نقش رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی توسعه شبکه‌های موبایل

رسانه‌ها نقش کلیدی در باورهای درست یا اشتباه عموم جامعه دارند. رسانه‌ها منبع و منشا انتشار اخبار و اطلاعات هستند و مردم براساس گفته‌ها یا نوشته‌های آن‌ها چیزی را می‌پذیرند یا رد می‌کنند. یک خبر می‌تواند تا اعماق ذهن یک فرد نفوذ کرده و روی تمام محرک‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و برداشت‌های فکری او تاثیرگذار باشد.

غالب مردم به رسانه‌ها اعتماد دارند و آن‌ها را معیار قرار می‌دهند. پس، اگر یک رسانه درباره ابزار فناورانه‌ای بدگویی کند؛ از آن ابزار استقبال نمی‌کنند و اگر یک فناوری را مفید و لازمه زندگی بهتر و راحت‌تر در آینده معرفی کنند؛ مردم مشتاق استفاده از آن خواهند شد.

این روزها رسانه‌ها محدود به روزنامه و نشریات، مجلات هفتگی و ماهیانه، وب‌سایت‌ها و صداوسیما نیستند. هر پیام‌رسان، شبکه اجتماعی، اپلیکیشن و ایمیلی می‌تواند یک رسانه باشد و افکار جامعه را به سمت و سویی سوق دهد.

در تحقیقی که سال ۲۰۱۸ در کشور ایالات متحده انجام شد؛ بیش از ۷۰ درصد مردم این کشور اخبار و اطلاعات خود را از روی شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر، فیسبوک، اینستاگرام و سایت‌ها می‌خواندند و درصد بالایی از آن‌ها به این منابع اطمینان داشتند.

این واقعیت، اهمیت و نقش خطیر رسانه‌ها در دنیای امروز را نشان می‌دهد. رسانه‌ها همان‌طور که مشتاقانه مشغول معرفی یک محصول، فناوری و توسعه جدید هستند؛ باید واقعیت‌ها را درست منعکس کنند؛ نگرانی و دغدغه باورهای مردم را داشته باشند و در پی تغییر و اصلاح برخی باورهای نادرست و اشتباه بروند.

برای نمونه، رسانه‌ها در افزایش سطح آگاهی و دانش مردم درباره شبکه‌های موبایل، آنتن‌های BTS، مزایا و تاثیرات آن‌ها بر زندگی فرد فرد جامعه، بسیار موثر و تاثیرگذار هستند. انتشار یک خبر جعلی و دروغ یا ناقص بیان کردن نتایج یک تحقیق می‌تواند سریعا تبدیل به موجی از نگرانی در میان افراد جامعه شود و کنش‌های دفاعی آن‌ها را در پی داشته باشد که نتیجتا منجر به متوقف شدن توسعه یک فناوری و سرویس می‌شود.

متاسفانه، باید اعتراف کرد برخی از باورها و دیدگاه‌های منفی و اشتباه مردم نسبت به آنتن‌های موبایل در سال‌های اخیر، دستاورد انتشار همین اخبار ضد و نقیض بدون منبع معتبر از سوی رسانه‌هایی است که برای کلیک و بازدید بیشتر، سلامتی مردم را نشانه گرفتند.

افزایش فرهنگ‌ عمومی

یکی از اساس‌ترین اهداف و وظایف رسانه‌ها، کمک به افزایش فرهنگ عمومی مردم نسبت به آنتن‌های BTS، شناخت و آشنایی با نحوه کارکرد آن‌ها، تاثیرات امواج رادیویی بر بدن انسان، نتایج اندازه‌گیری‌ها و تاثیرات توسعه شبکه‌های موبایل و افزایش آنتن‌ها در بهبود سلامتی و رفاه مردم است.

باید برای مردم مشخص شود و عمیقا درک کنند و ایمان بیاورند؛ نصب آنتن‌های بیشتر در شهرها و محلات به معنای پرتوگیری با چگالی توان کمتر و ایمنی بیشتر است. انتشار مطالب و مقالات درست فنی، گفت‌وگو با متخصصان آگاه به مسایل مخابرات، آنتن‌های رادیویی و موشکافی مسایل نگران‌کننده مردم با همکاری مراکز معتبر و دست‌اندرکار می‌تواند جامعه را به سوی همیاری در ترویج فرهنگ عمومی درست هدایت کند.

انتشار نتایج تحقیقات و مطالعات معتبر

رویکرد مهم دیگری که باید رسانه‌ها در پیش بگیرند؛ ارجاع به منابع و اخبار معتبر در بحث‌هایی است که جامعه نسبت به آن‌ها حساس است.

سالیانه، صدها تحقیق و مطالعه در جهان پیرامون نقش آنتن‌های موبایل و تاثیرات تشعشعات الکترومغناطیس بر جامعه، اعضای بدن انسان و حتی حیوانات و گیاهان صورت می‌گیرد. اما آیا همه این تحقیقات معتبر، قابل استناد و انتشار در جامعه برای عموم مردم هستند؟

رسانه‌ها باید دنبال اخبار، منابع و نتایج تحقیقاتی باشند که توسط مراکز ذی‌صلاح تایید شده و سال‌ها است برای متخصصان شناخته شده و مرجع هستند. برخی تحقیقات فقط در یک جامعه آماری محدود و با اهدافی خاص و مشخص شده انجام شده ولی رسانه‌ها با انتشار نتایج آن‌ها و گسترش به کل جامعه، برداشت دیگری در اذهان مردم می‌سازند.

برخی تحقیقات و مطالعات یا اظهارنظرها نیز اساسا اشتباه هستند و واکنش مراکز معتبر جهانی را در پی دارند. پس، نباید هر خبر، گزارش، نتیجه یک مطالعه و حدس یا گمانی را در رسانه‌های عمومی منتشر کرد.

