سایه پایتخت بر سینمای مشهد

به گفته آنان بسیاری از هنرپیشه ها و فیلمسازان مطرح کشور مشهدی هستند از داریوش ارجمند و رضا عطاران گرفته تا کارگردانان و فیلمسازان صاحب نام که زمانی در این شهر کار می کردند اما در نهایت جای رشد خود را در تهران یافتند.

اینکه چرا همه راه های هنرپیشه ها و سینماگران شهرستانی به تهران ختم می شود را باید از پایتخت نشینان پرسید، فردی که خلاقیت ها و کارهایش از سوی مسئولان شهرستان دیده نمی شود راه چاره را در تهران می جوید تا دستکم استعدادش به هدر نرود.

این سرنوشت همه استعدادهای فیلمسازی در مشهد است که در این شهر راه و روش فیلمسازی و بازیگری و دیگر فوت و فن سینما را می آموزند اما در تهران به شهرت می رسند.

حمایت نمی شویم

یک فیلمساز مشهدی با گلایه از وضعیت سینما در مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: تمام کسانی که توانستند فیلمساز یا بازیگر شوند یا به موفقیت اندکی در عرصه سینما رسیدند، از این شهر به تهران رفتند و در آنجا کار خود را ادامه دادند.

امیر اطهر سهیلی افزود: یکی از دلایل مهم بروز این مشکل می تواند عدم حمایت نهادهای حمایتگر در مشهد باشد که تهرانی ها را به مشهدی ها ترجیح می دهند.

وی اظهار داشت: به عنوان مثال شورای شهر از فیلمسازان تهرانی درخواست می کند و پول هنگفتی نیز به آنها می دهد تا سریالی را در مشهد بسازند، این سریال خیلی بد ساخته می شود، در بدترین زمان به نمایش درمی آید و در نهایت حتی اسم آن نیز در ذهن مشهدی ها نمی ماند.

وی گفت: شورای شهر می توانست از سینماگران مشهدی برای ساخت این سریال بهره بگیرد که در این صورت بازخورد مناسبی نیز داشت.

سهیلی افزود: همه مسئولان فیلم من را تایید می کنند اما هیچ نهادی از قبیل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، آستان قدس رضوی، شهرداری یا حوزه هنری که بودجه در اختیار دارند حاضر نمی شوند کمک مالی یا معنوی برای ساخت فیلم به من بکنند.

این فیلمساز با بیان اینکه سیاستگذاری مناسبی در حوزه سینمای مشهد انجام نمی شود اظهار داشت: مدیران حوزه فرهنگ و هنر در این شهر حتی از یک مشاور در حوزه های هنری مثل سینما استفاده نمی‌کنند.

وی گفت: استعداد و نبوغ سینمایی در مشهد فراوان است اما حضور نهادهای حمایتگر و سیاستگذاری درست برای رشد فیلمسازی در این شهر وضعیت خوبی ندارد.

ظرفیتهای فیلمسازی در مشهد

سرپرست دفتر انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این انجمن کارنامه درخشانی در حوزه تربیت فیلم سازان دارد به طوری که هنرمندان دانش آموخته این انجمن موفق به دریافت جوایزی در جشنواره های داخل و خارجی شده اند.

سید وحید سید حسینی افزود: از جمله فیلم سازان برجسته دانش آموخته انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد و دارنده جوایز ملی و بین المللی می توان به علی جعفری سازنده فیلم "حس کشنده" و سیده فاطمه حسینی با فیلمنامه "انفرادی" اشاره کرد.

وی اظهار داشت: انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد علاوه بر ارائه آموزش های تخصصی به فیلمسازان، تجهیزات کامل برای ساخت فیلم در اختیار آنان قرار می دهد، بازیگران و عوامل حرفه ای فیلم را به آنان معرفی می کند، مجوزهای لازم برای تولید اثر را برای آنان صادر کرده و هر نوع پیگیری که مرتبط با دستگاه های اجرایی باشد برای فیلمسازان انجام می دهد.

