آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد در دانشگاهها یکی از عوامل توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و گسترش همه جانبه است.
دگرگونی نظام اقتصادی، صنعتی، سیاسی و اجتماعی هر جامعهای و همسازی آن با مقتضیات و نیازمندیهای جدید تنها از مسیر سیاستهای جامع در توسعه نیروی انسانی میسر میشود و این مقوله را نیز باید از نظام تعلیم و تربیت به ویژه در دانشگاه ها توقع داشت.
سمنان با جمعیت بیش از ۷۰۲ هزار نفر، کمتر از یک درصد جمعیت کشور را دارد اما جمعیت دانشجویی در این استان از میانگین کشوری سه برابر بیشتر است و بیش از ۲ درصد جمعیت دانشجویی کشور در استان سمنان مشغول به تحصیل هستند.
سمنان از باسوادترین استانهای کشور است و این دستاورد به برکت ۴۰ سال تلاش انقلاب اسلامی محقق شده است و همچنین این استان در یک دهه گذشته و به خصوص در چند سال اخیر همواره در بین سه استان اول کشور از نظر نرخ پایین بیکاری بوده است.
براساس آمار سایت مرجع دانشگاه های ایران، ۲۳ مرکز علمی و دانشگاهی در استان سمنان وجود دارد، دانشگاههای این استان صاحب امتیاز ۳۸ ژورنال تخصصی علمی هستند. ۶۵ هزار و ۵۸۹ دانشجو و سه هزار و ۶۱۷ استاد و عضو هیات علمی در سال ۹۷ در دانشگاههای استان سمنان مشغول به تحصیل و فعالیت هستند البته در این آمار اطلاعات دانشگاههای فنی و حرفه ای لحاظ نشده است.
این استان با داشتن دو پارک علم و فناوری در سمنان و شاهرود و مراکز رشد، سطح قابل قبولی در تعداد مخترع و نوآوری های علمی دارد.
مسالهای که در این سالها بیش از پیش نیاز به آن مشهود شده است، آموزش و تربیت نیرویهای انسانی کارآمد، متخصص و دارای مهارتهای لازم با هدف توانمندسازی و بومیسازی اقتصاد داخلی است، مقولهای که تدوین برنامه های کاربردی در دانشگاه های استان سمنان به منظور تحقق این امر را میطلبد.
آموزش نیروی انسانی هم در فرآیند تولید و هم در چگونگی ورود به بازارهای جهانی پیش نیاز رونق تولید و در نتیجه توسعه صادرات است.
تولید و صادرات آمیخته با علم، پژوهش، آموزش و فناوری موفقیتهای بیشتری در جذب و حفظ بازارهای هدف به دنبال دارد، بنابراین ارتباط دوسویه و مکمل دانشگاهها به عنوان مراکز پژوهشی مولد علم با بخش صنعت به عنوان کاربر فناوری مبتنی بر پژوهشهای علمی و کاربردی و نیز دستگاههایی مانند اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، یکی از ارکان مهم فرآیند توسعه و رونق اقتصادی است.
استان سمنان حدود ۲ هزار و ۱۰ پروانه بهره برداری واحدهای تولیدی و صنعتی دارد.
بسیاری از واحدهای تولیدی و صنعتی استان سمنان قبل از جذب نیروی کار دانشآموخته کلاسهای آموزشی برای این افراد برگزار میکنند که این امر به این معنا است که دانشگاه نقش خود را در تربیت نیروی ماهر به خوبی انجام نداده است.
با وجود ظرفیتهای مراکز آموزش عالی و واحدهای تولیدی استان سمنان، تاکنون ارتباط و تعامل مناسبی بین آنها برقرار نشد و از توان موجود به طور موثر برای توسعه و عمران استفاده نشده است.
مراکز آموزش عالی علاوه بر آموزش و ارتقاء دانش و مهارت دانشجویان باید نسبت به شناسایی و برطرف کردن نیازهای تحقیقاتی بخش صنعت، به روزنگهداشتن آنها و سوق دادن نتایج تحقیقات به عرصه تولید، فاصله زیاد بین ظرفیتهای علمی دانشگاهها با نیازهای بخش صنعتی و تولیدی را کاسته و دو طرف باید با تعامل و افزایش شناخت نسبت به یکدیگر در مسیر توسعه جامعه گام بردارند.