زندگی عجین شده با سرما و برف در کوهرنگ

با نخستین بارش برف زمستانی، کوهرنگ سفیدپوش می‌شود و زمستان کوله‌بار سرد خود را تا ماه‌ها بر زمین می‌گذارد.

اینجا زندگی مردم با برف عجین شده است و نیمی از سال را با سوز سرما و سفیدی چشم‌نواز برف سر می‎کنند ،اما چه صبور مردمانی هستند که با برخورداری از کمترین امکانات، سخاوتمندانه بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را در فلات مرکزی سیراب می‎کنند و چه بی‌ادعا مردمانی هستند که با وجود اینکه در کنار سرچشمه هستند اما در انجام امور کشاورزی و اقتصادی با محدودیت‌های بسیاری مواجه هستند و با این وجود هیچ‌گاه از مناعت طبع، بزرگی نظر و مهمان‎نوازی این مردم غیور بختیاری ذره‌ای کم نشده است.

شهرستان کوهرنگ با مرکزیت شهر چلگرد در فاصله ۸۸ کیلومتری مرکز چهارمحال و بختیاری و با مساحت ۳ هزار و ۶۸۴ کیلومتر مربع خاستگاه جامعه عشایری و قطب گردشگری این استان به شمار می‌رود و این شهرستان شامل سه بخش، ۲ شهر و ۷ دهستان است.

کوهرنگ همواره به یکی از پربارش‌ترین مناطق کشور شناخته می‌شود که به طور میانگین سالانه یک هزار و ۶۰۰ میلیمتر بارش دارد و ارتفاع برف در گردنه‌ها و ارتفاعات این شهرستان گاهی به ۱۵ متر نیز می‎رسد

در سال آبی گذشته این شهرستان با ۲ هزار و ۱۵۰ میلیمتر بارش رکوردشکنی کرد و اگر چه تاثیرات منفی بسیاری بر زیرساخت‌های منطقه برجای گذاشت اما با جاری شدن آب در ۲ رودخانه بزرگ زاینده‌رود و کارون نقش مهمی در کمبود آب استان‌های همجوار ایفا کرد.

اما با وجود بارش‌های چندمتری برف در این شهرستان و سختی‌هایی که برای اهالی منطقه به همراه دارد، تاکنون بحرانی متوجه این منطقه نشده و مردم در سازگاری با طبیعت امور روزمره خود را انجام می‌دهند و گلایه و شکایتی ندارند. این در حالی است که همین چند روز قبل با بارش چند سانتی‌متری برف در شهرکرد و سایر شهرهای این استان، شاهد اختلال در ترددهای درون و برون شهری، اعلام تاخیر در شروع به کار مدارس و تاخیر حضور کارمندان در محل کار خود بودیم و آه و فغان برخی از مردم بلند شد، که چرا روزهای برفی را تعطیل نمی‌کنند.

هر جمعه ۵ هزار گردشگر برای بازی و تفریح زمستانی به این شهرستان سفر می‎کنند اما به سبب نبود زیرساخت‌های مناسب گردشگری و بی‌توجهی به ظرفیت‌ها، هیچ بهره‌ای از حضور این تعداد گردشگر در شهرستان گرفته نمی‌شود.

زندگی در برف با روح بلند مردم کوهرنگ پیوند خورده است، اما می‎طلبد تا تنگناها، نارسایی‌ها و مشکلاتی که در این خصوص با آن مواجه هستند شناسایی و رفع شود.

فرماندار شهرستان کوهرنگ با تشریح وضعیت این شهرستان در روزهای سرد برفی به خبرنگار ایرنا گفت: قبل از فصل سرما تلاش شده تا با تجهیز گروه‌های امدادی، ذخیره ارزاق، توزیع نفت سفید و ارسال کالاهای مورد نیاز به مناطق سخت‌گذر بخشی از نیازهای مردم را تامین کنیم.

هوشنگ مصطفوی افزود: هم اینک ۷ گروه راهداری، ۴ گروه هلال احمر و ۳ گروه شهرداری در روزهای برفی آماده به کار می‌شوند تا تردد مردم در محورهای ارتباطی تسهیل و در صورت بروز حادثه به مردم امدادرسانی شود.

وی تصریح کرد: اگر چه امکانات و تجهیزات موجود جوابگوی حجم نیازها نیست اما با ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های خدمات‎رسان تلاش شده تا مشکلات به حداقل برسد.

مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری نیز در گفت‌ وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با توجه به وسعت ۳ هزار و ۷۰۰ کیلومتری شهرستان کوهرنگ و پراکندگی جمعیت در این شهرستان خدمات‌رسانی به ویژه در فصل سرد سال ممکن است با چالش‌هایی مواجه شود.

شهرستان دارای ۹۰۰ کیلومتر جاده اصلی و فرعی است که از این میزان ۳۵۰ کیلومتر جاده خاکی است و همین موضوع خدمات‌رسانی به مناطق سخت‌گذر و کوهستانی را با کندی مواجه می‌کند.

مرتضی زمانپور افزود: این شهرستان دارای ۹۰۰ کیلومتر جاده اصلی و فرعی است که از این میزان ۳۵۰ کیلومتر جاده خاکی است و همین موضوع خدمات‌رسانی به مناطق سخت‌گذر و کوهستانی را با کندی مواجه می‌کند.

وی، جمعیت ثابت این شهرستان را ۴۲ هزار نفر عنوان کرد و گفت: این شهرستان ۶۰ هزار جمعیت عشایری نیز دارد و جمعیت آن در فصل تابستان با اسکان مسافران مناطق گرمسیری، به جمعیتی افزون بر ۱۰۰ هزار نیز می‌رسد.

زمانپور با اشاره به ارتفاع بالای برف در گردنه‌ها و ارتفاعات این شهرستان، اظهار داشت: در برخی سال‌ها ارتفاع برف در گردنه عسل‌کشان این شهرستان که مسیر ارتباط دهستان موگویی به چلگرد است به ۱۵ متر نیز می‌رسد که با وجود امکانات و تجهیزات بسیار زیاد نیز نمی‌توان این حجم برف را از میان برداشت.

مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه تمامی شهرها و روستاهای بالای ۱۰ خانوار جمعیت شهرستان کوهرنگ از امکان برق و پنل‌های خورشیدی بهره‌مند هستند، افزود: تنها ۵ روستای این شهرستان به سبب سخت‌گذر بودن منطقه به شبکه سراسری برق متصل نشده است.

زمانپور خاطرنشان کرد: در خصوص گازرسانی نیز تنها دهستان موگویی و مناطق بیرگان و شهریاری به گاز متصل نشده است و برای روستاهای بخش بازفت نیز لوله‌کشی گاز در حال انجام است اما هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسیده است.

به گفته وی، برای فصل زمستان و تامین سوخت مردم مناطقی که لوله‌کشی گاز نشده‌اند، نفت سفید و سوخت‌های جایگزین ارسال می‎شود.

وی افزود: همچنین از ۲۲۰ روستای این شهرستان ۱۲۰ روستا زیرپوشش آب روستایی قرار دارند و مابقی روستاها نیز آب لوله‌کشی دارند اما زیرپوشش شرکت آبفار قرار نگرفته‌اند.

فعالیت شبانه روزی ۴ پایگاه جمعیت هلال احمر در شهرستان کوهرنگ

مدیرعامل جمعیت هلال احمر چهارمحال و بختیاری نیز در خصوص امدادرسانی به مردم محلی و مسافران گرفتار در برف شهرستان کوهرنگ، گفت: هم اینک هلال احمر ۲ پایگاه ثابت در دشت زرین و بازفت، یک پایگاه موقت در صمصامی و یک پایگاه امداد کوهستان در شهر چلگرد مستقر کرده است.

سید احمد مرتضوی‌فرد افزود: هر یک از این پایگاه‌ها با ۵ امدادگر به صورت شبانه‌روزی فعال هستند و در مواقع کولاک برف در گردنه‌ها و ارتفاعات در این مناطق مشغول امدادرسانی به خودروهای در راه مانده می‌شوند.

وی تصریح کرد: چنانچه با بحرانی در این خصوص مواجه شویم نیروهای امدادی بیشتری به این منطقه اعزام می‌کنیم و تمامی امکانات و تجهیزات خود را در این حوزه به کار می‌گیریم.

مدیرعامل جمعیت هلال احمر چهارمحال و بختیاری بیشترین حوادث ناشی از سقوط از کوه را مربوط به فصل بهار دانست و گفت: در فصل زمستان با حوادثی نظیر سقوط از کوه مواجه نیستیم و بیشترین امدادرسانی به خودروهای در راه مانده معطوف می‌شود.

مرتضوی‌فرد با بیان اینکه یک فروند بالگرد امدادرسانی جمعیت هلال احمر ۱۵ روز در ماه در چهارمحال و بختیاری مستقر است، خاطر نشان کرد: در صورت نیاز به چرخ‌بال نیز از استان‌های معین کمک گرفته می‌شود.