وی گفت: دوره فیلم سازی این انجمن شامل کلاس های عکاسی، کارگردانی، فیلمنامه نویسی، تدوین و صدا، تصویربرداری، نشست های فیلم، کارگاه هایی با موضوع فیلم های مستند و تجربه گراست.

سید حسینی افزود: هنرجویان در این انجمن در زمینه های مختلف فیلمسازی مستند، کوتاه حرفه ای و نیمه حرفه ای تولیداتی داشته اند و به طور میانگین سالانه هشت اثر سینمایی حرفه ای و نیمه حرفه ای توسط هنرجویان این انجمن تولید می شود.

وی کسب رتبه فیلم های "حمید اسماعیلی" و "امیر مسعود سهیلی" در جشنواره های داخلی را از موفقیت های انجمن سینمای جوانان مشهد ذکر کرد.

وی اظهار داشت: در حوزه زیارت نیز آستان قدس رضوی پارسال ۱۳ فیلمنامه کوتاه هنرجویان انجمن سینمای جوانان مشهد را که در جشنواره تسنیم شرکت داده شده بود برای تولید و اکران مورد حمایت قرار داد.

آستان قدس رضوی در ابتدای کار فیلمسازی

آستان قدس رضوی به عنوان یکی از نهادهایی که تاکنون اقداماتی در عرصه سینما داشته، تازه کار است و هنوز آنگونه که باید به عنوان یک نهاد حمایتگر در عرصه سینمای مشهد حضور نیافته است.

معاون هنری موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این نهاد از سال ۱۳۹۱ وارد عرصه فیلمسازی با موضوع زیارت یا فرهنگ رضوی شده و در این زمینه فیلم بلند انیمیشنی "در مسیر باران" در سال ۱۳۹۴ ساخته و در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر جایزه ویژه کارگردانی انیمیشنی را کسب کرده است.

مهدی سیم ریز افزود: فیلم "در مسیر باران" تجربه اول کار سینمایی آستان قدس رضوی بود و امسال نیز اجرای ۲ پروژه تولید فیلم بلند سینمایی با موضوع سیره رضوی و زیارت را مدنظر دارد.

وی از آستان قدس رضوی به عنوان نهاد حامی فیلم سینمایی و فیلمسازان نام برد و اظهار داشت: در زمان تولیت فقید آستان قدس رضوی، مرحوم آیت الله واعظ طبسی، این نهاد در تولید فیلمی از "رسول صدر عاملی" در مشهد و حرم مطهر رضوی همکاری نزدیک با عوامل سازنده فیلم داشت.

سیم ریز گفت: در دوره تولیت حجت الاسلام رئیسی نیز همکاری با فیلمسازان به بالاترین سطح خود طی چند دهه اخیر رسید و معاونت ارتباطات و رسانه در آستان قدس رضوی تشکیل شد که یکی از وظایف آن همکاری با فیلمسازان و تصویربرداران در حوزه حرم مطهر رضوی بود.

وی افزود: در دوره جدید تولیت آستان قدس رضوی نیز بنا بر این است که با توجه به ظرفیت حرم مطهر رضوی و توجه مردم به آن، همکاری با فیلمسازان و سینماگران استمرار پیدا کند و آستان قدس رضوی به عنوان حامی جدید تولید فیلم در حوزه سینمای کشور حضور یابد.

وی اظهار داشت: طرح هایی از سوی آستان قدس رضوی مبنی بر ایجاد پردیس سینمایی و سالن تئاتر در حریم حرم مطهر رضوی تدوین شده و در حال بررسی است که در صورت اجرای آنها ارائه خدمات سینمایی برای زائران در فضای اطراف حرم مطهر میسر خواهد شد.

