حاشیه‌های پررنگ ونیز

شاید نخستین حاشیه این جشنواره کناره‌گیری «جنیفر کنت» داور این دوره بود که خبری شد. او سال گذشته با فیلم «بلبل» به‌عنوان تنها کارگردان زن در بخش رقابتی اصلی جشنواره ونیز حضور داشت و امسال یکی از داوران رقابتی این رویداد سینمایی بود اما در اعتراض به حضور کمرنگ سینماگران زن و سیاست‌های نادرست جشنواره از آن کناره‌گیری کرد، مسوولان جشنواره ونیز «ماری هارون» کارگردان زن استرالیایی را جایگزین او کردند. جشنواره فیلم ونیز سال گذشته میزبان تنها یک فیلمساز زن در بخش رقابتی بود، امسال اما دو فیلم از کارگردانان زن شامل «دندان شیری» ساخته «شنون مورفی» (استرالیا) و «کاندیدای عالی» به کارگردانی «حیفا المنصور» (عربستان) در بخش رقابتی حاضر بودند که دوباره انتقاداتی را به همراه داشت. «آلبرتو باربارا» دبیر جشنواره ونیز در پاسخی تند به این انتقادات اظهار کرد: «آنگلوساکسون به سهمیه‌بندی باور دارند و اکثریت جشنواره‌ها و کمپانی‌ها از این اصل پیروی می‌کنند و سهمیه دقیقی از سیاه‌پوستان، زنان و... را استخدام می‌کنند. در غیر این صورت شما یک نژادپرست خوانده می‌شوید. من مجبور نیستم خودم را با آنچه برخی کشورها فکر می‌کنند باید انجام دهم تطبیق دهم و نمی‌خواهم اجازه دهم برخی کشورها معیارهای خودشان را بر من تحمیل کنند و اگر این چنین شود شغل و آزادی‌ام به پایان رسیده است.»

چهره‌های خبرساز

غیر از این حضور چهره‌هایی چون جانی دپ، بازیگر معروف آمریکایی سینمای جهان در جشنواره و همچنین حضور موسیقیدان مطرح جهان؛ راجر واترز که جشن تولد ۷۶ سالگی‌اش را در جشنواره امسال ونیز گرفت، مهم‌ترین خبرهای مربوط به چهره‌های سرشناس هنری جهان در این دوره بود. نکته جالب دیگر آنکه دپ با یک دستگاه گیتار وارد فضای جشنواره شد تا دوربین عکاس‌ها بارها و بارها این تصویر تازه از او را در قاب بگیرد و در سراسر رسانه‌های جهان منتشر کنند. اما مهم‌ترین حاشیه این دوره از جشنواره را رومن پولانسکی رقم زد. حضور آخرین فیلم این فیلمساز در بخش رقابتی جشنواره که از همان ابتدا با اعتراض‌های بسیاری روبه‌رو بود، حاشیه‌های زیادی را هم برانگیخت. فیلم او اگرچه به جشنواره رفت اما خودش نتوانست در ایتالیا حضور داشته باشد. این موضوع به‌دلیل تصویب قانونی میان دو کشور ایتالیا و آمریکا مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته بود. به‌واسطه قانون استرداد مجرمان میان ایتالیا و آمریکا، پولانسکی اگر وارد ونیز می‌شد دستگیر و به دولت آمریکا تحویل داده می‌شد.

«آلبرتو باربارا» مدیر این جشنواره در پاسخ به انتقادها گفته بود باید میان یک انسان و یک هنرمند تمایز قائل شویم. من قاضی نیستم و چیزی که می‌دانم این است که «پولانسکی» یکی از بزرگ‌ترین سینماگران مولف اروپا و جهان است. او شاهکارهای مهمی در تاریخ سینما ساخته و حتی فکر عدم نمایش فیلم جدیدش در ونیز به ذهنم هم خطور نکرد. ۵۰ سال از وقوع جرم گذشته و قربانی نیز او را بخشیده و خواهان پایان روند دادرسی است. در این دوره داوران فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم (فیپرشی) جایزه بهترین فیلم جشنواره ونیز ۲۰۱۹ را به فیلم «یک افسر و یک جاسوس» ساخته «رومن پولانسکی» اعطا کردند.

یکی از مهم‌ترین اتفاق‌های این دوره نمایش فیلم «جوکر» ساخته تاد فیلیپس و با بازی خواکین فینیکس بود که با تشویق ایستاده ۸دقیقه‌ای مخاطبان روبه‌رو شد. این فیلم درباره شخصیتی از دنیای کمیک‌های دی‌سی است، اما داستانی غیراقتباسی دارد و هیچ نشانی از حضور بتمن یا دیگر شخصیت‌های دی‌سی در آن دیده نمی‌شود. فینیکس در نشست مطبوعاتی فیلم گفت که دوره سختی را پشت سر گذاشته تا به این نقش برسد و واقعا نمی‌خواسته آن را ایفا کند و فیلم‌های دیگر از جمله نسخه «جوکر» هیث لجر که برای ایفای نقش آن در «شوالیه تاریکی» موفق به کسب جایزه اسکار شد، بر او اثر نگذاشته است. امسال برد پیت بازیگر اصلی فیلم فضایی«اد آسترا» ساخته جیمز گری هم در این جشنواره حضور داشت. او در این فیلم در نقش فضانوردی ظاهر ‌شده که در جست‌وجوی پدر گمشده‌اش به دورترین نقاط منظومه‌ شمسی سفر می‌کند.

این بازیگر درباره این فیلم گفت آنچه من و جیمز(گری) می‌خواستیم بر آن تمرکز کنیم مفهوم مردانگی بود. برد پیت در پاسخ به این سوال که آیا به اسکار فکر می‌کند، گفت مشتاق دیدن فیلم بود و کنجکاو بود ببیند چطور دیده می‌شود زیرا فیلم چیزهایی درباره اینکه ما که هستیم و هدف‌مان چیست مطرح می‌کند. با نمایش فیلم «لاندرومات» یا «لباس‌شویی» به کارگردانی استیون سودربرگ؛ مریل استریپ بازیگر اصلی فیلم هم در جشنواره فیلم ونیز حضور یافت و از فیلمش به‌عنوان یک شوخی وحشتناک یاد کرد که همه ما انجامش می‌دهیم. «لباس‌شویی» به کارگردانی استیون سودربرگ یک کمدی سیاه است که نگاهی طنزآمیز به تحقیقات درباره اسناد پاناما دارد. استریپ در نشست مطبوعاتی فیلم گفت این یک راه خیلی سرگرم‌کننده و بامزه برای گفتن موضوعی خیلی خیلی تیره است. یک جوک از دل یک قلب سیاه که توسط همه ما در زندگی واقعی بازی شده است.