با کودک پرخور چگونه برخورد کنم؟

پرخوری مشکل نسبتا شایعی در میان کودکان است که غالبا مسایلی مانند اضافه وزن، چاقی، کم تحرکی و نگرانی والدین را نیز به دنبال دارد.

ممکن است شما به عنوان والدین از روش های مختلف تشویق و تنبیه برای کنترل عادات غذایی فرزندتان استفاده کرده باشید.

در این مطلب قصد داریم تا شما را با مهم ترین راهکارهای روانشناختی کنترل وزن در کودکان بیشتر آشنا کنیم.

لازم به ذکر است که منظور از کودک پرخور، فردی است که دایما در حال غذا خوردن است، از خوردن سیر نمی شود و اضافه وزن دارد. کودک پرخور، در صورت کوچک ترین تاخیر در رسیدن به غذا ناآرام می شود و ممکن است در انجام هیچ کاری همکاری نشان ندهد.

آیا پرخوری به خودی خود مشکل است؟

به منظور حل مساله ی پرخوری، در ابتدا باید به این سوال پاسخ هدید که آیا پرخوری به خودی خود مشکل است یا نشان دهنده ی وجود مشکلات دیگر است؟

بررسی های روانشناختی نشان می دهد که پرخوری بیش از آنکه یک مشکل باشد، نشانه و علامتی از وجود مشکلات جسمی و روانی دیگر به حساب می آید.

بنابراین لازم است تا قبل از تصمیم به حل مساله، موارد زیر را به دقت بررسی کنید:

آیا فرزندتان مساله ی جسمی قابل بررسی ای مانند مشکلات تیروئیدی دارد؟ در صورتی که مطمین نیستید، در گام اول، یک پزشک متخصص را ملاقات کنید. آیا فرزندتان دایما تحت استرس، اضطراب و یا هیجانات متفاوت است؟

قرار داشتن در معرض استرس های زیاد می تواند باعث شود تا کودک تان از خوردن به عنوان یک مکانیزم دفاعی در برابر استرس استفاده کند که در دراز مدت اورا با مشکل مواجه می کند.

آیا جو خانوادگی تان متشنج و بیمار است؟

خانواده های پر دردسر، مشکل دار و آشفته، از طریق نابسامانی خود، کودکان را مستعد پرخور می کنند.

یک شکم سیری ناپذیر می تواند نشانه ای از آشفتگی و مشکلات خانوادگی نیز باشد که نیازمند حل و فصل هستند.

چگونه پرخوری کودکان را درمان کنیم؟

درمان پرخوری، بیش از عصبانیت و سرزنش فرزندتان، نیازمند کشف دلایل زیربنایی است.

بهتر است این بار که پرخوری دختر یا پسر کوچک ‌تان کفر شما را درآورد، به‌جای عصبانی شدن و فریاد زدن یا محروم کردن او، به الگوی غذاخوردن او توجه کنید.

به عنوان مثال دقت کنید که آیا کودک از روی عادت، تقلید یا بی‌حوصلگی سر یخچال می‌رود و کابینت‌ها را برای پیدا کردن یک خوراکی خوشمزه زیر و رو می‌کند یا با این روش می‌خواهد توجه شما را جلب کند؟

آیا فعالیتش زیاد است و بیشتر گرسنه می‌شود ؟ آیا اشتهای سیری‌ناپذیرش با مجموعه‌ای از علائم جسمانی دیگر از جمله اختلالات خواب نیز همراه شده؟ پیدا کردن علت دقیق پرخوری اولین قدم برای درمان است.

نقش خودتان در پرخوری کودک را مشخص کنید.

قبل از هر چیز، لازم است تا متناسب با سن، جنس و میزان فعالیت بدنی فرزندتان، میزان انرژِی و مواد مغذی مورد نیاز او را پیش بینی کنید.

به دلیل اینکه سرعت رشد در سنین مختلف برای دخترها و پسرها متفاوت است، در نظر گرفتن شرایط سنی بسیار اهمیت دارد. . در غیر این صورت ممکن است ما بزرگترها با دیکته کردن یک برنامه غذایی خاص و پرحجم در زمانی که رشد فرزندمان به‌طور طبیعی کند شده، زمینه پرخوری او را فراهم می‌کنیم.

فعالیت های مورد علاقه ی فرزندتان را کشف کنید.

پرخوری کودک در بعضی موارد می تواند نشانه ی بی‌حوصلگی و بیکاری باشد. در واقع او برای اینکه خودش را سرگرم کند به یک پاکت چیپس پناه می‌برد، یک شیرینی از سر میز بر می‌دارد یا با یک قاشق به جان بستنی‌‌های داخل فریزر می‌افتد تا با جویدن این خوراکی‌ها چند دقیقه‌ای سرگرم شود.

