بوفه های مدارس البرز نیازمند پایش بهداشتی

تامین مواد غذایی سالم برای دانش آموزان از مهمترین مقوله هایی که کارشناسان تغذیه بارها بر رعایت آن در کانون خانواده و مدرسه تاکید کرده و آن را در سلامت جسمی و فکری آینده سازان تاثیر گذار می دانند.

امروزه پایگاه های عرضه تغذیه یا به قول عامیانه بوفه ها به عنوان مراکز عرضه مواد غذایی زیر چتر نظارتی مدیران مدارس و فضاهای آموزشی فعالیت می کنند و اگر در این بخش کم دقتی و بی توجهی دیده شود در واقع مسئولیت و قصورها را باید پای مسئولان آموزشی نوشت .

از دیگر سو بیشتر خانوادهها به اصرار فرزندان خود ناچار هستند دانش آموزان را با پرداخت مبالغ جیبی آنان را روانه کلاس های درس کرده تا به قول معروف در زمینه خوراک و دیگر نیازها از همکلاسی ها عقب نمانند .

اگر چه کارشناسان امور تغذیه تاکید دارند که خانواده ها به جای وجه نقد مواد غذایی در کیف های فرزندان خود جاسازی کنند اما بیشتر دانش آموزان زیر بار این توصیه ها نرفته و برای تامین مواد غذایی از پایگاه های تغذیه مدارس ، مبالغ نقدی را بر مواد غذایی خانگی ترجیح می دهند.

با این اوصاف خانواده ها هم به تصور اینکه مدیران مدارس نظارت بهداشتی و همسونگر بر عرضه مواد غذایی بوفه دارند، روزانه مبالغی به دانش آموزان پرداخت می کنند تا همانند همکلاسی ها از خوراکی مدرسه خرید نمایند.

بررسی ها نشان می دهد که بیشتر پایگاه های تغذیه مدارس البرز به فروش مواد غذایی ناسالم یا به عبارتی زیان آور برای سلامتی می پردازند و این امر به دغدغه فکری خانواده ها و کارشناسان تبدیل شده است.

طبق گزارش کلی اکنون ۱۰۶ هزار پایگاه تغذیه سالم یا همان بوفه در مدارس اعم مدارس دولتی و غیردولتی کشور فعال هستند که از این تعداد بیش از ۲ هزار بوفه در مدارس البرز وجود دارد.
طبق شیوه نامه بوفه‌ها، مدارس باید از آموزش و پرورش شهرستان خود برای فعالیت بوفه درخواست مجوز کنند در حالی که در البرز هر ساله فقط یک / سوم مراکز عرضه تغذیه مدارس دارای مجوز هستند و فعالیت مابقی بوفه ها غیر قانونی است .
عرضه مواد غذایی سالم در بوفه مدارس یکی از موضوعاتی است که به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت دانش آموزان باید مورد توجه قرار گیرد به گونه ای که در تعطیلات تابستان برای ساماندهی وضعیت نابسامان آن در ردیف یکی از برنامه های مهم پروژه مهر ویژه بازگشایی مدارس قرار می گیرد.
متاسفانه هرساله پس از گذشت چند هفته ازآغاز سال تحصیلی موج نارضایی والدین از بهداشتی نبودن فضای فیزیکی و عرضه مواد غذایی ناسالم در بوفه های مدارس البرز دیده می شود.
این درحالی است که ماده سه آیین نامه اجرایی مصوب هیات وزیران در سال ۸۴ بر تامین، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش آموزان تاکید دارد و این ماده قانونی با هدف تامین بخشی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز دانش آموزان، ارائه موادغذایی سالم و با کیفیت و جلوگیری از عرضه موادغذایی ناسالم تهیه و تنظیم شده است.