امدادرسانی ۴۰ راهدار و فعالیت ۴ راهدارخانه ثابت و فصلی

سرپرست راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری نیز به استقرار ۲ راهدارخانه دائمی در صمصامی و بخش‌آباد و ۲ راهدارخانه فصلی شاه‌منصوری و خویه در این شهرستان اشاره کرد و گفت: در عملیات راهداری زمستانی ۴۰ راهدار در این شهرستان فعال شده و در مواقع ریزش برف سنگین نیروهای پشتیبانی به این تعداد راهدار اضافه می‌شود.

شهرام ندیمی افزود: عملیات راهداری زمستانی در شهرستان کوهرنگ با ۳۳ دستگاه ماشین‌آلات سنگین، نیمه‌سنگین و سبک انجام می‌گیرد.

وی، از اسکان ۱۹۱ مسافر از ابتدای مهرماه تاکنون در راهدارخانه‌های کوهرنگ خبر داد و گفت: همچنین در این مدت یک هزار و ۵۰۰ خودرو امدادرسانی شده است.

ندیمی، پراکندگی روستاها و گردنه‌های سخت‌گذر این شهرستان را ۲ چالش امدادرسانی در این منطقه برشمرد و گفت: ۲۲۰ روستای پراکنده در این شهرستان عملیات برف‌روبی را زمانبر کرده و وجود گردنه‌های سخت‌گذر و کوهستانی با حجم بالای برف، سبب سختی کار در این منطقه شده است.

سرپرست راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری، ارتفاع کنونی برف در گردنه عسل‌کشان شهرستان کوهرنگ را ۶ متر اعلام کرد و گفت: این حجم بالای برف امکان برف‌روبی و بازگشایی محور را در فصل زمستان ناممکن کرده و راهدارن با تلاش شبانه‌روزی موفق به بازگشایی این محور در خرداد و تیرماه سال بعد می‌شوند.

خدمات رسانی ۲۴ ساعته اورژانس ۱۱۵ در شهرستان برف گیر کوهرنگ انجام می‌شود

رییس اورژانس پیش‌بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی چهارمحال و بختیاری از آماده باش کامل نیروهای این مرکز در شهرستان خبر داد و گفت: هم اینک ۴ پایگاه در شهر چلگرد، دشت‌زرین، صمصامی و چمن گلی بازفت در شهرستان کوهرنگ فعال است.

محمد حیدری، نیاز به نیروهای امدادی و آمبولانس‌های کمک‌دار دو دیفرانسیل را از نیازهای ضروری این شهرستان برشمرد و گفت: هم اینک ۶ آمبولانس در شهرستان کوهرنگ مستقر است اما این دستگاه‌ها برای تردد در مناطق سخت‌گذر و کوهستانی مناسب نیستند و باید آمبولانس‌های پیشرفته‌تری به این شهرستان اختصاص داده شود.

وی تصریح کرد: همچنین در مواقع بحرانی نیاز به بالگرد است اما از آنجا که بالگرد اورژانس استان در سانحه سال گذشته از بین رفت، هم اینک بالگردی در اختیار نداریم و در مواقع اضطرار از استان‌های معین کمک گرفته می‌شود.

حیدری افزود: همچنین تعداد نیروی مورد نیاز برای هر پایگاه باید ۹ نفر باشد در حالی‌ که هم اینک با کمبود نیرو مواجه هستیم.

رییس اورژانس پیش‌بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی چهارمحال و بختیاری، بیشترین حوادث شکل گرفته در شهرستان کوهرنگ در فصل زمستان را تصادفات اعلام کرد و گفت: لغزندگی محورهای ارتباطی و بی‌توجهی رانندگان به نکات ایمنی سبب بروز حوادث رانندگی می شود.

حیدری افزود: همچنین هر هفته شمار زیادی از مسافران و گردشگران که برای اسکی‌بازی و تیوپ‌سواری به این منطقه سفر می‌کنند، با حادثه سقوط از کوه و شکستگی پا و دست مواجه می‌شوند که با استقرار یک پایگاه اورژانس در محل پیست اسکی به این مجرومان خدمات‌رسانی می‌شود.

تاسیسات شرکت برق با بارش سنگین برق و وزش بادهای شدید دچار آسیب‌دیدگی می شود و در برخی موارد نبود جاده دسترسی رفع عیب را زمانبر می‌کند.