بهتر است راهی برای مشغول نگه‌داشتن منطقی و هدفمند دست و فکر دختر یا پسر کوچک‌تان پیدا کنید، تا عادت پرخوری را کنار بگذارد. می توانیدلیستی از بازی ها و سرگرمی های مرود علاقه ی او بنویسید و بعد از غذا خوردن، انجام آن ها را پیشنهاد کنید.

کودکان به مرور متوجه می شود که برای سرگرم شدن، روش های دیگری نیز وجود دارد.

قوانینی برای غذاخوردن وضع کنید.

در خانه ای که قوانینی برای صرف غذا وجود ندارد و یا فرزندان می توانند به راحتی سرشان را در یخچال فرو ببرند و حجم زیادی خوراکی بخورند، اضافه وزن کاملا قابل پیش بینی است.

غذا خوردن را صرفا به آشپزخانه و بر سر میز ناهارخوری، محدود کنید و به فرزندتان یاد دهید که اتاق، جلوی تلوزیون و یا راهرو محل مناسبی برای غذا خوردن نیست و هر چیز، جا و مکان مخصوص به خود را دارد.

رفتارهای مبنی بر پرخوری را تشویق نکنید.

اگر فرزند نحیف و لاغری دارید که به سختی غذ امی خورد و مشکل کمبود وزن دارد می توانید از طریق توجه کردن به غذا خوردنش، او را تشویق کنید. به عنوان مثال بگویید “آفرین که همه ی غذاتو خوردی”.

ولی انجام این کار در مورد کودک چاق، به هیچ وجه توصیه نمی شود.

در مورد این دسته از کودکان، تلاش کند تا کارهای روزانه او از قبیل نقاشی‌‌هایی که می‌کشد، لباس‌هایی که انتخاب می‌کند یا کمک کوچکی که به دیگران می‌کند را نیز از نظر دور ندارید و رفتارهای غذا خوردن را تشویق نکنید.

اشتباهات زیر را کنار بگذارید

کودک را به حال خود رها کردن

ممکن است احساس کنید به قدری در برابر کودکان ناتوان هستید که راهی جز رها کردن او به حال خود ندارید.

ین رویه را تغییر دهید و محدودیت هایی را اعمال کنید. به عنوان مثال وقتی فرزند شما می‌خواهد بعد از خوردن یک ناهار مفصل و یک ظرف دسر، چندتا شکلات هم بخورد، به معنای آن نیست که او به غذای بیشتری «نیاز» دارد. پس جلوی او بایستید و بگویید نمی تواند شکلات بخورد.

مراقب باشید تا از بمباران احساسی و دادن احساس گناه جدا خودداری کنید. چرا که نتیجه ی برعکس می دهد و ممکن است فرزندتان برای رهایی از احساس خوب نبودن، به غذا خوردن بیشتر نیز پناه ببرد تا آرام شود.

خوراکی دادن به کودک برای رفع ناراحتی ها

اگر کودک تان از چیزی ناراحت است، لازم است تا نسبت به حل مساله اش اقدام کند. دعوت کودک به اینکه بیا و چیزی بخور، منجر به نتیجه گیری اشتباه می شود و پرخوری را تقویت می کند.

مسخره کردن کودک در جمع

این روش هیچ نتیجه ای جز احساس خشم، ناراحتی و مخدوش شدن اعتماد به نفس فرزندتان ندارد. اگر به دنبال راه حلی برای پرخوری هستید، بهتر است مسخره کردن کودک را کنار بگذارید و از طریق تغییرات رفتاری مناسب تر، روند غذا خوردن فرزندتان را به درستی مدیریت کنید.

آیا از خوراکی به عنوان جایزه استفاده می کنید؟

اگر از آن دسته والدینی هستید که دایما با وعده ی خوراکی های مختلف، فرزندتان را ترغیب به انجام کار می کنید، کاملا طبیعی است که کودکی پرخور داشته باشید.

عادت دادن کودکان به خوراکی به عنوان جایزه به ویژه در سن پایین تر از 5 سال، به راحتی تبدیل به عادت می شود و تغییر دادن آن کاملا سخت است.

فرقی نمی کند که شما از خوراکی های مفید به عنوان جایزه استفاده می کنید و یا خوراکی های مضر.

لازم است شیوه ی رفتاری تان را تغییر دهید و به کودک تان بفهمانید که خوراکی برای وقتی است که بدن مان نیازمند انرژی است.

در سایر مواقع، دلیلی برای خوردن وجود ندارد.

اگرقصد جایزه دادن به کودک را دارید، می توانید از روش های دیگر (غیر خوراکی) استفاده کنید.

نویسنده : کودک و نوجوان