در این سال ها خبری از این وضعیت ایده آل دربوفه های تغذیه مدارس البرز نیست بلکه عرضه تنقلات غیر مجاز در اشکال و بسته بندی های رنگارنگ سبب شده که دانش آموزان تمایلی به خوردن لقمه های خانگی نداشته باشند.
امروزه به دلیل بی میلی دانش آموزان به لقمه های سالم خانگی کمتر دانش آموزی را می توان پیدا کرد که با مواد غذایی سالم و مفید از قبیل نان، پنیر و گردو روانه مدرسه شود.
بر خلاف نظارت هایی که گفته می شود اما عرضه مواد غذایی ناسالم و غیر بهداشتی در مدارس ادامه دارد که رفع این معضل یکی از مطالبات والدین از آموزش و پرورش و دانشگاه علوم پزشکی البرز را تشکیل می دهد.
سازمان دانش آموزی البرز مکلف به تهیه اقلام مصرفی این بوفه ها از شرکت های طرف قرارداد می باشد اما در برخی از مدارس شاهد حضور توزیع کنندگان مواد غذایی گرم و یا ساندویجی خانگی به صورت سیار با قیمت بالا هستیم در حالی که هیچگونه نظارتی از نظر بهداشتی بودن روی این موضوع مهم که با سلامت دانش آموزان ارتباط دارد صورت نمی گیرد .
در البرز نگاه اقتصادی به بوفه های مدارس حاکم است و کمتر به موضوع عرضه مواد غذایی سالم و بهداشتی از سوی مدیران مدارس توجه می شود در حالی که در راستای تهیه اقلام مصرفی دانش آموزان و یا تغذیه نامناسب نظارت مدیران مدارس امری ضروری است.

ضرورت نگاه کارشناسانه به بوفه ها
روانشناس البرزی گفت : مدرسه خانه دوم دانش آموزان است به همین دلیل اولیای مدارس باید به تغذیه دانش آموزان اهمیت زیادی بدهند تا سلامت دانش آموزان به مخاطره نیفتد.
معصومه قدیری خاطرنشان کرد: همسویی و همفکری خانه و مدرسه موجب می شود تا دانش آموزان مسیردرست را در بخش تعلیم و تربیت و حتی سلامت فردی را انتخاب کنند.
وی بیان داشت: داشتن تغذیه مناسب برای دانش آموزان که دوره رشد را سپری می کنند امری حیاتی است که هرگونه غفلت و یا بی توجهی به این موضوع مهم می تواند برای دانش آموز خطرناک باشد.
وی با اشاره به اینکه سوخت اصلی مغز گلوکز می باشد که در صورت کم بودن یادگیری را تحت تاثیر قرار می دهد، یادآورشد:
کودکان در وعده صبحانه از خوردن مواد غذایی شیرین پرهیز کنند و از مواد دارای پروتئین، پنیر، تخم مرغ، خوراک های عدسس و لوبیا، نان سبوس دار،سنگک و بربری استفاده کنند.
قدیری استفاده از نیمرو، مغزها، گردو و بادام ، مربا وعسل نیز برای کودکان مفید است.
وی در ادامه به نقش مهم میان وعده های دانش اموزان در مدارس پرداخت و اضافه کرد: استفاده از مواد غذایی سرخ کردنی به ویژه با ترانس بالا سرطان زا هستند.