مدیرعامل شرکت توزیع برق چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به بهره‌مندی ۱۰۰درصدی خانوارهای شهری و ۹۹.۴ درصد خانوارهای روستایی شهرستان کوهرنگ از شبکه سراسری برق و نیروگاه‌های خورشیدی، گفت: هم اینک ۱۰ هزار و ۸۵۱ مشترک تعرفه خانگی، عمومی، کشاورزی، صنعتی و سایر مصارف در شهرستان از نعمت برق برخوردار هستند.

مجید فرهزاد افزود: با توجه به بارش سنگین برف در شهرستان کوهرنگ در زمستان و از جهتی کوهستانی بودن منطقه، شرکت توزیع نیروی برق استان برای پایداری شبکه‌های برق‌رسانی و تداوم امر خدمت‌رسانی به نوسازی و تعمیرات اساسی تاسیسات برق‌رسانی این شهرستان در دیگر فصول سال اقدام کرده است و از آمادگی کامل برای ورود به فصل زمستان و مدیریت بحران برخوردار است.

وی تصریح کرد: در فصل زمستان و با شروع بارش نزولات آسمانی، وزش باد شدید و رعد و برق، در صورت بروز عیب در شبکه‌ها و قطعی برق با برنامه‌ریزی دقیق، گروه‌های عملیاتی به منطقه اعزام و با تلاش شبانه‌روزی در همان ساعات اولیه، برای رفع عیب شبکه‌ها و برق‌دار کردن منطقه در کوتاه‌ترین زمان اقدام می‌کنند.

مدیرعامل شرکت توزیع برق چهارمحال و بختیاری با اشاره به چالش‌های شرکت برق در خصوص مواقع بحرانی فصل زمستان، افزود: با توجه به اینکه تاسیسات برق‌رسانی به صورت هوایی است و در معرض انواع آسیب‌ها قرار دارد در برخی موارد در شرایط نامساعد جوی به ویژه بارندگی‌ها و وزش باد شدید و رعد و برق در مناطق کوهستانی، این تاسیسات دچار آسیب‌دیدگی می‎شود.

فرهزاد ادامه داد: در صورتی که رفع عیب شبکه‌ها به واسطه نبود جاده دسترسی به زمان بیشتری نیاز داشته باشد، در صورت وجود شبکه‌های رینگ، برق‌رسانی از این طریق انجام می‌شود و یا با استفاده از مولدهای تامین برق اضطراری نصب شده در برخی مناطق به صورت موقت و تا زمان اصلاح شبکه منطقه برق‌دار می‌شود.

با وجود همه چالش‌ها و سختی‌ها زندگی در برف مردم شهرستان کوهرنگ، باید در بهبود زیرسخت‌ها، ایجاد فضاهای ورزشی، آموزشی و گردشگری مناسب اقدام شایسته تری انجام گیرد.

تحمل سرمای زمستان و روزهای برفی اگرچه برای مردم شهرستان یک امر طبیعی است اما شایسته است که در بهبود وضعیت مردم این منطقه اقدامات بیشتری انجام گیرد.

بسیاری از مردم شهرستان کوهرنگ خواهان سهمی از درآمد آب برای بهبود زیرساخت‌های این شهرستان هستند.

همچنین ۴۵ طرح کشاورزی این شهرستان به سبب نداشتن مجوز آب متوقف شده است در حالی‌ که کوهرنگ یکی از سرچشمه‌های اصلی دو رودخانه زاینده‌رود و کارون است و نباید برای طرح‌هایی که هریک ۲۰ تا ۳۰ لیتر آب برثانیه می‌خواهد چنین سخت‌گیری کرد.

مردم این شهرستان می‌گویند، برخی از چشمه‌ها و منابع آب این شهرستان به واسطه حفر تونل‌های انتقال آب به ویژه در منطقه بیرگان خشک شده است و این موضوع تامین آب مردم و فعالیت‌های کشاورزی منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده است.

به اعتقاد برخی کارشناسان، ساماندهی و مهندسی رودخانه‌ها و ساحل سازی یکی دیگر از ضرورت‌های این منطقه به شمار می‌رود به نحوی که بسیاری از چشمه ها و محل عبور آب در این شهرستان بدون هیچگونه حفاظ و چارچوبی است.

شهرستان کوهرنگ یکی از شهرستانهای ۱۰گانه چهارمحال و بختیاری با استانهای اصفهان و لرستان و خوزستان هم مرز است.