برگردان و شرح فارسی «حساب شفا» منتشر می‌شود

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: ترجمه و شرح فارسی عبدالله انوار بر شرح ارثماطیقی شفا به همت انتشارات بنیاد بوعلی سینا به زودی روانه بازار کتاب می شود.

«توکل دارایی» در مورد این اثر گفت: استاد عبدالله انوار که نماد ابن‌سیناپژوهی عصر ماست، همه 22 کتاب از دانشنامه بزرگ شفای شیخ‌الرئیس را به فارسی ترجمه و شرح کرده و در این‌راه قریب 15 سال رنج برده است.

رئیس روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا افزود: متأسفانه در طول قریب 20 سال که از اعلام آمادگی استاد انوار برای چاپ این کتاب می‌گذرد، بودجه لازم برای این اثر سترگ علمی فراهم نشده است و با بودجه اندکی که بنیاد در اختیار دارد تنها برگردان 4 کتاب از ریاضیات شفا در دستور کار انتشارات این بنیاد قرار گرفته است. در سالهای گذشته کتاب موسیقی که برای نخستین‌بار به فارسی ترجمه شده بود، منتشر شد و مورد استقابل قرار گفت و به‌عنوان کتاب سال حوزه موسیقی انتخاب شد.

دارائی با برشمردن اهمیت دانشنامه شفا، گفت: ابن‌سینا، با وجود آن همه مسافرت و مهاجرت و مشکلات سیاسی که برایش ایجاد شد، میراثی از خود به یادگار گذاشته که در هزاره پس از ایشان جهت‌گیری علمی در حوزه فلسفه و طب در جهان اسلام را به نام خود رقم زده است. از جمله کتاب شفا که در مباحث فلسفی و شامل 22 جلد است که تصحیح انتقادی کاملی از آن هنوز در ایران انجام نشده است. در سده اخیر ترجمه فارسی قسمت‌هایی از شفا به صورت پراکنده انجام شده، ولی قسمت ریاضیات آن هنوز ترجمه نشده بود که در دستور کار بنیاد بوعلی قرار گرفت.

رئیس روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی‌سینا در مورد ویژگی این ترجمه و شرح نیز گفت: در این ترجمه از کتاب ارثماطیقی یا حساب شفا، استاد انوار می‌گوید: مطالب و نتایجی که شیخ گرفته چه به صورت کلامی چه فرمولی و شکل ریاضی، حتی محاسبات کوچک را تا آنجا که متعلق به متن بوده، ریاضی‌گونه و امروزی با حروف انگلیسی آمده است؛ از این نظر که این مسئله برای اذهان ریاضی و علاقه‌مندان بیشتر قابل پذیرش است و بنابراین برای درک درست‌تر از این حروف استفاده شده است.

وی در ادامه گفت: استاد انوار معتقد است دو نکته مهم در این اثر وجود دارد که یکی کاربرد حروف به‌جای عدد در روابط ریاضی است که تا به حال آن را به فیلسوف فرانسوی، دکارت نسبت می‌دادند، در حالی‌که کتاب ارثماطیقی یا حساب شفا ثابت می‌کند که به‌ کاربرنده حروف در ریاضی برای نخستین بار ابن‌سینا بوده است. دیگر آن‌که اثبات عددی که در محاسبات علمی اثبات مصداقی و جزئی است نیز مورد پذیرش شیخ بوده و برای آنکه اهل قیاس و طالبان نتایج کلی که فیلسوفان هستند، بتوانند آن را بپذیرند، کافی است در آنجا با اعداد، نه حروف؛ غیر از حوزه فلسفه، حوزه دیگری به وجود آید که در آن حوزه اثبات امر یعنی مورد قبول واقع شدن حمل محمول بر موضوع می‌تواند از طریق دیگر، غیر از اشکال قیاسی تحقق پیدا کند.

رئیس روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد بوعلی در پایان اظهار امیدواری کرد: مسئولان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و استانداری همدان بودجه لازم برای پژوهش‌های سینوی را به‌گونه‌ای فراهم کنند که در رقابت‌های علمی و پژوهشی که بر سر میراث ابن‌سینا در جریان است، ایران از قافله دیگر کشورهای منطقه و اروپا عقب نماند.

پایان پیام/248