گریه حضرت زهرا(س) اعتراض به خلأ استقامت بود/ رمز انتخاب قبور شهدای احد

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی، استاد حوزه علمیه، در مراسم عزاداری به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س) با اشاره به اهمیت گریه‌های حضرت زهرا(س) در ماه‌های پایانی عمرشان گفت: حضرت زهرا(س) بعد از وفات پیامبر(ص)، برنامه هفتگی برای حضور در احد و زیارت قبر شریف حضرت حمزه داشتند و دو روز در هفته یعنی دوشنبه و پنج‌شنبه به آنجا می‌رفتند.

وی با طرح این سؤال که حضرت چرا هفته‌ای دوبار به احد و زیارت مقبره حضرت حمزه می‌رفتند و آیا این کار منحصر به دوران قبل از وفات پیامبر هم بوده است یا خیر؟ تصریح کرد: کلینی روایتی صحیح‌السند ذکر کرده که آن قدر معتبر است که فقها آن را حجت دانسته و براساس آن فتوا می‌دهند؛ این روایت به صحیحه هشام بن سالم معروف است که از امام صادق(ع) نقل شده که فاطمه(س) بعد از وفات پیامبر 75 روز عمر کردند. که این 75 روز منطبق با ایام فاطمیه اول است که در آن قرار داریم.

سروش محلاتی بیان کرد: در روایت بیان شده که حضرت در این مدت نه خنده بر لبانش آمد و نه هرگز خندیدند؛ ایَشان هر هفته دوبار به زیارت قبور شهدای احد می‌رفت و در آنجا گریه می‌کرد و دعا می‌خواند.

این استاد حوزه با بیان اینکه فاصله احد تا شهر خیلی زیاد نیست، ولی شهدا را طبق دستور پیامبر(ص) وارد شهر نکردند و همان بیرون دفن کردند که راز این مسئله قابل تأمل است، افزود: طبق بیان علامه مجلسی حضرت زهرا(س) در جنگ احد در پشت سر مجاهدین و مبارزین در جنگ حضور داشته‌اند. همچنین وی بیان کرده که زهرا(س) در کنار قبر شهدا نماز می‌خواند و دعا می‌کرد و این سنتی از ناحیه آن حضرت رواج داشته است.

وی افزود: در «من لا یحضر الفقیه»، شیخ صدوق آورده که فاطمه(س) به احد می‌رفتند و شیخ طوسی هم این روایت را بیان کرده؛ این نوع روایات که مشایخ ثلاثه در معتبرترین کتب حدیثی نقل کرده باشند زیاد نیست که نشانه اهمیت این روایت است؛ این روایت همچنین در «کفایة الأثر فی النص على الأئمة الإثنی عشر» از خزاز رازی، معاصر کلینی، نقل شده است.

سروش محلاتی با بیان اینکه در این کتاب هم نقل شده که حضرت به احد می‌رفتند و گریه می‌کردند، اضافه کرد: راوی این روایت می‌گوید که من روزی برای زیارت قبور رفتم و دیدم زهرا(س) گریه می‌کند، به ایشان گفتم رگ‌های قلب مرا پاره کردی؛ من نمی‌توانم گریه دختر پیامبر(ص) را ببینم، ولی حضرت فرمودند که من باید گریه کنم، زیرا پدرم پیامبر(ص) را از دست داده‌ام.

استفاده فقهی از روایات زیارت قبور احد

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اگر هدف زیارت حضرت زهرا(س)، قبر مؤمنین و یا پیامبر(ص) بوده، چرا احد که فاصله دارد می‌رفتند؟ اضافه کرد: در اینجا دو بحث وجود دارد؛ اول استفاده فقهی از این عمل حضرت و دیگری استفاده اجتماعی؛ از نظر فقهی، فقها براساس این روایات حکم شرعی استنباط کرده و فرموده‌اند که حضور زنان برای زیارت اهل قبور جایز است، برخلاف برخی علمای اهل سنت که آن را حرام می‌دانند؛ شهید اول در کتاب فقهی ذکری به عمل حضرت استناد کرده و با توجه به عصمت آن حضرت، این عمل را دلیلی برای جواز زیارت قبور می‌آورد.