معاون موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی گفت: تاکنون نیز تجربه اکران فیلم های سینمایی در مرکز نمایشگاه ها و همایش های آستان قدس رضوی وجود داشته و فیلم هایی از جمله "در مسیر باران" و آثار سینمایی ویژه کودکان اکران شده است.

وی افزود: تلاش آستان قدس رضوی این است که در فضای زیارتی خدمات سینمایی را به صورت ثابت برای زائران داشته باشد و زمینه همکاری بیشتر با فیلمسازان را برای ساخت فیلم هایی با موضوع زیارت فراهم کند.

مروری بر رشد سینما در مشهد پس از انقلاب اسلامی

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: سینما به عنوان یک صنعت کلان در دنیا مطرح و از جمله هنرهایی است که با اقبال مخاطبین روبروست زیرا هم به سرگرمی توجه دارد و هم یک اندیشه جدید را بازگو می کند، تلفیق این دو بخش باعث شده است سینما از یک جایگاه مردمی برخوردار باشد.

محمد جواد استادی با بیان اینکه سینما ترکیبی از هنرهای مختلف است و در بین ایرانیان جایگاه ویژه ای دارد افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ارتقای جایگاه سینمای ایران در سطح جهان و توسعه زیرساختهای سینمایی پیشرفت قابل ملاحظه ای حاصل شد و این رشد به همه استان های کشور از جمله مشهد تسری یافت.

وی اظهار داشت: در سالهای پس از انقلاب علاوه بر توسعه کمی و کیفی سینما در مشهد، زیرساختهای سینمایی استاندارد در این شهر رشد یافت و مخاطب بسیار جذب کرد به طوری که پردیس های سینمایی در این شهر رتبه های برتر فروش بلیت فیلم را در بین دیگر شهرهای کشور به دست آوردند.

وی گفت: هم اکنون ۳۳ سالن سینما با ۶ هزار و ۳۳۳ صندلی در مشهد وجود دارد و تعداد تماشاگران فیلم های این سالن ها روند رو به رشد طی کرده است.

استادی ادامه داد: فروش آثار سینمایی در مشهد نشان می دهد دیدن فیلم در سینما در سبد مصرف فرهنگی خانوارها قرار گرفته است.

وی اظهار امیدواری کرد با رویکرد عدالت توزیعی بتوان سالن های استاندارد سینمایی را در این شهر توسعه داد تا همه حدود چهار میلیون نفر جمعیت شهر و ۳۰ میلیون زائری که سالانه به مشهد سفر می کنند از امکان تماشای فیلم در سالن سینما بهره مند باشند.

وی افزود: از نیمه دوم سال گذشته امکان نمایش فیلم های روز سینمای ایران در مناطق کم برخوردار شهرستان مشهد در قالب "سینما سیار" فراهم شده و روند رو به رشد طی کرده است به طوری که در ماه گذشته هشت منطقه از حاشیه شهر مشهد زیر پوشش سینما سیار قرار گرفت.

سهم مشهد از صنعت سینمای ایران

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد به ظرفیت های حوزه نرم افزاری سینما در این شهر اشاره کرد و گفت: این شهر سهم عمده ای در تربیت نیروی انسانی برای سینمای ایران در حوزه های بازیگری، فیلمنامه نویسی، فیلمسازی، تصویرگری و سایر بخش ها داشته و افراد موفق بسیاری از این شهر در عرصه ملی و بین المللی خوش درخشیده اند.

استادی افزود: مشهد در حوزه سینمای جوان نیز فعالیت های چشمگیر دارد و شرکت های سینمایی متعدد در این حوزه مشغول فعالیت هستند و آثار برجسته ای تولید کرده اند که یکی از موفقیت های اخیر آنها فیلم "مدیترانه" ساخته "هادی حاجتمند" است.