صبحانه در خانه
پزشک البرزی گفت: تهیه خوراکی‌های مفید برای زنگ تفریح دانش‌آموزان با توجه به اینکه تغذیه به ویژه صبحانه در یادگیری دانش آموزان نقش مهمی دارد ضروری به نظر می رسد.
دکترامین اله روزبان افزود: مطالعات دهه اخیر نشان داده که تغذیه صحیح، در قدرت یادگیری دانش آموزان موثر است و نخوردن صبحانه می‌تواند اثرات منفی بر یادگیری آن‌ها داشته باشد.
وی بیان داشت: در شرایط ناشتایی درمدت زمان طبیعی و کوتاه، مکانیسم هموستاتیک، گلوکز خون را در سطحی نگه می‌دارد که به عملکرد طبیعی مغز لطمه وارد نشود و اگر مدت زمان ناشتایی طولانی‌تر باشد، نگهداری قندخون در سطحی که مغز قادر به فعالیت طبیعی خود باشد، دشوارتر شده و یادگیری و تمرکز حواس مختل می‌شود.
این پزشک خاطرنشان کرد: برای اینکه دانش آموزان اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند، باید شام را در ساعات ابتدایی شب صرف کنند و تا حد امکان شب‌ها در ساعت معین بخوابند تا صبح‌ها بتوانند زودتر بیدار شوند و وقت کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند.
روزبان با اشاره به اینکه اگر والدین صبحانه را به عنوان یک وعده غذایی مهم تلقی کنند و هر روز دور سفره صبحانه بنشینند، خود مشوق دانش آموزان برای صرف صبحانه خواهند بود، یادآورشد: والدین باید سحرخیزی، ورزش و نرمش صبحگاهی و خوردن صبحانه در محیط گرم خانواده را به کودکان خود بیاموزند.
این پزشک البرزی ادامه داد: تنوع در مواد غذایی دانش آموزان را به خوردن صبحانه تشویق می‌کند.
وی عنوان کرد: غذاهایی مثل فرنی، شیربرنج، حلیم و عدسی اغلب مورد علاقه دانش‌آموزان هستند و از ارزش غذایی بالایی برخوردارند که این غذاها را می‌توان در وعده صبحانه به دانش آنان داد.
روزبان خاطرنشان کرد: غذاهایی از قبیل نان و پنیر و گردو، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگی، نان و کره و مربا، نان و کره و عسل، نان و کره و خرما، همراه با یک لیوان شیر، یک صبحانه سالم و مغذی برای دانش‌آموزان به شمار می‌روند.
وی گفت: انرژی و مواد مغذی مورد نیاز دانش آموزان در این سنین بستگی به اندازه بدن، سرعت رشد و میزان فعالیت آن‌ها دارد چراکه سوء تغذیه دراین دوران موجب کاهش سرعت رشد جسمی، کوتاه قدی و کاهش قدرت یادگیری می‌شود.
این پزشک با بیان اینکه استرس ناشی از رفتار اولیاء و مربیان یا استرس‌های مربوط به امتحانات می‌تواند روی اشتهای دانش آموزان اثر بگذارد، افزود: اگر این تأثیر موقت باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند، ولی ادامه بی‌اشتهایی دانش‌آموزان می‌تواند مشکل آفرین باشد. در این صورت باید با شناسایی و رفع مشکل به دانش‌آموزان کمک شود.

