پیاده‌روی اربعین بزرگداشت حق‌طلبی و کوشش برای اصلاح امت اسلامی است

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: موسم اربعین حسینی که هرساله با حضور خیل عظیم عاشقان اباعبدالله الحسین(ع) برگزار می‌شود، تجلی وحدت امت اسلام بوده و نشانگر آن است که مسلمانان دوشادوش یکدیگر برای بزرگداشت شعائر الهی و عرض ارادت به ائمه اطهار(ع) از هر فرصتی استفاده می‌کنند به ویژه این فرصت ویژه که در روایات نیز به آن سفارش و از ویژگی‌ها و نشانه‌های مومن برشمرده شده است.

بر آن شدیم با توجه به فرارسیدن ایام اربعین، در مورد ابعاد وحدت‌آفرین این رویداد با «کامیار صداقت ثمر حسینی» عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت وگو داشته باشیم که در ادامه حاصل آن را می خوانید:

با توجه به اینکه پیاده روی اربعین موسم حضور پیروان ادیان مختلف و به ویژه مسلمانان است، به نظرتان این ظرفیت چه قدر می تواند در شکل گیری امت واحده اسلامی نقش آفرین باشد؟

برای پاسخ به این پرسش مقدمه ای را بیان می کنم، با پایان جنگ جهانی اوّل و فروپاشی دولت عثمانی، استعمارگران و در رأس آن‌ها دولتمردان بریتانیا، سیاستی را به اجرا گذاشتند تا جهان اسلام مبدل به مجموعه‌ای متفرق، منفعل و درگیر با یکدیگر شود. راهپیمایی عظیم اربعین که اختصاصاً متعلق به حضرت امام حسین (ع) است، نشان داد که حبّ اهل‌بیت (ع) قادر است میلیون‌‌ها و بلکه ده‌ها میلیون نفر را به صف کند و معادلات پیچیده استعمارگران نظیر فتنه‌ داعش را خنثی کند. هیچ نیرویی، جز عشق به قرآن و اهل‌بیت حضرت رسول‌الله (صلی‌‌الله علیه وآله) قادر به چنین رخداد بزرگی در جهان نیست.

به تعبیر مرحوم آیت‌الله حاج میرزا خلیل کمره‌ای (رضوان‌الله تعالی علیه)، منطق بقعه‌ها و حرم‌های اهل‌بیت(عل) نظیر مرقد مطهر حضرت امام حسین(ع) آن است که مسلمانان بدانند در آن نقطه شریف، صاحبِ لوای اهل توحید و دعوت اسلام آرمیده است؛ تا بیایند و به‌صف شوند و رو به قبلة توحید کعبه و مسجدالحرام کنند و از حریم دین خدا محافظت کنند.

استعمارگران همواره خواسته‌اند تعدد پرچم‌های کشورهای اسلامی، نشانه‌ای از تفرقه، ضعف و زبونی‌شان باشد و اینک، انواع و اقسام پرچم‌های مللِ اسلامی که در شعاع پرچم حسینی برافراشته‌ شده‌اند؛ گواهی هستند بر آنکه آنان نه‌تنها جدا از هم نیستند؛ بلکه اتفاقاً تکثر پرچم‌ها، اقوام، زبان‌ها، ملیت‌ها و مذاهب اسلامی در شعاع چنین پرچم باشکوهی، در برابر دیدگان دشمنان ابهت و عظمت‌ آفرین است.

این یکدستی و یکرنگی که میان مسلمین از هر فرقه و مذهبی در ایام مشخص و مکانی خاص روی می دهد، بیانگر کدام ظرفیت از پیام عاشورا است؟

مراسم باشکوه زیارت اربعین، بزرگداشتِ حق‌طلبی و کوشش برای اصلاح امت اسلامی است. اهل‌بیت (ع) امامانِ حق هستند. هر کس خالصانه، حق را یاری کند و در برابر باطل قرار گیرد، نسبتی با قیام حسینی پیدا می‌کند. بدین‌سان «لبیک یا حسین» اجابت به ندای حق است و خروج از ظلمت باطل.

شیعه و سنی در مقام و قربِ الهیِ امام حسین (ع) تردیدی ندارند و به بیان مرحوم امام خمینی (رضوان‌الله تعالی علیه) اسلام دارای روزهایی است که میان مسلمانان تحکیم وحدت می‌کنند و عاشورا و اربعین از مصادیق آن روزها هستند؛ روزهایی که در آن‌ها مسلمانان ید واحده می‌شوند و معتصم به «حبل‌الله».

