دین‌داری معنوی زنده و پویا است نه معطوف به ظواهر

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: نشست علمی «شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم» 28 شهریور ماه در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.

بر اساس این گزارش، حجت الاسلام «باقر طالبی دارابی»، عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی و «بهزاد حمیدیه»، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در این نشست به ارائه مطالب خود پرداختند و خانم رمضانی دبیری علمی این جلسه را برعهده داشت.

معنویت اسلامی به معنای دینداری زنده و پویا و تعمیق آن در زندگی روزمره است

در ادامه بهزاد حمیدیه با اشاره به ضرورت دقت در مفهوم «رشد معنوی» بیان کرد: انسان در طول عمر خود ضمن اینکه رشد مادی دارد، باید رشد معنوی نیز داشته باشد، یعنی معنویت یک شخص ۵۰ ساله باید به مراتب از معنویتی که در ۱۵ سالگی داشته است، بیشتر باشد؛ شخصی که معنوی بوده و شعور معنوی بالایی داشته باشد، با مشاهده یک صحنه معنوی تفکر فرامادی خواهد داشت.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: برای روشن شدن مفهوم دقیق «معنویت اسلامی» باید بررسی کنیم چه مواردی جز معنویت اسلامی نیستند؛ مشکل بزرگ ما در گام نخست انقلاب، چالش های دینداری است، یعنی ما مقداری از دینداری تراز اسلامی که سیره ائمه معصومین(ع) بوده است فاصله گرفته ایم؛ دینداری معنوی، دینداری قشری نبوده و تنها پایبند به ظواهر احکام نیست، بلکه به عمق دینداری توجه دارد.

وی با بیان اینکه امروز متأسفانه جامعه ما در زمینه دینداری دچار نوعی فرمالیسم و قشری گرایی شده است، گفت: به عنوان مثال امروز ما نمی توانیم به خوبی از ظواهر دین استفاه کنیم؛ مثلا از پیاده روی عظیم اربعین می توان استفاده های بیشتری داشته باشیم و آن را جهانی تر کنیم.

حمیدیه با بیان اینکه معنویت اسلامی به معنای دینداری زنده و پویا و تعمیق آن در زندگی روزمره است، به تبیین تفاوت های معنویت اسلامی و سایر معنویت ها پرداخت و تاکید کرد: دینداری مبتنی بر تعصب و سوگیری و عقلانی شدن آن، دینداری عقل محور صرف، دینداری اخلاق محور صرف، دینداری عادت محور و دینداری اسطوره ای با معنویت اسلامی ناسازگار است.

معنویت دینی شاخصه های متنوعی دارد

همچنین، حجت الاسلام طالبی دارابی در این نشست با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم نسبت به معنویت و اخلاق توضیحاتی ارائه کرده اند، اظهار کرد: معنویت دارای شاخصه های خدا، حیات انسان، حیات پس از مرگ، روح و پرورش آن است؛ گرچه این موار در معنویت اسلامی وجود دارد، اما در معنویت گرایی جدید نیز می توان از این موارد سراغ گرفت، بنابراین می توان گفت اشتراکاتی میان زبان معنویت گرایی و زبان دین وجود دارد؛ منتهی در نوع اسامی ممکن است با یکدیگر تفاوت وجود داشته باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با بیان اینکه معنویت در حقیقت زبان ارائه راهکار برای اصلاح وضعیت نامطلوب انسان است، افزود: با توجه به شاخص های زبانی که رهبری برای معنویت بیان فرموده اند، در می یابیم که معنویت در مسیر دین داری محقق می شود؛ زبان دین جدای از مفهوم و امر خداوند متعال نیست.

وی در معنویت اسلامی در ایران بین زبان دین و زبان معنویت انس بسیاری برقرار است، ابراز کرد: معنویت گرایی در درون بافت اسلام همان معنویت گرایی سنتی مبتنی بر آموزه های دینی است و اگر کسی بخواهد معنویت دینی داشته باشد، از هویت اسلامی برخوردار است.

گفتنی است، ارائه دهندگان در پایان به سؤالات حاضران در جلسه پاسخ دادند و با آنها به بحث و گفت وگو پرداختند.

پایان پیام/9