وی اظهار داشت: مشهد تاکنون در حوزه تولید فیلم های ویدئویی رشد قابل ملاحظه ای داشته و توفیقات بسیار کسب کرده است و این نهاد نیز در سال گذشته ۲ اثر سینمایی تولید فیلمسازان مشهدی را مورد حمایت قرار داده است.

تمرکز گرایی آفت رشد سینما در مشهد

استادی در پاسخ به سوالی در باره علت مهاجرت سینماگران مشهدی به تهران گفت: از صدور مجوز ساخت فیلم سینمایی گرفته تا امکانات تولید فیلم و سایر بخش های آن همه در تهران تمرکز یافته است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فقط اختیارات قانونی لازم در این زمینه را دارد.

استادی افزود: سینما به دلیل پرهزینه بودن و تمرکز امکانات و اختیارات در تهران، کمتر باعث پیشرفت فیلمسازان در شهرستان ها شده است لذا بیشتر فیلمسازان و عوامل دیگر فیلم از مشهد و دیگر نقاط کشور به تهران مهاجرت کرده اند.

وی اظهار داشت: با این حال امکانات خوبی در حوزه فیلمسازی اعم از نیروی انسانی کارآزموده و امکانات فیلمسازی در مشهد بوجود آمده که تا حدی به رشد فیلمسازی کمک کرده است.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد گفت: در صورتی که تمرکزگرایی حوزه سینما از بین برود و توزیع امکانات و اختیارات در کشور به صورت مناسب انجام گیرد، سرمایه گذاران حوزه فیلم به شهرستان ها نیز گرایش پیدا نموده و حوزه سینما در شهرهایی مانند مشهد تقویت و مانع از مهاجرت فیلمسازان موفق و بااستعداد از این شهر می شود.

استادی افزود: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در حد اختیارات و مقدورات خود از تولیدات سینمایی که کیفیت لازم را داشته، حمایت کرده و آنها را به بنیاد سینمایی فارابی معرفی نموده است اما مشکلات حوزه سینما در استان ناشی از تمرکز اختیارات و امکانات در تهران است.

زیارت، جاذبه ای مهم برای رشد فیلمسازی در مشهد

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد اظهار داشت: گردش مالی سینما در مشهد قابل توجه است لذا اگر بتوانیم سرمایه گذاران را مجاب کنیم که در حوزه تولیدات سینمایی این شهر سرمایه گذاری کنند می توان از عنصر سینما برای بهره برداری مناسب از ظرفیت های مشهد استفاده کرد.

وی گفت: از آنجا که مشهد یک شهر بین المللی است می توان از سینما به عنوان یک زبان جهان شمول برای بیان مفاهیم بومی این شهر از جمله زیارت بهره گرفت.

وی افزود: تاکنون دستکم ۱۰ فیلم سینمایی در سطح ملی با محوریت مشهد ساخته شده و در حوزه زیارت نیز تولیدات سینمایی کوتاه و مستند بسیار ساخته و در جشنواره های مختلف به نمایش درآمده است.

استادی اظهار داشت: مدیریت سالن های سینمایی با بخش خصوصی است و برای هدایت زائران به تماشای فیلم های سینمایی با موضوع زیارت یا مسائلی که مورد پسند زائران غیر ایرانی باشد، بخش خصوصی می تواند تمهیداتی بیاندیشد.

وی گفت: هم اکنون ۲ پردیس سینمایی در مشهد افزایش خدمات خود در ایامی را که این شهر زائر بیشتری در اختیار دارد از طریق توسعه خدمات نرم افزاری و سخت افزاری دنبال می کنند.

وی پیشنهاد کرد در صورتی که نهادهایی مانند آستان قدس رضوی اطلاعات در مورد زائران غیرایرانی را در اختیار اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دهند و برنامه ریزی مشخصی برای مدت زمان حضور زائران داشته باشند، این نهاد آمادگی دارد در سبد خدمات به زائر تولیدات سینمایی متناسب با آن را تامین کند.

۷۴۸۹/۶۰۵۳