علت مقاومت بانک ها در برابر کاهش نرخ سود
پرسش این است که چرا بانکهای ایران در شرایطی که مصوبه شورای پول واعتبار آنها را ملزم به کاهش نرخ سود بانکی کرده نسبت به این کاهش مقاومت میکنند؟
به گزارش بنکر (Banker)، کاهش نرخ سود بانکی همواره یکی از موضوعات مورد بحث و چالشهای روز نظام بانکی در کشور است و با وجود التزام بانک مرکزی به بانکها در این باره، اما همچنان شاهد تخطی از نرخ سود قانونی در سپردهها هستیم. برخی کارشناسان میگویند نرخ سود بانکی در ایران برخلاف سایر کشورهای دنیا همچنان بالاست، این در حالی است که نرخ سود بانکی در کشورهای جهان رو به کاهش است و بانکها خود به دنبال کاهش این نرخ هستند اما در ایران برخلاف این رویه جهانی، بانکها مقابل کاهش نرخ سود بانکی مقاومت کرده و حتی بر سر آن رقابت هم میکنند. با وجود این که بانک مرکزی نرخ سود قانونی سپردههای کوتاه مدت را ۱۰ درصد و سپردههای بلند مدت را ۱۵ درصد اعلام کرده است اما همچنان بسیاری از بانکها به سبب جذب سپرده بیشتر و افزایش سهم خود از این بخش در نظام بانکی، توجهی به قوانین بانک مرکزی ندارند و بدین ترتیب اغلب نرخها حول محور ۲۰ درصد و شاید بیشتر میچرخد.
این در شرایطی است که عبدالناصر همتی رئیسکل بانک مرکزی در اظهار نظر خود مشکل اول، وظیفه اول و تمرکز اول بانک مرکزی را کنترل نقدینگی عنوان میکند در حالی که نرخ بالای سود سپردههای بانکی یکی از مهمترین عوامل افزایش بیرویه نقدینگی و عدم هدایت آن به سمت تولید است. بر این اساس اهمیت تلاش مضاعف برای کنترل و کاهش نرخ سود بانکی بیش از پیش نمایان میشود، اما باید دید مدیران عامل بانکها تا چه زمانی از سود بانکی برای افزایش قدرت رقابت پذیری خود در نظام بانکی و جذب منابع بیشتر بهره میگیرند. از سویی اغلب کشورها نرخ سود بانکی بسیار پایینی را وضع کردهاند و حتی اواخر شهریور ماه بانک مرکزی اروپا در جلسهای نرخ سود را کاهش داد. بانک مرکزی ترکیه نیز اخیرا در اقدامی غیرمنتظره نرخ سود بانکی خود را کاهش داد و بانک مرکزی دانمارک نیز در ادامه تصمیم بانک مرکزی اروپا، نرخ خود را به پایینترین میزان رساند.اما بانکهای ایران بیشتر تسهیلات را به شرکتهای زیرمجموعه خود میدهند.