معاهده برجام پیچیده شده و فرصت حفظ آن رو به کاهش است
شفقنا-قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بینالملل در روزنامه ستاره صبح نوشت،برنامه هستهای ایران ابعاد پیچیدهای به خود گرفته است. برداشتن گام سوم کاهش تعهدات هستهای و همزمان فشار «تیم ب» به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ممکن است امیدها برای حفظ برجام را کمرنگ کند. جمهوری اسلامی درگذشته فرصت داشت تا سیاست هستهای خود را بهگونهای پیش...
شفقنا-قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسائل بینالملل در روزنامه ستاره صبح نوشت،برنامه هستهای ایران ابعاد پیچیدهای به خود گرفته است. برداشتن گام سوم کاهش تعهدات هستهای و همزمان فشار «تیم ب» به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ممکن است امیدها برای حفظ برجام را کمرنگ کند. جمهوری اسلامی درگذشته فرصت داشت تا سیاست هستهای خود را بهگونهای پیش ببرد که تنشهای امروز شکل نگیرند، اما از آن فرصتها بهدرستی استفاده نشد. اگر بازه زمانی امضای برجام تا روی کار آمدن دونالد ترامپ را در نظر بگیریم، مسئولان کشور فرصت داشتند تا در جهت استحکام توافق هستهای تعاملات گستردهتر و مطمئنتری با دنیا برقرار کنند، اما برخی اقداماتی که توسط گروههای تندرو در داخل و برخی جوسازیهایی که تندروهای ضد ایرانی خارج از کشور صورت دادند، موجب شد تا این تعامل صورت نگیرد. از سویی زمانی هم که ترامپ بر سرکار آمد این فرصت هنوز وجود داشت که با تمهیداتی از خروج آمریکا از توافق هستهای جلوگیری و یا احتمال آن را پایین آورد، اما این فرصت نیز از بین رفت. حال وضعیتی پیشآمده که دیگر نمیتوان با انتظارات غیرواقعی با طرفهای مورد تنش برخورد کرد. در این شرایط امتیازات حداکثری رنگباخته و احتمالاً با گشادهدستی بیشتری برای حل تنشها باید تلاش کرد. برای نمونه در موضوع فروش نفت امروز مسئولان ایران نمیتوانند از طرف مقابل بخواهند که شرایط فروش روزانه دو میلیون بشکه نفت را برای کشور فراهم آورند، در سوی مقابل نیز با توجه به گامهایی که جمهوری اسلامی در کاهش تعهدات هستهایاش برداشته، ایالاتمتحده نمیتواند متوقع باشد که ایران بهتمامی تعهدات هستهای خود بازگردد و در مقابل کمترین امتیازات را بگیرد. در این میان یکی از ضعفهای موجود عدم ابتکار عمل و درواقع عدم توانایی وزارت خارجه برای مستقل عمل کردن است. دولت و وزارت خارجه در سیاست خارجی و مسائل امنیت ملی تصمیمگیرنده نهائی نیستند؛ درنتیجه این موضوع یک بیاعتمادی در طرفهای مقابل نسبت به دولت و وزارت خارجه ایجاد میکند که میتواند روند مذاکرات را با مشکل مواجه کند.