انتقاد مصطفی رحماندوست از تصویرگرانی که با سلیقه آن طرف آب کار می‌کنند/ چرا ادبیات کودک با وجود ظرفیت‌های جهانی ساماندهی نمی‌شود؟ + فیلم

شاعر و نویسنده کتاب کودک و نوجوان از وضعیت فعلی ادبیات کودک و نوجوان گلایه کرد.

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، روز ۲۷ شهریور ماه سالروز درگذشت شهریار،شاعر معاصر کشورمان است که در تقویم کشورمان با نام روز شعر و ادبیات فارسی شناخته می‌شود.در سال‌های اخیر و با رونق فضای مجازی برخی از کارشناسان این فضا و متون منتشر شده در آن را تهدیدی برای زبان و ادبیات فارسی دانسته‌اند.در این میان مخاطبان ما هم همچون سایر اقشار جامعه نگران وضعیت فعلی شعر و ادبیات فارسی به خصوص ادبیات کودک و نوجوان هستند.آنها جویای پاسخ اینکه ادبیات ما تا چه اندازه جهانی شده است و سؤالاتی دیگر هستند که در این باره با مصطفی رحماندوست شاعر، نویسنده و مترجم کتاب‌های کودکان و نوجوانان گفت‌وگو کرده ام که در ادامه می خوانیم.

آیا ارتباط ما با نویسندگان و موسسات خارجی ساماندهی شده است؟

مشکل ما در ارتباط میان نویسندگان و شاعران کشورمان با نویسندگان و شاعران سایر کشورها در این است که ارتباط ما با نویسندگان و موسسات خارجی یک ارتباط ساماندهی شده نیست یعنی ادبیات کودکان کشور ما بی تردید ظرفیت جهانی شدن دارد و خیلی از کتابهایمان به سطح دنیا سفر کرده اند اما این امر ساماندهی خاصی ندارد.

ما سال های سال به نمایشگاه های کتاب می رویم و بیشتر در آنجا به صورت آدم منفعلی نشسته ایم تا ببینیم چه کسی با ما سلام علیک می کند البته برخی از نشرهای خصوصی و بعضی از آژانس های ادبی که باز هم خصوصی هستند در سطح نمایشگاه ها و با هدف ارتباط با فعالان ادبی سراسر جهان گام های خوبی برمی دارند. من انتظار ندارم که موسسات دولتی در این زمینه فعال باشند چون هر جا که دولت دست گذاشته،خراب شده است.من انتظار دارم از موسسات خصوصی که کتابهای ما را به خارج صادر می کنند،حمایت شود.

همیشه جهانی شدن از دروازه اتفاقات بومی می گذرد

گروهی تلاش می کنند ایرانی ننویسند و به نوعی بنویسند که به درد دنیا بخورد.این امر در تصویرگری ما ظهور و بروز بدی پیدا کرده است.اصلا خیلی از تصویرگران در زمان کشیدن تصویر به این فکر نیستند که بچه ایرانی از آن خوشش می آید یا نه،به این فکر هستند که آن طرف آب جایزه بگیرند و رزومه آن طرف آبشان چاق تر شود که من با عقیده آنها کاری ندارم اما یک واقعیتی است و آن این است که همیشه جهانی شدن از دروازه اتفاقات بومی می گذرد یعنی تا ادبیاتی در کشور زادگاهش مورد توجه قرار نگیرد و قوی نباشد،جهانی نمی شود.بخشی از ادبیات ما کاملا بومی است مثلا ادبیات عاشورایی و ادبیات قهوه خانه ای که مال ماست و خیلی قدرت می خواهد که آن را طوری بنویسیم که مثل کارهای آمریکای لاتین جهانی بشود.

انتظار اینکه یک نفر شخصیت جهانی شود،انتظار بیهوده ای است

مولوی، فردوسی، حافظ، عطار و خیام که تقریبا همه آثارشان جهانی شده ۷۰۰سالی سابقه کار دارند و ۷۰۰سال روی آثارشان اتفاقات متعدد فرهنگی افتاده است. ما در ادبیات کودکان کسی را نداریم که کاملا جهانی مطرح شده باشد، زیرا سابقه ادبیات کودکان ما خیلی زیاد نیست و خواه ناخواه وقتی سابقه و تجربه کمتر شد کار‌های خوب هم کمتر می‌شود، اما در عین حالی که این سابقه کم را داریم تعداد کتاب‌هایی که از ما به کشور‌های دیگر رفته، کم نیست. انتظار اینکه کسی شخصیت جهانی شود، انتظار بیهوده‌ای است، زیرا امروز حداقل ۵ نفر از شاعران و نویسندگان ادبیات کودک جهان به اندازه‌ای جهانی نشده اند که بتوانیم همچون حافظ و سعدی آن‌ها را شخصیت‌های جهانی بدانیم و درصد اینکه یکی از این معدود افراد ایرانی باشد کم است.

فرهنگ فقط در اختیار ثروتمندان قرار گرفته که اهل فرهنگ نیستند

امروز شرایط اقتصادی به گونه ای شده است که فرهنگ فقط در اختیار ثروتمندان قرار می گیرد و ثروتمندان اهل فرهنگ نیستند.دعا می کنم وضع قشر متوسط به اندازه ای خوب شود که بتوانند به فرهنگ برسند.

آرزوی من این است در این دوره جنگی که ظاهرا در آن بمباران نمی شویم اما جیب و سفره غذایمان بمباران می شود،خیلی قوی باشیم و به فرهنگ توجه کنیم چون آنچه که در این دوره جدید ما را نگه می دارد،فرهنگ است.

انتهای پیام/