نشست ریاض و تلاش عربستان برای وحدت در مقابل ایران

به گزارش جام نیوز، پادشاه عربستان در مراسم گشایش چهلمین اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بار دیگر خواستار اتحاد اعراب برای مقابله با ایران شد. در اجلاس ریاض نخست وزیر قطر شرکت کرده است.

خبرگزاری فرانسه در این باره گزارش داد که پادشاه عربستان سعودی در نطق افتتاحیه اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در روز سه‌شنبه ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر) خواستار اتحاد منطقه‌ای به منظور مقابله با ایران و تامین امنیت منابع انرژی و راه‌های عبور و مرور دریایی شد.

ملک سلمان گفت: «منطقه ما امروز از میان شرایط و چالش‌هایی می‌گذرد که برای رودررویی با آنها نیاز به تلاش‌های هماهنگ دارد، زیرا رژیم ایران به فعالیت‌های پرخاشگرانه‌اش که امنیت و ثبات را تهدید می‌کند، ادامه می‌دهد.»

پادشاه عربستان در سخنرانی‌ای که از تلویزیون پخش شد نیز به تاکید خواستار آن شد که جامعه جهانی نسبت به برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران واکنش نشان دهد.

به گزارش العربیه، ملک سلمان در عین حال گفت: «اعضای شورای همکاری کشورهای عربی خلیج باید خود، اقدام به حمایت از خویش در مقابل حملات موشک‌های بالستیک ایران کنند و این کشورها باید برای رویارویی با دشمنی ایران متحد شوند.»

در همین حال، فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان، در کنفرانس خبری مشترک با عبداللطیف الزیانی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، به طرح «ابتکار صلح هرمز» که برای حل مسالمت‌آمیز بحران در خلیج فارس و منطقه از سوی حسن روحانی پیشنهاد شده پرداخت و اجرای آن را دشوار دانست.

رئیس جمهور ایران در پیشنهاد خود تمامی کشورهای منطقه خلیج فارس و همچنین چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و آمریکا را به تشکیل یک ائتلافی واحد برای صلح دعوت کرده است.

فرحان گفت که حکومت ایران پیش از درخواست صلح باید اقداماتش را تغییر دهد. او تاکید کرد که "ایران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را تهدید می‌کند". فیصل بن فرحان افزود که "تهدید ایران چنان تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس را دربرگرفته که به سختی بتواند بخشی از سازوکار امنیتی در منطقه باشد".

محل برگزاری چهلمین اجلاس شورای همکاری خلیج فارس در ریاض است. این بلوک سیاسی-تجاری شامل کشورهای عربستان، بحرین، امارات متحده عربی، قطر عمان و کویت است.

به گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس می‌خواهند درباره موضوعات مختلف سیاسی، دفاعی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی بحث کنند. آنها همچنین می‌خواهند درباره اوضاع سیاسی و امنیتی در سطح جهان و منطقه و تاثیر آن بر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس رایزنی کنند.

امیر قطر در اجلاس ریاض شرکت نکرده و نخست وزیرش عبدالله بن ناصر بن خلیفه آل ثانی را به جای خود فرستاده است. این در حالی است که پادشاه عربستان هفته پیش امیر قطر را برای شرکت در اجلاس مزبور دعوت کرده بود. این دعوت به عنوان تلاش عربستان برای پایان بخشیدن به اختلافاتش با قطر تعبیر شده است. اما برخی ناظران سیاسی عربستانی می‌گویند که دعوت از امیر قطر بیشتر اقدامی معمولی بوده و عربستان پارسال هم او را دعوت کرده بود.

سی و نهمین اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ۹ دسامبر ۲۰۱۸ در ریاض هم بدون حضور امیر قطر انجام شد. به جای امیر، یک هیئت قطری به ریاست سلطان المریخی، وزیر مشاور در امور خارجه قطر، در ریاض حضور پیدا کرد.

عربستان، امارات متحده عربی و بحرین از جمله به دلیل روابط نزدیک میان ایران و قطر از این کشور فاصله گرفتند. همچنین عربستان، امارات، بحرین و مصر در ژوئن ۲۰۱۷ روابط دیپلماتیک خود با قطر را به دلیل حمایت این امیرنشین از گروه اخوان‌المسلمین قطع کردند.

این چهار کشور بارها از قطر خواسته‌اند برای پایان دادن به بن‌بست روابط چند شرط را برآورده کند: «روابطش را با گروه‌های شبه‌نظامی و تروریست قطع کند، روابطش را با ایران کاهش دهد، تلویزیون الجزایر را که به عنوان سخنگوی اخوان‌المسلمین شناخته شده ببندد.» قطر این شرایط را رد کرده و آن را نقض حق حاکمیت خود دانسته است.

با این همه هفته گذشته وزیر خارجه قطر برای نخستین بار تأیید کرد که مذاکراتی با کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربستان برای حل مشکلات صورت گرفته است و انجام این مذاکرات می‌تواند به بحران دو ساله قطر و عربستان پایان دهد.