عدم انتشار اخبار ناقص، هیجانی و غیرمعتبر

افزون بر اینکه نیاز داریم؛ اخبار و گزارش‌های حساس نسبت به برخی موضوع‌ها را از منابع معتبر و تایید شده برداشت کنیم؛ باید در انتقال کامل خبر نیز مواظب داشته باشیم. بیان ناقص خبر با هدف اینکه زودتر خوانده یا شنیده شود و مردم واکنش نشان دهند و رسانه ما معروف‌تر شود؛ تبعات منفی گسترده‌ای به بار خواهد آورد.

اصولا، اخبار فنی و مستندی را نباید تکانه‌ای و هیجانی بیان کرد و بهتر است همراه با تشریحات، توضیحات کامل و در جای مناسب خودش عرضه شود. به طور مثال، هیچ‌گاه نمی‌توان در چند خط یا یک ستون کوتاه و همین‌طور زیر یک دقیقه درباره تاثیرات نسل جدید آنتن‌های موبایل در جامعه صحبت کرد.

افزایش اطلاعات متخصصان جامعه

در کنار رسانه‌ها، متخصصان جامعه و از جمله پزشکان نیز روی باورهای مردم اثرگذار هستند. آگاه‌سازی درست متخصصان و پزشکان می‌تواند به طور غیرمستقیم روی تغییر یا اصلاح فرهنگ عمومی تاثیرگذار باشد.

نشریات تخصصی و رسانه‌هایی که مخاطبان آن‌ها اقشار تحصیل‌کرده، متخصص و نخبه هستند؛ باید به واکاوی بیشتر مسایل اجتماعی و پدیده‌های فراگیری مانند نقش آنتن‌های موبایل در زندگی بشر امروزی بپردازند و درباره مزایای توسعه شبکه‌های موبایل در ابعاد مختلف زندگی‌های روزانه صحبت کنند.

متخصصان جامعه با دریافت و درک این اطلاعات و پذیرش دلایل فلسفی، مفهومی، انگیزشی و فنی ضرورت‌های نصب آنتن‌های بیشتر روی پشت‌بام منازل یا مجتمع‌ها، می‌توانند همسایه‌ها، محلات و حتی بخش‌هایی از جامعه را با خود همراه کنند.

آموزش‌های بنیادین مرتب

در موضوع‌هایی مانند تاثیرات متقابل آنتن‌های موبایل و انسان، صرف انتشار یک خبر و گزارش، درج یک مقاله فنی یا اشاره به نظر چند متخصص مخابرات و سلامت مردم کفایت نمی‌کند و نیاز است به طور مرتب و سلسله‌وار مطالب آموزشی، انگیزشی و فرهنگ‌ساز منتشر شود.

اگر تاثیرات امواج رادیویی بر هر عضو و بخشی از بدن به خوبی و درست برای کاربران توضیح داده شود و نظرات بزرگان، مراجع و صاحب‌نظر این حوزه نیز گفته شود؛ دیدگاه مردم بسیار تفاوت خواهد کرد. همچنین، نیاز است درباره انواع استانداردهای آنتن‌های موبایل، محل نصب آنتن‌ها، شرایط نصب و نکات ایمنی، حفاظت در برابر اشعه‌های الکترومغناطیس و قوانین مربوط به این حوزه برای مردم صحبت شود.

رسانه‌ها باید این موضوع‌ها را به طور دائمی در دستور کار خود قرار دهند و محتواهای مناسب بصری مورد استقبال مردم تولید کنند.

نبایدهایی که جدی گرفته نمی‌شوند

در دنیای رسانه، برخی اخبار و اطلاعات ارزشی بالاتر از صرف انتشار یک خبر و اطلاع دادن به مردم دارند.

کافی است یک رسانه، خبری از نهادهای رسمی درباره بیماری آنفلونزا را بد تعبیر کرده یا بخواهد سراغ شیطنت‌های رسانه‌ای برود و تیتر بزند: «همه مردم ایران در معرض آنفلونزای مرگ‌بار هستند». انعکاس چنین خبری در جامعه تاثیرات مخربی ده‌ها و شاید صدها برابر بیشتر از خود بیماری آنفلونزا دارد.

درباره آنتن‌های موبایل، امواج رادیویی، پرتوهای الکترومغناطیسی و استفاده از تلفن همراه هم چنین وضعیت مشابهی وجود دارد.

ناگهان کارشناسی در یک برنامه صداوسیما، یک برنامه تلویزیونی اینترنتی، یک رسانه یا نمایشگاه و همایشی درباره تاثیرات آنتن‌های موبایل بر جان مردم نظر می‌دهد و یک موج استرس و اضطراب جامعه را فرا می‌گیرد. هیچ‌گاه آن کارشناس یا رسانه نمی‌گوید یک نظر و برداشت شخصی بوده و با هیچ گزارش معتبر و بین‌المللی مطابقت ندارد. در حالی‌که بهتر بود آن رسانه، نظرات کارشناسان دیگر را هم جویا شده و با هم منتشر کند یا گزارشی کامل و منطبق بر واقعیت و اطلاعات صحیح علمی و معتبر در اختیار مردم قرار دهد.

مسئولیت رسانه‌ها در برابر مردم کتمان‌پذیر نیست و در پدیده‌های مهمی مانند آنتن‌های موبایل، بار سنگینی بر دوش دارند که باید در نهایت تخصص، دقت، حساسیت و امانت‌داری انجام شود. به موازات اینکه اپراتورهای موبایل مسئولیت توسعه شبکه‌های موبایل را برعهده دارند؛ رسانه‌های بازوهای اپراتورها برای فرهنگ‌سازی درست در متن جامعه هستند.