اختلالات رفتاری کودکان طلاق، مراقب باشید

نی نی بان: اعمال انواع خشونت و کودک آزاری نسبت به کودکان بویژه بچه های طلاق طی سال های اخیر روند رو به رشدی به خود گرفته است ، به طوری که پژوهش های کارشناسان و مدافعان حقوق کودک نشان می دهد ، اگر چه کودکان از هر جنس ، قشر و رده سنی در معرض خطر کودک آزاری قرار دارند اما در این میان سهم خشونت خانگی بیش از هر عامل دیگری آنها را در معرض آسیب و آزار جسمی و جنسی قرار داده است.

این در حالی است که تغییر نگرش به این پدیده در سیستم های نظارتی و حقوقی منجر شده امروزه شیون کودکان آزاردیده رساتر از گذشته به گوش برسد.معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به این که بیشترین فراوانی تماس های برقرار شده با خط 123 اورژانس اجتماعی طی 9 ماهه سال جاری مربوط به گزارش موارد کودک آزاری بوده است ، می گوید: از مجموع 436 مورد تماس مرتبط و قابل پیگیری که طی 9 ماهه امسال در تهران با خط 123 اورژانس اجتماعی برقرار شده است ، بیشترین تماس ها مربوط به کودک آزاری با فراوانی 370 مورد بوده که بیشترین آنها توسط پدر خانواده اعمال شده است.

بیشترین آزارها توسط پدران
به گفته رضایی فر، بیشترین فراوانی کودکان آزار دیده در محدوده سنی 7 تا 9 سال با 21 درصد، 12 تا 15 سال با 18 درصد و 3 تا 6 سال با فراوانی 17 درصد بوده است.
این در حالی است که بر اساس همین آمار، بیشترین آزارها توسط پدران با فراوانی 42.6 درصد نسبت به کودکان اعمال شده است و پس از آن به ترتیب مادران با 21.3 درصد، هر دو والدین با فراوانی 12درصد، نامادری با 7درصد و ناپدری با 3درصد بیشترین موارد کودک آزاری را به خود اختصاص داده اند که این موارد خشونت نسبت به کودکان نیز به ترتیب توسط همسایگان با 28درصد ، مادران 20درصد و خود فرد 15درصد گزارش شده است.
به گفته وی بر اساس این گزارش همچنین در خصوص بیشترین نوع کودک آزاری ها نیز می توان به ترتیب فراوانی به آزارهای جسمی شامل کتک زدن های شدید و ضربه های محکم به نقاط حساس ، داغ کردن و سوزاندن و ایجاد شکستگی در اندام ها اشاره کرد. همچنین در 62درصد کودکانی که مورد کودک آزاری قرار گرفته اند آثار آزارها به وضوح مشهود است که در این میان 37درصد به صورت مشکلات و ناراحتی های جسمی ، 8درصد مشکلات روحی و روانی ، 4درصد مسامحه و غفلت و 3درصد آزار جنسی گزارش شده که صحت آن توسط مددکاران تایید شده است.
معاون دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی در خصوص اقدامات مشاوره ای و مددکاری که به منظور رسیدگی و پیگیری بیشتر وضعیت کودکان آزار دیده صورت گرفته است ، نیز می گوید: از میان کودک آزاری هایی که صحت آن توسط مددکاران مشخص شده است ، 40درصد موارد برای پیگیری بیشتر به مراکز اورژانس اجتماعی معرفی شده اند که تعدادی از این موارد پس از اقدامات اولیه و اعزام تیم مددکاری به محل ، رفع شده است.
به گفته رضایی فر تنها 7.5 درصد کودک آزاری های گزارش شده نیاز به مداخلات قضایی داشته که در این شرایط کودکانی که در وضعیت و شرایط خاصی به سر می برده اند و مشکل تنها با ارائه مشاوره های مددکاری به والدین یا فرد آزاررسان قابل حل نبوده تا تعیین تکلیف نهایی به صورت موقت در مراکز ویژه کودکان سازمان بهزیستی نگهداری شده اند. گزارش های متعددی که طی سال های اخیر روان شناسان و متخصصان علوم رفتاری کودکان در بررسی دلایل بروز کودک آزاری به آن معتقدند این است که همواره گروه خاصی از کودکان بیش از سایرین در معرض خشونت قرار دارند. کودکان تک والد، فرزندخوانده ، دارای ناپدری و نامادری و نارس که تغذیه و پرستاری از آنها دشوارتر بوده و مراقبت از آنها زمان زیادی را صرف می کند، کودکان پرتحرک یا دارای هرگونه ناهنجاری به خصوص عقب ماندگی ذهنی و دارای نقایص جسمی که به دلیل غیرطبیعی بودن آنها مهر و محبت در والدین ایجاد نشده و مادر از داشتن کودک ناراضی است ، نوزادان 3 تا 5 ماه که غالبا اولین فرزند بوده و ناخواسته به دنیا می آیند، در کنار کودکانی که زیاد گریه می کنند بیش از سایر همسالانشان در معرض آسیب دیدگی هستند. همچنین آن دسته از کودکانی که دائما بیمارند یا از نظر ظواهر فیزیکی نحیف و لاغر هستند و از خوردن غذا امتناع می کنند، ناآرام بوده و پرزحمتند و به سختی تربیت می شوند همگی در معرض تهدیدات کودک آزاری از سوی والدینشان قرار دارند.

کودک آزارانی که خود آزار دیده اند
بررسی ها نشان می دهد درصد قابل توجهی از بزرگسالانی که اقدام به کودک آزاری می کنند در دوران کودکی ، خود تحت آزار و خشونت قرار گرفته اند و این در حالی است که بسیاری از کارشناسان و فعالان حقوق کودک معتقدند که اثرات مخرب کودک آزاری صرفا مربوط به صدمات جسمی آن نشده بلکه اثرات سوئ آن طی سال های آینده بر روی زندگی این کودکان نیز نمود بیشتری می یابد. اختلالات بینایی ، شنوایی ، پارگی و صدمات ارگان های داخلی ، خونریزی داخلی ناشی از صدمات فیزیکی وارده به قفسه سینه و شکم ، عقب ماندگی رشد عقلی و جسمی و نقص های نورولوژیک و معلولیت از پیامدهای بیولوژیکی کودک آزاری است.
از پیامدهای اجتماعی کودک آزاری می توان به مواردی چون خانه گریزی ، فرار از مدرسه ، خشونت درون و بیرون از محیط مدرسه ، اعتیاد به مواد مخدر، انحرافات جنسی ، روسپی گری ، طلاق و خودکشی اشاره کرد. همچنین اختلالات شناختی ، شخصیتی ، اضطرابی ، اشکالات کلامی (تاخیر در حرف زدن) ، کاهش اعتماد به نفس ، افسردگی و اضطراب و شب ادراری از پیامدهای روانی عاطفی کودک آزاری است.