ذخایر تغذیه ای و جهش رشد
کارشناس علوم تغذیه می گوید: کودکان در گروه سنی هفت تا ۱۸ سال در سن بلوغ قرار دارند و دوران رشد را طی می کنند.
مریم رحیم پورافزود: اگرچه سرعت رشد در این سن نسبت به کودکی کمتر است اما ذخایر و نیازهای تغذیه ای و جهش رشد دوران بلوغ در حال شکل گیری است.در این شرایط درصورت عدم جذب انرژی، پروتئین و ریز مغذی ها موجب سوء تغذیه، کم خونی، لاغری و کوتاه قدی در کودک خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: کمبود آهن، ویتامن دی و روی از مهمترین کمبودهای ریز مغذی ها به شمار می رود که روند رشد کودکان ونوجوانان تاثیر گذارو زمینه ساز بیماری های غیرواگیر است.
رحیم پور ادامه داد: در زمان حاضر از هر پنج دانش آموز یک نفر دچار چاقی شکم بوده و یکی از عواملی است که باعث ایجاد بیماری های غیرواگیر، فشار خون، چربی، دیابت و حتی سرطان است.
وی بر ضرورت تمرکز بر الگوی غذایی دانش آموزان جهت بهبود تغذیه و محدود کردن عوامل خطر نمک، چربی و قند که متاسفانه مصرف در این میانگین سنی بالا است تاکید و اضافه کرد: مصرف مواد مغذی در بین دانش آموزان کمتر استفاده می شود و استفاده از سرخ کردنی ها، شکلات، شیرینی، فست فودها و نوشابه با استقبال بیشتری مواجه است.
وی عنوان کرد: لازم است : مصرف میوه و سبزیجات در بین دانش آموزان نهادینه و به سمت الگوی مصرف صحیح هدایت شود.
این کارشناس تغذیه به سوء تغذیه پنهان و کمبود ریزمغذی ها در بین دانش آموزان استان اشاره و یادآورشد: متاسفانه در بوفه بیشتر مدارس خوراکی هایی عرضه می شود که موجب چاقی و سوءتغذیه در کودکان می شوند.
وی با بیان اینکه حفظ سلامت دانش آموزان در مدارس از اهمیت بالایی برخوردار است ، یادآورشد: پایگاه تغذیه مدارسی که به رغم هشدارهای شفاهی و کتبی سلامت دانش آموزان را به مخاطره اندازد ، برخورد قانونی می شود.
اصلاح مذاق دانش آموزان
مدیرآموزش و پرورش ناحیه یک کرج نیز بیان داشت: والدین می توانند مواد غذایی مفید و انرژی زا مانند نان، پنیر، خرما و گردو را در میان وعده غذایی دانش آموزان بگنجانند که از ابعاد مختلف اثر مثبت و مفیدی را به دنبال دارد.
فرزاد شعبانی افزود: هم اکنون مذاق کودکان و دانش آموزان به سمت مصرف اقلام خوراکی مضر مانند چیپس و پفک و امثال آن تغییر یافته در حالی که این مهم می تواند رویه دیگری داشته باشد.
والدین می توانند استفاده از مواد غذایی سالم برای دانش آموز خود را در پیش بگیرند و این مهم به مرور زمان تبدیل به یک عادت می شود و تاثیر لازم خود را به همراه خواهد داشت.
وی یادآورشد: کودکان در منزل و میان وعده هایی که در مدرسه صرف می شوند هر دو در یک سو و در جهت رشد و تکامل و در نتیجه سلامت کودک عمل می کنند.
وی افزود: تغذیه با توجه به نوع فعالیت کودکان و دانش آموزان متفاوت است و هرچه میزان فعالیت بدنی دانش‌آموز بیشتر باشد، به انرژی بیشتری نیاز دارند که این انرژی توسط کربوهیدرات‌ها که عمدتا در نان و غلات وجود دارند، تامین می شود.
مدیرآموزش و پرورش ناحیه یک کرج با بیان اینکه ،سال‌ هایی که کودک در مدرسه ابتدایی می ‌گذراند، از نظر تغذیه دوره مهمی است، زیرا رشد کودک در این سنین ادامه دارد.
شعبانی عنوان کرد: دانش‌آموزان به سه وعده غذایی اصلی و ۲ میان‌ وعده در طول روز نیاز دارند و باید از تمامی گروه‌های غذایی شامل شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات، سبزیجات، میوه‌جات و گروه نان و غلات مصرف کنند و تعادل و تنوع غذایی در این سنین مهم مباشد، استفاده کرد.
وی تاکید کرد: حال با توجه به اینکه تغذیه دانش آموزان در مدارس به عنوان مکمل برنامه غذایی آنها محسوب می شود باید به نحوی باشد که امنیت و سلامت غذایی را جهت فراگیری و فعالیت بدنی در معرض خطر قرار ندهد

