، دانشجوی مقطع ماستری رشته ژورنالیزم و ارتباطات جمعی در هندوستان و استادیار بر حال دانشکده ژورنالیزم، دانشگاه بلخ می‌باشد. در ولایت هرات همزمان با مکتب، معلم دوره متوسطه در یکی از مکاتب خصوصی بوده مضامین زبان پشتو، عربی و کیمیا تدریس کرده است.

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه افغانستان

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!