چگونه می توانیم این کارکرد وحدت گرایانه را در امت اسلام به سایر حوزه ها تسری بخشیده و به نوعی آشتی واقعی میان مسلمین در تمامی ایام فراهم آوریم؟

ابتدا باید مقصود امام حسین(ع) را از آن قیام عظیم شناخت و متوجه پیام قیام حسینی شد، چنانکه محتوای روایات و نیز ادعیه معتبر در زیارت‌نامه‌ها تأکید دارند، زیارت حرم‌‌های اهل بیت (ع) باید همراه با معرفت باشد؛ خصوصاً آنکه به تعبیر علمای اسلام، «بقای اسلام با نبوت پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) آغاز و با شهادت امام حسین (علیه‌السلام) تضمین شد».

قیام حسینی پیامی جهانی علیه فساد، ظلم و بیدادگری دارد و پیام اصلاحِ امت اسلام است؛ چنانکه حضرت امام حسین (ع) در بدو خروج از مکّه و حرکت به‌جانب کوفه فرمودند: «من خروج نکردم از برای تفریح و تفرّج و نه از برای استکبار و بلند منشی، و نه از برای فَساد و خرابی، و نه برای ظلم و بیدادگری! بلکه خروج من برای اصلاح امت جدم محمد (ص) است. می‌خواهم امربه‌معروف کنم و نهی از منکر کنم و به سیره و سنت جدم و آیین و روش پدرم علی بن ابیطالب رفتار کنم».

مؤثرترین اقدام آن است که در زندگی‌مان عمل به فرمایشِ امام حسین (ع) کنیم. از اقوال بکاهیم و بر اعمال بیفزاییم. هرچه یک جامعه‌ از ظلم و فساد فاصله گیرد، به همان اندازه حسینی می‌شود. همان‌گونه که قلوب مسلمین مجذوب زیارت امام حسین (ع) می‌شوند؛ جذب جامعه‌ای نیز خواهند شد که در آن اهدافِ امام حسین (علیه‌السلام) متجلی ‌شود.

با وجود اینکه موسم اربعین حسینی فرصتی برای ایجاد مودت میان امت اسلام است، اما برخی با ایجاد شبهات متعدد سعی می کنند این جریان را صرفا مساله ای مطرح کنند که از سوی شیعیان شکل گرفته است، تحلیل شما از این مساله چیست و اساسا چه کار باید کرد تا این قبیل شبهات به حداقل برسند؟

در طول تاریخ، قلوب و عواطف پاک مسلمانان جذبِ قیام حسینی شده است و آتش شور حسینی به وعده مسلم حضرت رسول‌الله (ص) خاموش‌ناشدنی است. آن حضرت فرمودند: «اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه‌السلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرُدُ اَبَداً» داغ سوزان دلهای مؤمنان در شهادت امام حسین (ع) هرگز به سردی نمی‌گراید.

نمونه‌های تاریخی در این خصوص فراوان است. بسیاری از حاکمان جور کوشیدند تا با کشتار زائران حرم مطهر حسینی و حتی تخریب بنای حرم، آن را به فراموشی بسپارند؛ زمانی، حاکمان عباسی نظیر منصور، رشید، متوکل، القادر بالله و المسترشد بالله هراسناک از زیارتِ اربعین، به تخریب حرم مطهر حسینی مبادرت کردند تا شور حسینی را از میان بردارند. آن‌ها در توجیه اقدامات ننگین خود شبهاتی را ارائه می‌کردند؛ غافل از آنکه وعده حضرت رسول‌الله (صلی‌الله علیه وآله) وعده‌ای حتمی است.

زمانی حزب بعث عراق به قصد منع راهپیمایی اربعین، زوّار مرقد مطهر حضرت امام حسین (ع) را وحشیانه به خاک و خون کشید؛ صدام (حاکم خونریز وقت عراق) هم به خیال خود توجیهاتی داشت؛ اما مگر توانست آتش حب اهل بیت (علیهم‌السلام) را از میان بردارد؟

امروزه آل خلیفه در بحرین حسینیه‌ها را یکی پس از دیگری تخریب می‌کند؛ چراکه متوجه شده است هر حسینیه‌ای شعبه‌ای است از شعبِ حرم حسینی؛ آن‌ها نیز توجیهاتی برای اقداماتِ غیرانسانی خود مطرح می‌کنند؛ اما مگر می‌توانند این شعله فروزان در دلهای مومنان را خاموش کنند؟

امروزه مشهود است که ده‌ها سال سرمایه‌گذاری‌های سنگین مالی و تبلیغاتی وهابیان سعودی مبنی بر شرک‌آمیز خواندن زیارتِ امام حسین(ع) نه‌تنها نتیجه‌ای ندارد؛ بلکه موجبِ انزوای خود وهابیان و آل سعود شده است. حاکمان جور به خوبی فهمیده‌اند قیام امام حسین (ع) نه تنها مشروعیت بنی‌امیه، بلکه مشروعیت تمامی حکومت‌های ظالم و ستمگر را زیر سؤال می‌برد و حقوق همه انسان‌ها را در طول تاریخ احیاء می‌کند.

پایان پیام/248