نظارت مدیران مدرسه بر بوفه ها
مدیرسازمان دانش آموزی البرز نیز گفت:به موضوعی که باید توجه داشت این است که فعالیت پایگاه های تغذیه سالم مدارس به دریافت مجوز از سوی سازمان دانش آموزی نیاز دارد و همه مسائل بهداشتی آن از قبیل بهداشت محیط، کارت سلامت، استفاده از روپوش مخصوص و دستکش های یکبار مصرف رعایت شود.
محسن صادقیان خاطرنشان کرد: در صورتی که موارد یاد شده در پایگاه های تغذیه سالم مدارس رعایت نشود، مدیران باید پاسخگو و بر اجرای دقیق آن نظارت جدی داشته باشند.
وی بیان داشت: بر این اساس لیست مواد غذایی، خوراکی های مجاز و غیرمجاز برای دانش آموزان از سوی این سازمان به مدارس ابلاغ شده است. توزیع مواد غذایی ناسالم و غیرمجاز در پایگاه های تغذیه سالم مدارس ممنوع بوده و والدین در صورت مشاهده موارد غیرمجاز مراتب را به کارشناسان آموزش و پرورش اطلاع دهند.
صادقیان یادآورشد: هم اکنون مربیان بهداشت در مدارس استان فعالیت می کنند که نظارت های لازم بر عرضه اقلام و مواد خوراکی مجاز و غیر مجاز انجام می گیرد که در صورت مشاهده تخلفات، در مرحله اول تذکر شفاهی، سپس مکتوب و درصورت تکرار به اداره تخلفات ارجاع داده می شود.
وی تصریح کرد: در استان البرز فقط ۳۰۰ پایگاه تغذیه سالم مجوز دارد.

ضرورت نظارت بربوفه مدارس
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرزگفت: به بوفه های مدارس باید دقت زیادی کرد و به آن در دو بخش بهداشتی و تهیه مواد غذایی سالم نگاهی همانند آشپزخانه هر خانه ایرانی داشت.
لیلا هادیان با اشاره به اینکه درعرضه مواد غذایی سرد و گرم باید به دستورالعمل وزارت بهداشت توجه کرد، اظهارداشت: در صورت تهیه لقمه سالم در محل پایگاه تغذیه ، نان به طور روزانه باید تهیه شود، کپک زده و بیات نباشد و توصیه می شود بجای نان های سفید از انواع نان های سبوس دار و غنی شده استفاده شود.
وی تصریح کرد: از بسته بندی و عرضه مواد خوراکی در کاغذهای باطله، روزنامه و کیسه های پلاستیکی مصرف شده و رنگی باید خودداری شود .
وی اضافه کرد: محصولات غذایی بسته بندی شده باید از تولیدات کارخانه های معتبر تهیه و دارای پروانه ساخت، سری ساخت و تاریخ تولید و مصرف باشد.
هادیان خاطرنشان کرد: در صورت عرضه غذای گرم در بوفه مدارس باید غذا در محلی تمیز و عاری از گرد و خاک، مگس، حشرات و جانوران موذی نگهداری شود.
وی یادآورشد: غذاهایی که از بیرون " مراکز پخت " تهیه می شوند، وضعیت بهداشتی مرکز پخت و شرایط حمل و نقل غذا باید مطابق با آیین نامه مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد.
این کارشناس ادامه داد: در مورد این نوع غذاها باید به کم نمک بودن، کم چرب و روغن به کار رفته اسیدچرب ترانس کم تر از ۲ درصد رعایت و غذا در حجم مناسب، یکبار مصرف مناسب استفاده شود.
وی عنوان کرد: باید از توزیع نوشابه های گازدار و ماءالشعیر همراه با غذا یا مجزا در مدارس خودداری شود.
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز با تاکید براینکه بوفه های آسیب رسان به سلامت دانش آموزان باید تعطیل شود، متاسفانه با وجود نظارت های کارشناسان همچنان در برخی مدارس البرز مواد غذایی آسیب رسان عرضه می شود که توجه و نظارت های جدی از سوی مدیران مدرسه به این نکته ضروری است.
هادیان تصریح کرد: یکی از فعالیت های مهم بهداشت محیط استان، نظارت برپایگاه های تغذیه سالم مدارس است که توسط کارشناسان به لحاظ شرایط بهداشتی بازرسی شده و در این راستا نباید به هیچ عنوان مواد غذایی آسیب رسان به دانش آموزان عرضه شود.
وی خاطرنشان کرد: لیست اقلام غذایی مجاز و غیر مجاز به مدارس اعلام شده و در این میان عرضه محصولات غذایی بسته بندی شده، دارای پروانه و بهره برداری از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی گفت:عرضه مواد غذایی گرم به فضای فیزیکی خاصی نیاز دارد که اغلب مدارس فاقد این مهم هستند و این موضوع حتی شرایط نگهداری مواد غذایی را با دشواری مواجه می کند
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز ادامه داد: تیم های کارشناسان بهداشت با حضور درمدارس استان بهداشت پایگاه های تغذیه سالم و همچنین انواع تغذیه سالم را مورد ارزیابی قرار می دهند.
هادیان خاطرنشان کرد: کارشناسان بهداشت فقط مواد غذایی قابل عرضه که طبق فهرست اعلام شده به مدارس می باشد را مجاز می دانند لذا به مدیران مدارسی که نسبت به بهداشت پایگاه و عرضه مواد غذایی سالم کم توجه باشند، تذکر داده می شود.