سروش محلاتی با بیان اینکه شهید ثانی می‌گوید که زنان باید با حجاب کامل به زیارت بروند وگرنه جایز نیست، اظهار کرد: مسئله فقهی دیگر که از این عمل زهرا(س) استفاده شده، این است که مناسبترین زمان برای زیارت اهل قبور، روزهای دوشنبه و پنجشنبه است؛ زیرا آن حضرت هم این دو روز را به زیارت می‌رفتند؛ صاحب عرو هم با استناد به این روایت زیارت قبور در دو روز مذکور را مستحب می‌دانند.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اگر مسئله حضرت زهرا(س) زیارت قبور بوده، چرا به جای احد به بقیع نمی‌رفتند و یا چرا در دوره پیامبر این کار انجام نمی‌شد، تصریح کرد: کسی رو به قبرستان آن هم بیرون شهر می‌رود که احساس تنهایی در شهر به او فشار آورد و اطراف خود را خالی ببیند؛ حضرت بعد از وفات پیامبر(ص) به مسجد آمد و به غصب خلافت اعتراض کرد و دست حسن و حسین(ع) را گرفت و به در منازل مردم برد، ولی یا بر اثر تطمیع و یا تهدید کسی حاضر نبود از فاطمه حمایت و لب به اعتراض به حکومت بگشاید و این سبب می‌شد تا فاطمه تنهایی خود را با زیارت احد پرکند.

سروش محلاتی با بیان اینکه آن حضرت یکی از بکٌائین عالم است، افزود: حضرت زهرا(س) در منزلشان به قدری گریه می‌کردند که زنان مدینه تحت تأثیر قرار می‌گرفتند و آن‌ها هم گریه می‌کردند و این تأثر توسعه می‌یافت به گونه‌ای که مردم مدینه شاکی شدند که کثرت بُکای شما زندگی ما را بهم زده است به همین دلیل حضرت از شهر بیرون رفتند.

راز گریه‌های زهرا(س) در احد

وی تأکید کرد: وای به حال مردمی که نه فریاد و نه بغض‌های فاطمه را تحمل کردند؛ آنجایی که فاطمه کمک خواست به میدان نیامدند و از نظر عاطفی هم ایشان را همراهی نکردند.

این استاد حوزه با بیان اینکه حضرت، قبر شهدای احد را انتخاب کرد، اضافه کرد: این انتخاب معنادار است و معنایش آن است که شهدای عزیز و اصحاب پدر بزرگوارم شما در راه خدا خون دادید، ولی امروز فرزند پیامبر در میان مسلمین تنها باقی مانده است.

وی با بیان اینکه حضرت زهرا(س) خلأ استقامت و پایداری را در میان مردم می‌دید و سراغ قبور شهدا می‌رفت تا به مردم مقام مبارزان و مجاهدین راه خدا تذکر دهد، تصریح کرد: امروز اسم شهدا را در کوچه و خیابان می‌نویسیم تا یاد شهدا را زنده نگهداریم، ولی این‌ها حفظ صوری و ظاهری است که خوب هم هست، ولی آیا شهید دنبال رسیدن به قدرت و مقام و اختلاس مالی و کسب امتیاز و استفاده از سابقه خود بود؟.

شرکت مردم در مسابقه قدرت

سروش محلاتی بیان کرد: تا جایی که دیده‌ایم حتی آنان حاضر نبودند، پرونده‌اشان در دفاع مقدس تکمیل و سابقه آن‌ها حفظ شود؟ که بخواهند از مبارزه خود امتیازی از نظام و حکومت بگیرند. در فضایی که فاطمه زهرا(س) سخن می‌گوید، مشکل جدی وجود دارد که مردم اهل بیت(ع) را کنار گذاشته و در مسابقه قدرت شرکت کرده‌اند و حضرت زهرا هشدار می‌دهد که به خط شهدا باز شد.

سروش محلاتی اظهار کرد: حضرت شهدای احد را انتخاب کرد تا نشان دهد که امروز هم مانند احد طالبان غنائم، حمایت از میراث پیامبر(ص) را که ولایت است کنار گذاشته‌اند؛ نشان دهد کسانی که دیروز پیامبر(ص) را تنها گذاشته‌اند امروز صدرنشین شده‌اند. حضرت زهرا(س) بعد از پیامبر 75 روز زندگی کردند، ولی این مقطع کوتاه خیلی برای ما درس دارد.

انتهای پیام