سفر مکرون به آلمان در اوج اختلاف‌نظر پاریس و برلین درخصوص ناتو

مکرون در گفت‌وگوی تازه خود با نشریه «اکونومیست» با انتقاد از وضعیت کنونی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) گفته بود، «آنچه ما امروز شاهد آن هستیم، مرگ مغزی ناتو است.»
او همچنین در جای دیگری اضافه کرده بود، در ارتباط با تصمیم‌های استراتژیک، هیچگونه هماهنگی میان آمریکا و شریکان آن در ناتو وجود ندارد. مکرون آمریکا را متهم کرد که به شرکای اروپایی خود پشت کرده است.
به گفته رئیس جمهوری فرانسه، سازمان ناتو کارنامه‌ای «فاجعه‌بار» پیدا کرده و آمریکایی‌ها به ظاهر، به شریکان اروپایی خود پشت کرده‌اند.

او همچنین با بیان ضرورت ارزیابی تازه واقعیت‌های ناتو با توجه به فعالیت‌های آمریکا، ترکیه را به اتخاذ رفتاری تهاجم‌آمیز متهم کرد و نسبت به آینده اروپا هشدار داد. مکرون که پیشتر عملیات نظامی ارتش ترکیه علیه کردها در شمال سوریه را محکوم کرده بود، گفت: ترکیه که عضو ناتوست عملکردی «هماهنگ‌نشده و تهاجم‌جویانه» از خود نشان می‌دهد، آنهم در عرصه‌ای که به مصالح امنیتی همه اعضا برمی‌گردد.
با توجه به ماده پنجم پیمان ناتو، حمله به یک عضو ناتو به معنای حمله به همه اعضای آن است و دیگر اعضا باید به یاری عضوی بشتابند که مورد حمله قرار گرفته است.

اظهارات انتقادآمیز رئیس جمهوری فرانسه در حالی منتشر شده که ناتو در اوایل ماه دسامبر امسال(آذرماه) نشست بزرگ خود را در لندن برگزار می‌کند. پیمان آتلانتیک شمالی امسال هفتادمین سال بنیانگذاری خود را جشن می‌گیرد.

این اظهارات مکرون، واکنش «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان را به دنبال داشت به گونه‌ای که در انتقاد نسبت به این سخنان، به دبیرکل ناتو در سفر به برلین، مخالفت خود را با اظهارات رئیس جمهوری فرانسه اعلام و تاکید کرد:‌ مکرون «واژه‌های تندی» به کار برده که مورد قبول او نیست.

به نوشته «دویچه‌وله»، مرکل درباره این انتقادها گفت: چنین حمله‌ای ضرورت ندارد؛ حتی اگر ما مشکلاتی داشته و حتی مجبور باشیم پس از بحث‌وجدل با هم به تفاهم برسیم. ناتو برای آلمان یک پیمان امنیتی است؛ اگرچه او همیشه بر این نظر بوده است که اروپا باید سرنوشت خود را تا حد زیادی خود در دست گیرد، اما این پیمان برای اروپا ضروری است.

«ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو نیز در دیدار با مرکل، این نهاد نظامی را قدرتمند دانست و گفت، هر تلاشی برای جدایی اروپا از آمریکا تهدیدی برای اروپاست. او نیز تاکید کرد که «ما باید با یکدیگر همکاری و ناتو را قوی‌تر کنیم.»

مرکل نیز این اطمینان را به استولتنبرگ داد که آلمان میزان شراکت در هزینه‌های ناتو را تا سال ۲۰۲۴ میلادی به میزان ۱.۵ درصد از درآمد ناخالص ملی خود افزایش می‌دهد. به گفته مرکل، این میزان در بالاترین سطح نیست اما آلمان در سال‌های اخیر بر سهم خود در قبول هزینه‌های دفاعی در ناتو افزوده است.

پس از گذشت ۳۰ سال از زمان فروپاشی دیوار برلین که مانع از تقسیم این کشور به آلمان شرقی و غربی شد، بار دیگر سران فرانسه و آلمان در فضایی که گویا به دنبال اظهارات مکرون درباره ناتو آن هم پیش از نشست بزرگ اعضای این پیمان در انگلیس تا حدودی مه‌آلود شده، همدیگر را در سی‌امین سالگرد فروپاشی این دیوار ملاقات می‌کنند.
آنگونه که دفتر ریاست جمهوری فرانسه اعلام کرده، مکرون در این سفر با رئیس جمهوری و صدراعظم آلمان به طور جداگانه مذاکراتی خواهد داشت و بعد آن در ضیافت ناهاری با حضور شاهدان سقوط دیوار برلین (در نهم نوامبر ۱۹۸۹) شرکت خواهند کرد.

شبکه تلویزیونی «ب.اف.ام» فرانسه نیز به نقل از کاخ الیزه اعلام کرد، این دیدار نقش اولویت زوج فرانسوی - آلمانی در اتحادیه اروپا را نشان می‌دهد. این رویدادها وجود دارد که به طور مشترک بر میراث سال ۱۹۸۹ و معنای پروژه اروپایی در زمینه اهمیت ویژه زوج فرانسوی-آلمانی تامل شود.

مکرون که امروز عازم برلین است، پیش از آغاز این سفر، در توئیتی به مناسبت سی‌امین سالگرد سقوط دیوار برلین نوشت:‌ ۳۰ سال پیش دیوار برلین سقوط نکرده بود و با شجاعت هزاران زن و مردی که عاشق آزادی بودند، شکست خورد. آنها راه را برای اتحاد دوباره آلمان و وحدت اروپا هموار کردند؛ بیایید به احترام شجاعت و شایستگی‌های وعده آنها برخیزیم.

با وجود اختلاف نظرهای سران فرانسه و آلمان درخصوص ناتو، روزنامه «لو پاریزین» نوشت:‌ ۳۰ سال پس از سقوط دیوار برلین، مکرون و مرکل، آزادی و وحدت اروپا را جشن می‌گیرند.
این روزنامه به نقل از مرکل در مراسم سی‌امین سالگرد سقوط دیوار برلین نوشت، ارزش‌هایی که اروپا بر پایه آنها بنا شده - آزادی، دموکراسی، برابری و حاکمیت قانون - هیچکدام بدیهی نیستند و هرکدام باید گاهی احیا شوند و از آنها دفاع شود.
مرکل افزود، هیچ دیواری «که مردم را جدا از هم نگاه دارد و آزادی‌شان را محدود کنند ... آنقدر بلند نیست که نتوان آن را پایین آورد.»

دیوار ۱۵۵ کیلومتری برلین در دوران بعد از جنگ جهانی دوم، در ماه ژوئن سال ۱۹۶۱ و برای جدایی مناطق تحت کنترل ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد. این دیوار در دوران جنگ سرد به نماد دو پارگی اروپا و حتی جهان تبدیل شد. شهروندان آلمان شرقی در نهم ماه نوامبر سال ۱۹۸۹ پس از یک رشته تغییرات سیاسی بنیادین در کشورهای بلوک سوسیالیستی، با عبور آزادانه به سوی غرب، کار تخریب دیوار را عملا آغاز کردند.
امسال سی‌امین سالگرد سقوط دیوار برلین و آغاز فرایند اتحاد دو آلمان است.
سقوط دیوار برلین که بعد از جنگ جهانی دوم، آلمان را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم کرده بود، منجر به انسجامی نسبی در قاره اروپا تبدیل شد و با فروریختن این دیوار، عصر تقسیم اروپا به بلوک غرب و شرق که در عمل مانعی در برابر شکل گیری یک اروپای واحد و منسجم بود، به پایان رسید.
۲۰۲۳