عرضه مواد غذایی ناسالم ممنوع
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش البرز هم در این زمینه گفت: هر ساله به منظور ساماندهی پایگاه های تغذیه سالم در مدارس این استان با هدف ارتقاء ضریب سلامتی دانش آموزان و فرهنگ سازی در زمینه استفاده از غذای سالم در خانه - مدرسه برنامه های مختلف آموزشی و نظارتی اجرا می شود.
رضا طارمی اظهارداشت: مواد غذایی در پایگاههای تغذیه سالم " بوفه ها " در دو نوع مواد غذایی بسته بندی شده که دارای شاخص های فنی تولید در مراکز تولید مواد غذایی باشد و مواد غذایی گرم که بصورت روزانه در محل پایگاه تغذیه سالم که دارای شرایط بهداشتی از نظر فردی و محیطی باشد عرضه می شود.
وی اظهارداشت: برای نظارت براین موضوع مهم یک کمیته در اداره کل و نواحی آموزش و پرورش البرز تشکیل شده تا کنترل و نظارت مستمر توسط کارشناسان بهداشت و مراقبین سلامت در مدارس روستایی و شهری این استان انجام گیرد.
وی کنترل برتوزیع اقلام غذایی ، عرضه مواد غذایی سالم با کیفیت و مفید برای افزایش قدرت یادگیری در بین دانش آموزان، جلوگیری از توزیع مواد غذایی مضر و غیر مجاز ، تهیه جدول مواد غذایی سالم و مناسب از سوی کارشناسان بهداشت و علوم تغذیه، تهیه فرم های نظارتی آموزش والدین و الزامی شدن گذراندن دوره های آموزشی - بهداشتی برای مدیران ، مربیان بهداشت ، مراقبین سلامت و متصدیان پایگاه تغذیه سالم را از دیگر محورهای کاری در خصوص پایگاه تغذیه سالم در مدارس البرز ذکر کرد.
طارمی خاطرنشان کرد: دستورالعمل پایگاه تغذیه سالم به منظور تامین، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش آموزان با هدف ارتقای تامین بخشی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز،ارائه موادغذایی سالم و جلوگیری از عرضه موادغذایی کم ارزش تغذیه ای تهیه و به مدارس ارسال شده است.
وی اضافه کرد: طبق دستورالعمل اعلام شده مواد غذایی قابل عرضه در پایگاه های تغذیه سالم در هشت بخش شامل خشکبار، خرما و انواع مغزها و دانه ها از نوع (کم نمک)، شیر و فرآورده های آن، نوشیدنی، میوه، بیسکویت، کیک و کلوچه، لقمه سالم، غذاهای پخته، انواع نان ها اعلام شده است.
وی یادآورشد: انواع پفک و چیپس مثل چیپس سیب زمینی و ذرت، انواع یخمک، نوشابه های گازدار و ماءالشعیر، دوغ گازدار، آدامس های حاوی مواد قندی، سوسیس و کالباس و تمامی فرآورده هایی که در آنها سوسیس و کالباس وجود دارد، از مواد غذایی غیر مجاز اعلام شده است.
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش البرز انواع همبرگرها ، سالادالویه های بدون بسته بندی ، لواشک و آلوچه،آب نبات هایی که به سطح دندان می چسبند و انواع آب میوه هایی که دارای قند افزوده هستند را از دیگر مواد غذایی غیر مجاز اعلام شده عنوان کرد.
طارمی عنوان کرد: مدارس نباید مواد غذایی نظیر فلافل، سمبوسه، انواع اشترودل، بستنی یخی، پاستیل و خیار شور و انواع سس ها بفروشند.
وی خاطرنشان کرد: در بوفه های مدارس می توان خشکبار، خرما و انواع مغزها مانند پسته، بادام، گردو، بادام‌زمینی، بادام‌هندی، فندق، نخودچی، توت ‌خشک، انجیر خشک، کشمش، آجیل سویا و خرما (بسته‌بندی شده) و انواع میوه خشک را عرضه کرد.
وی گفت: عرضه شیر و فرآورده ‌های آن انواع شیر، ماست، کشک، پنیر (پاستوریزه، استرلیزه بسته‌بندی شده) و نوشیدنی مانند آبمیوه‌های طبیعی و دوغ بدون گاز (پاستوریزه و استرلیزه)، ماءالشعیر و آبمعدنی را از دیگر مواد خوراکی که می توان در بوفه های مدارس مجاز است.
وی همچنین عرضه میوه هایی مانند سیب، نارنگی، پرتقال، موز شسته شده و ضد عفونی شده و وکیوم شده در بسته‌بندی یک نفره، بیسکویت، کیک و کلوچه مانند انواع بیسکویت، کیک و کلوچه ترجیحا از انواع غنی شده، سبوس‌دار و تهیه شده با روغن دارای اسید چرب با ترانس زیر ۱۰ درصد و لقمه سالم مانند نان و پنیر و گردو، نان و پنیر و خیار، نان و پنیر و گوجه ‌فرنگی، نان و کره و عسل، نان و تخم‌مرغ پخته (نان ترجیحاً سبوس‌دار) را در بوفه ها ی مدارس مجاز برشمرد.
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش البرز اظهارداشت: غذاهای پخته مانند انواع آش و سوپ، لوبیا، عدسی، حلیم، شله‌زرد، سمنو، فرنی و شیربرنج را دانش آموزان می توانند از بوفه های مدارس تهیه کنند اما نمک و روغن به کار رفته در این غذاها باید به اندازه مناسب باشد را می توان با داشتن شرایط ویژه از نظر بهداشتی عرضه کرد.

