دست قطعه‌ سازان برای تولید قطعات بنزین‌ سوزها هم بسته است

درشرایطی شورای اقتصاد درجلسه فوق‌العاده خود با پرداخت شش‌هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض دولت برای دوگانه‌سوز کردن بیش از یک‌میلیون و ۴۰۰هزار دستگاه وانت، تاکسی، ون و دیگر مسافربرهای شخصی موافقت کرده است که قطعه‌سازان از مدت‌ها پیش به‌دلیل کمبود نقدینگی توان تولیدشان را از دست داده‌اند. این کمبود به‌دنبال بدهی ۲۳ هزار میلیاردتومانی خودروسازان به آن‌ها به‌وجود آمده است و خودروسازان نیز بعد از چندین‌ماه مذاکره با بانک‌مرکزی برای دریافت تسهیلات ارزی مصوب دولت، هیچ‌مبلغی دریافت نکرده‌اند. حالا بااین شرایط به‌اعتقاد فعالان صنعت‌خودرو مسئولان قصد دارند تسهیلات بلاعوض به‌خودروهایی بدهند که هیچ‌گاه تولید نمی‌شوند.

مشکل تامین قطعات خودروهای گازسوز

هرچند بخشی از تسهیلات مذکور قرار است به‌خودروهای بنزینی داده شود که به‌صورت کارگاهی دوگانه سوز می‌شوند، بخش دیگر به‌خودروهایی تعلق می‌گیرد که به‌نظر نمی‌رسد با کمبود نقدینگی قطعه‌سازان هیچ‌گاه روی خط تولید قرار گیرند.

دراین راستا یک فعال صنعت‌خودرو به‌«دنیای‌خودرو» گفت: «وقتی ارزش پول تنزل پیدا می‌کند یا از طرف دیگر ادعا می‌شود دلار گران شده، این دلار نیست که با افزایش قیمت مواجه شده است، بلکه ارزش پول ملی است که کاهش یافته است. به‌هرحال وقتی گفته می‌شود ارزش دلار چندبرابر افزایش یافته است، نیاز به‌سرمایه درگردش و نقدینگی نیز ‌حدود چهاربرابر افزایش می‌یابد. بنابراین کالاهایی را که قطعه‌ساز می‌توانست درگذشته به‌صورت غیرنقدی خریداری کند، با توجه به‌شرایط امروز بازار امکان‌پذیر نخواهد بود.»

مهدی مطلب‌زاده با اشاره به‌چرایی این موضوع که قطعه‌سازان ناچار هستند به‌جای خرید غیرنقدی نقد خرید کنند، اضافه کرد: «این موضوع به‌دلیل نبود ثبات اقتصادی است. یعنی با توجه به‌ارزش‌گذاری روزانه‌ای که روی کالاهای یک بازار می‌شود، امکان فروش نسیه وجود ندارد. برای مثال فروشنده نمی‌تواند نسیه بفروشد و سه‌ماه بعد مطالبه‌اش را بگیرد و با آن دوباره دست به‌خرید بزند. چراکه ممکن است با توجه به‌کاهش ارزش پول فقط توان تامین نیمی از آن کالا را داشته باشد و سرمایه‌اش از دست برود. دلیلش هم این است که قیمت‌ها ثبات ندارد.»

وی ادامه داد: «بنابراین به دلیل اینکه خرید مواد اولیه هم باید به صورت نقد انجام شود،‌ نیاز به‌نقدینگی دوباره چندبرابر افزایش می‌یابد. از طرفی شرکت‌های وابسته به‌دولت همچون مس، فولاد، پتروشیمی‌ها و غیره به‌یکباره قیمت‌هایشان را با نرخ جهانی و دلار آزاد افزایش داده‌اند. همین‌موضوع هم باعث شده است برای چندمین‌بار نیاز به‌نقدینگی درقطعه‌سازان افزایش یابد. بنابراین با افزایش چندباره نیاز به‌منابع مالی می‌توانیم بگوییم نیاز به‌نقدینگی درقطعه‌سازان حدود ۲۰ برابر افزایش یافته است.»

مطلب‌زاده تاکید کرد: « تا زمانی که این نقدینگی به‌زنجیره تامین تزریق نشود، امکان تامین قطعات مورد نیاز خودروهای گازسوز وجود ندارد. مثل این می‌ماند که شما دست‌وپای یک نفر را ببندید و بیندازیدش درآب و بگویید شنا کن؛ امکان ندارد و سرانجام غرق می‌شود. متاسفانه زنجیره تامین صنعت‌خودرو امروز ما نیز همین شرایط را دارد.»

ضرورت اهدای تسهیلات به‌قطعه‌سازان

این فعال صنعت‌خودرو باتایید گفته‌های آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی دراین خصوص که اکنون قطعه‌سازان به‌دلیل شرایط مالی توان تامین نیازهای خودروهای گازسوز و دوگانه‌سوز را ندارند، گفت: «درشرایط فعلی امکان تولید قطعات خودروهای گازسوز وجود ندارد. افزایش تولید و تیراژ حرف خوشایندی است؛ اما برای تحقق آن باید مواداولیه تهیه شود و به صنعت‌قطعه انتقال یابد تا قطعه‌ساز دست به‌تولید بزند و خودروساز هم از این قطعات استفاده کند و بعد از هشت‌ماه پول قطعه‌ساز را بدهد. معلوم است بااین شرایط که خودروسازان هنوز نتوانسته‌اند معوقات میلیاردی خود را پرداخت کنند، امکان تولید برای قطعه‌سازان هم وجود ندارد.»

مطلب‌زاده با اشاره به‌اینکه نقدینگی نیاز امروز صنعت خودرو است و درغیر این صورت تامین قطعات خودروهای گازسوز امکان پذیر نیست، اضافه کرد: «با کمک‌هزینه‌ای که مسئولان می‌گویند، بخش حمل‌ونقل عمومی می‌تواند خودروهایی گازسوز و دوگانه‌سوز تهیه کند؛ به‌شرط آنکه این نقدینگی ابتدا به صنعت‌قطعه تزریق شود.»

وی بااشاره به‌اینکه برای گازسوز کردن خودروها باید از پایه آمادگی‌ها را ایجاد کنیم و بدون فراهم کردن زیرساخت‌ها امکان افزایش تولید این خودروها وجود ندارد، ادامه داد: «اگر زیرساخت درست نباشد، برنامه‌ریزی مسئولان به‌نتیجه نخواهد رسید. هرچند ممکن است یک کار نمایشی کوتاه‌مدت انجام شود، اما تمام هزینه‌ها هدر می‌رود.»