سفر علمی بروبچه‌های بزرگ‌راه همت با فن آموز

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ بچه‌ها دوست دارند قبل از هرچیزی سرگرم شوند. سرگرم شدن امروز خود یکی از مهمترین متدهای آموزش است. آموزش مطالب علمی با جنبه‌های سرگرمی توانسته همه‌جای دنیا جواب بگیرد و بچه‌ها را با مطالب مهم درسی‌شان بیشتر آشتی دهد.

این‌دفعه بچه‌های تیم مستندساز «بزرگ راه همت» به شهرخاصی سفر نکرده‌اند، آن‌ها در همین تهران به یک سفر علمی رفته‌اند؛ سفری در دل پارک فن‌آموز. بزرگراه همت مجموعه مستندی‌ است که هر هفته به سراغ یک مجموعه‌‌ی آموزشی- فرهنگی می‌رود و قصه‌ آدم‌هایی را روایت می‌کند که با سخت‌کوشی توانسته‌اند بر مشکلات غلبه کنند.

هفدهمین قسمت بزرگ راه همت به تهیه‌کنندگی اباذر صالحیان و کارگردانی یحیی رضایی روایتگر چگونگی تاسیس موسسه فن آموز است.

سابقه‌ی مجموعه فن آموز بر می‌گردد به سال 65، زمانی که اولین فارغ التحصیلان مدارس تیزهوشان تصمیم گرفتند مجموعه‌ای را بوجود بیاورند که علم و دانش را از حالت حفظ کردن محض در آورده و به صورت عملی به دانش آموزان منتقل کنند.

علیرضا تفرشی می‌گوید: ما ابتدا یک مرکزی را راه اندازی کردیم به نام آزمایشگاه علوم؛ در آن آزمایشگاه وسایلی را ساختیم که بچه ها همه‌ی آنچه را که در کتاب‌هایشان می‌خواندند می‌توانستند آنجا در عمل هم امتحان کنند.

مسئولان آزمایشگاه علوم بعد از اینکه استقبال بچه‌ها را می‌بینند به این فکر می‌افتند که چرا فقط تهران؟ آن‌ها برای اینکه آزمایشگاه علوم در سراسر کشور نماینده داشته باشد، فن‌آموز را در سال 85 تاسیس می‌کنند. شرکتی برای طراحی و تولید ابزار و وسایل آموزشی.

تفرشی می‌گوید برای ساختن ابزاری که بچه‎ها با آن سروکله بزنند پروسه‌ی سختی طی می‌شود. به قول او وقتی معلمی می‌خواهد با وسیله‌ای به بچه‌ها چیزی را آموزش دهد کار راحت است، چراکه قبل از آن، آموزش به خود معلم داده می‌شود. اما وسایلی که فن آموز تولید می‌کند برای خود بچه‌هاست. یعنی صفر تا صد یک عملیات علمی را خود بچه‌ها انجام می‌دهند؛ برای همین باید ابزار و دستگاه‌های تولیدی طوری ساخته شوند که به این راحتی‌ها و با اشتباهات مکرر خراب نشوند.

تفرشی عضو هیئت مدیره فن‌آموز می‌گوید امروز بیش از 30 مرکز علمی در کشور راه اندازی شده که حکم تفریح‌گاه‌های علمی را دارند. خانواده‌ها و به خصوص مدارس با حضور در پارک‌های فناوری و کار با ابزار و وسایل آزمایشگاهی آنجا، مطالب تئوری کتاب‌ها را عملی به بچه‎‌ها نشان می‌دهند.

به قول تفرشی، در این مراکز هدف اصلی ایجاد انگیزه درون بچه‌هاست.

مشخص است که ارائه جذاب پدیده‌های علمی و فناوری در قالبی ساده و همه فهم، یک جاذبه و شوق علمی در مخاطبین ایجاد کرده و باعث ایجاد انگیزه و علاقه‌مندی به علوم و فناوری می‌شود. این مراکز در کشورهای پیشرفته از سابقه‌ای صد ساله برخوردار هستند.

مراکز مورد اشاره در گستره طیفی واقعند که یک طرف آن شهربازی‌ها و در طرف دیگر طیف آزمایشگاه‌ها قرار می‌گیرند. پارک فن‌آموز در میانه این طیف قرار گرفته و سعی دارد از مزایای هر دو طرف بهره ببرد.

تجهیزات نصب‌شده در این مرکز، به گونه‌ای است که پدیده‌های علمی و جلوه‌های فناوری را به شکلی زیبا به نمایش می‌گذارد و می‌تواند شوق و انگیزه آموختن را در بین دانش آموزان و عموم مردم افزایش دهد و محرک خوبی برای تحصیل دانش‌آموزان و نیز مکمل خوبی برای آموزش‌های رسمی در مدارس و فرهنگ‌سازی در جامعه باشد.

مسئولان فن آموز می‌گویند پارک آن‌ها 3 هدف را دنبال می‌کند:

- ایجاد محیطی شاد و مفرح و سرگرم کننده برای تمام اعضای خانواده

- آموزش علوم و فناوری

- تاثیرگذاری فرهنگی و ایجاد روحیه خودباوری و اعتماد به نفس از طریق تجهیزات ساخت ایران

مخاطبین پارک فن‌آموز نیز دو گروه هستند: دانش‌آموزان-دانشجویان و عموم مردم.

گروه اول با بازدید از این مجموعه برخی از مطالبی را که در کتاب‌های درسی به صورت تئوری خوانده‌اند، عملا تجربه می‌کنند و در واقع این مرکز به نوعی مکمل آموزش‌های رسمی در آموزش و پرورش و سایر مراکز آموزشی است. و گروه دوم عموم مردم هستند که شاید سال‌ها از دوران تحصیلات رسمی آنها گذشته باشد و اکنون با مراجعه به این مرکز و کار با تجهیزات آن، با علوم و فناوری‌ها در قالبی شاد و مفرح آشنا می‌شوند.

علیرضا تفرشی می‌گوید آن‌ها برای عمومی‌تر کردن ایده‌هایشان پایشان به تلویزیون هم باز شده. مثلا برنامه چیستا، جزیره دانش و نسیم دانش نما را برای رسانه‌ی ملی ساخته‌اند و با استقبال خوبی هم رو به رو شده‌اند. برنامه‌هایی که در قالب برنامه کودک برای بچه‌ها آزمایشات جالب علمی را به نمایش می‌گذاشتند.

او می‌گوید جشنواره مصطفی که هر دوسال یک بار به 4 تن از اندیشمندان جهان اسلام جایزه می‌دهد یک بخش دانش آموزی راه انداخته که شرکت فن آموز مجری آن بخش است. هر سال نیز این بخش با یک موضوع خاص جلو می‌رود. برای مثال اولین دوره آن درباره نور بوده و بچه ها با ارسال فیلم‌های یک دقیقه‌ای به جشنواره از ابزاری که تولید کرده‌اند یا آزمایش علمی خود رونمایی می‌کردند و آن را در بخش مسابقه قرار می‌دادند.

کافیست تنها یک بار به پارک فن‌آموز بروید و شوق و ذوق بچه‌ها در یادگیری مطالب علمی را با چشمانتان ببینید، تا باور کنید با ابداع و سرگرمی می‌شود سخت‌ترین مطالب علمی را به راحتی به کودکان و حتی بزرگترها منتقل کرد.

کاری که امروز فن آموز پرچم‌دار آن است یک اتفاق خوب و رو به جلوست. هرقدر کودکان ما به علم و دانش علاقمندتر شوند در آینده ایران از دانشمندان بیشتری بهره خواهد برد.