تشکیل کمیته نظارت
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز گفت: کمیته نظارت ویژه بر پایگاه های تغذیه سالم در مدارس با سه رویکرد نظارتی ، بهداشتی و برخورد با متخلفان دراین استان تشکیل و فعال شد.
فرشته فهمیده اظهارداشت: از امروز نظارت تخصصی بر چگونگی ارائه خدمات تغذیه ای درپایگاه های تغذیه سالم با حضور ۲ تیم از کارشناسان آموزش و پرورش و بهداشت آغازشده است.
وی با اشاره به اینکه مهمترین وظیفه کاری این کمیته در دوبخش بررسی وضعیت مجوز و عرضه تغذیه سالم و بهداشتی تشکیل می دهد، یادآورشد: مسئولیت ساماندهی پایگاه های تغذیه مدارس برعهده سازمان دانش آموزی است.
اولویت اصلی کاری سازمان دانش آموزی در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ باید در زمینه پایگاه های تغذیه سالم مدارس با محوریت نظارت بر عملکرد این اماکن و کمک به بهبود تغذیه دانش آموزان باشد.
پایگاه های تغذیه سالم در مدارس بر اساس ابلاغ وزارت آموزش وپرورش به منظور تامین بخشی از انرژی و مواد مغذی سالم مورد نیاز دانش آموزان تشکیل و فعال شده اند.
معاون پرورشی وفرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز ادامه داد: حمایت از حقوق مصرف کنندگان به ویژه دانش آموزان، ایجاد نقش فعال اقتصادی برای مربیان و کارشناسان عضو سازمان دانش آموزی، تربیت اقتصادی دانش آموزان، مربیان و کارشناسان عضو سازمان دانش آموزی، تآمین منابع درآمدزایی برای تقویت برنامه های فرهنگی- اجتماعی، ترویج نمادهای ایرانی-اسلامی در محصولات تولیدی و توزیعی را از جمله اهداف فعال شدن پایگاه های تغذیه سالم در مدارس ذکر کرد.
فهمیده تصریح کرد: پایگاه های تغذیه سالم در مدارس البرز باید به سمتی سوق داده شوند که دانش آموزان دسترسی آسان به تغذیه سالم همراه با رعایت نکات بهداشتی در عرضه مواد تغذیه ای را داشته باشند.
وی اضافه کرد: اعضای این کمیته نقاط ضعف و قوت پایگاه های تغذیه سالم را در مدارس البرز مورد ارزیابی قرار می دهند. وی عنوان کرد: مجوز پایگاه های تغذیه سالم مدارس به مدت سه سال صادر می شود اما مبالغ حق نظارت به صورت سالیانه دریافت می گردد. مدارس البرز برای گرفتن مجوز پایگاه های تغذیه سالم اقدام کنند

