ژنتیک مربوط به چپ دست بودن شناسایی شد

در یک مطالعه‌ی جدید، برای اولین بار نواحی از ژنوم انسان که با چپ دست بودن ارتباط دارد و همچنین ارتباط این نواحی با معماری مغز شناسایی شده است. این مطالعه به سرپرستی محققین دانشگاه آکسفورد انجام شده است. دانشمندان تا کنون می‌دانستند که ژن‌ها یک نقش جزئی در تعیین چپ دست بودن ایفا می‌کنند؛ مطالعات نشان داده است که ژنتیک ۲۵ درصد چپ دست بودن را تعیین می‌کند، ولی اینکه کدام ژن‌ها این کار را انجام می‌دهند تا کنون شناخته نشده بود.

در مطالعه‌ی جدیدی که در مجله‌ی Brain به چاپ رسیده است، برخی از گونه‌های ژنتیکی که با چپ دست بودن ارتباط دارد با آنالیز ژنوم ۴۰۰،۰۰۰ فرد از بانک زیستی بریتانیا که شامل ۳۸،۳۳۲ چپ دست بوده شناسایی شده است. از چهار ناحیه‌ی ژنتیکی که شناسایی شده‌اند، سه ناحیه با پروتئین‌هایی ارتباط دارند که در توسعه و ساختار مغز دخیل هستند. این پروتئین‌ها با میکرولوله‌هایی که ساختار مغز را سرپا نگه داشته‌اند و «سیتواسکلتون» نامیده می‌شوند، ارتباط دارند.

محققین با استفاده از تصاویر جزئی مغز ۱۰،۰۰۰ شرکت‌کننده، دریافتند که این اثرات ژنتیکی با تفاوت بین ساختار مغز در ناحیه‌ی سفید آن ارتباط دارند. این ناحیه شامل سیتواسکلتون مغز است و نواحی مرتبط با زبان را با یکدیگر اتصال می‌دهد. دکتر «آکیرا ویبرگ» از دانشگاه آکسفورد، می‌گوید: «۹۰ درصد افراد راست دست هستند. بسیاری از محققین پایه‌های زیستی چپ دست بودن را بررسی کرده‌اند، ولی با استفاده از بانک داده‌های زیستی بریتانیا، ما توانسته‌ایم نور جدیدی بر روی این فرآیند بتابانیم. ما دریافته‌ایم که در افراد چپ دست، نواحی مختص زبان در قسمت چپ و راست مغز به شیوه‌ی منظم‌تری ارتباط برقرار می‌کنند. به همین خاطر باید بررسی شود شاید چپ‌ دست‌ها در انجام آزمون‌های زبان‌شناسی مهارت بیشتری داشته باشند.»

پروفسور «گویناله دواد» از دانشگاه آکسفورد، می‌گوید: «بسیاری از حیوانات در حین رشد، بین قسمت چپ و راست بدن خود عدم تقارن دارند. این‌ها به خاطر سلول‌های سیتواسکلتون هستند. برای اولین بار ما توانستیم این تفاوت‌ها را در مغز انسان‌ها پیدا کنیم.» دانشمندان همچنین دریافته‌اند که ارتباط کمی بین این نواحی از مغز و احتمال بروز بیماری پارکینسون وجود دارد. این ارتباط برای بیماری شیزوفرنی بیشتر است. البته دانشمندان اذعان دارند که نمی‌توان نتیجه‌ی دقیقی از این یافته‌ها گرفت.

پروفسور «دومینیک فورنیس» می‌گوید: «در طول تاریخ همیشه چپ‌ دست‌ها به عنوان اشخاص کم شانس و یا حتی بداندیش در نظر گرفته می‌شدند. شاید این موضوع به کلمات چپ و راست در بسیاری از زبان‌ها برگردد. به عنوان مثال در انگلیسی راست به معنی صحیح و مناسب است. در فرانسوی چپ به معنی بدترکیب نیز هست. به هر حال ما ثابت کرده‌ایم که چپ دست بودن در نتیجه‌ی رشد مغز ایجاد می‌شود و ارتباطی با دیگر موضوعات ندارد.»

منبع: مجله علمی ایلیاد