فیلمسازی در ایران؛ پنجاه سال قبل

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، فروردین ماه امسال(1398) بود که مدیر فیلم خانه ملی ایران از پیداشدن راش هایی دیده نشده مربوط به «پشت صحنه فیلم گاو» خبر داد. «لادن طاهری» در آن زمان گفت که وقتی برای تهیه ویژه برنامه ای به مناسبت پنجاه سالگی ساخت فیلم، تمامی نگاتیوهای آن را بررسی می کرده اند به راش هایی با عنوان «دورانداختنی»، «اوتی» و «استفاده شده» برخورده اند که دقایقی از پشت صحنه فیلم هم در میان آن ها بوده است.

نکته جالب توجه اما، دستیابی به تصاویری از تست گریم بازیگران در زمان فیلمبرداری است که لحظاتی بدیع از مراحل تولید ساخته «داریوش مهرجویی» را به نمایش می گذارد. در این تصاویر بازیگرانی چون عرت الله انتظامی، جمشید مشایخی، علی نصیریان، جعفر والی و محمود دولت آبادی حضور دارند که در لوکیشن های مختلفی از جمله روستای محل فیلمبرداری و اداره فرهنگ و هنر(وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کنونی) تست می دهند.

فیلم های یافت شده گرچه صامت هستند اما از اهمیت فراوانی برخوردارند؛ چرا که از سویی در میان فیلم های پیش از انقلاب، نمونه هایی نادر به حساب می آیند. از سوی دیگر این نگاتیوها، فضای فیلمسازی پنجاه سال قبل در ایران را بازنمایی می کند.

«پشت صحنه فیلم گاو» برای نخستین بار سوم اردیبهشت امسال در جشنواره جهانی فیلم فجر رونمایی شد. این نسخه که از سوی فیلم خانه ملی ایران مرمت شده، با حضور علی نصیریان و عزت‌الله رمضانی‌فر در سی و هفتمین دوره جشنواره به نمایش درآمد.

نصیریان در مراسم رونمایی از نسخه مرمت شده با تاکید بر اهمیت حفظ و نگهداری این گونه آثار به عنوان «یادگاری های تاریخ سینمای ایران»، از این که دوستان قدیمی اش همچون عزت الله انتظامی و جمشید مشایخی دیگر در میان ما نیستند ابراز ناراحتی کرد. او البته خاطرات جالبی هم درباره حضور در فیلم داریوش مهرجویی مطرح کرد؛ مثل این که قرار بوده برای این که چهره بازیگران آفتاب سوخته شود، آن ها را به بندر انزلی بفرستند که البته نصیریان برای حفظ «حس و حال نقش» به این سفر نرفته است.

به هر روی قرار است «پشت صحنه فیلم گاو» بار دیگر و به بهانه آغاز نمایش های هفتگی کانون فیلم خانه سینما، در این نهاد صنفی به نمایش درمی آید. در این نشست که عصر فردا یکشنبه بیست و چهارم شهریور ساعت 18 در محل سالن سیف الله داد خانه سینما برپا می شود، پس از اکران فیلم امیر پوریا، ناصر صفاریان و حسن حسینی به گفتگو درباره آن می پردازند.

گفتنی است فیلم خانه ملی ایران پیش از این نیز فیلم های قدیمی همچون «گاو» به کارگردانی داریوش مهرجویی، «پرده آخر» به کارگردانی واروژ کریم مسیحی، «طلسم» به کارگردانی داریوش فرهنگ، «دونده» به کارگردانی امیر نادری، «دیده بان» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا و «جاده‌های سرد» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی را مرمت و اصلاح کرده بود که هر ساله تعدادی از آن ها در بخش «نمایش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده» جشنواره فیلم فجر به نمایش درمی آیند.

پایان پیام/14