الزامی بودن مجوز

معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز اعلام کرد: مدیران مدارس برای گرفتن مجوز پایگاه های تغذیه سالم که از سوی سازمان دانش آموزی استان صادر می شود، اقدام کنند.

فرشته فهمیده خاطرنشان کرد: داشتن مجوز فعالیت برای پایگاه های تغذیه سالم ( بوفه ) در مدارس با هدف تحقق شعار ' بوفه سالم - دانش آموز سالم' در این استان الزامی است.
وی خاطرنشان کرد: مطابق دستورالعمل وزارتخانه ای تمامی پایگاه های تغذیه مدارس دولتی وغیر دولتی باید مجوز فعالیت از سازمان دانش آموزی استان داشته باشند.
به منظور تسهیل دسترسی دانش آموزان به وعده های غذایی سالم، استاندارد و با کیفیت داشتن این مجوزضروری است واین مهم یکی از شاخص های بازدید از مدارس استان البرز را در طول سال تحصیلی ۹۹-۹۸ تشکیل می دهد.
فهمیده یادآورشد: نظارت موثر بر پایگاه های تغذیه سالم و نظارت بر امور اجرایی و مدیریت این پایگاه ها در مدارس مطابق دستورالعمل وزارتی به سازمان دانش آموزی واگذار شده است.
وی اضافه کرد: بخشی از فرآیند تغذیه سالم برای دانش آموزان بر عهده مجریان پایگاه های تغذیه سالم در مدارس است که این مهم نیازمند رعایت قوانین و ضوابط مربوطه است.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرزادامه داد: این مجموعه از تمام ظرفیت های موجود برای تحقق شعار این پایگاه ها استفاده می کند زیرا عرضه تغذیه سالم ارتباط مستقیم با سلامت دانش آموزان دارد.
فهمیده عنوان کرد: نظارت تخصصی - بهداشتی بر فضا و سلامت مواد غذایی در این اماکن از سوی کارشناسان اداره سلامت و تندرستی معاونت تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش البرز به صورت مستمر انجام می شود و با مدارسی که فاقد مجوز پایگاه، عدم رعایت نکات بهداشتی و عرضه مواد خوراکی غیر مجاز باشند برخورد قانونی می شود.
وی تاکید کرد: شیوه نامه مدیریت پایگاه های تغذیه سالم به نواحی و مناطق هشت گانه آموزش و پرورش البرز ابلاغ شده است و مسؤولیت رعایت آن بر عهده مدیر مدرسه می باشد.
استان البرز ۵۰۰ هزار دانش آموز در ۲هزار و ۹۰۰ کد مدرسه دارد.