جلسه نقد و بررسی مستند تئوریسین خشونت برگزار شد

به گزارش خبرنگار مهر، جلسه نقد و بررسی مستند تئوریسین خشونت و بازخوانی کتاب «دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان» چهارشنبه ۱۳ شهریورماه در کتابخانه امیرکبیرکرمانشاه برگزار شد.

در این جلسه پس از اکران مستند، میز نقد و بررسی آرای سیداحمد فردید و مستند و کتاب مربوط به آن آغاز شد.

در ابتدا رضا کریمی، معاون اداره کل کتابخانه های عمومی و استاد دانشگاه، گفت: این برنامه به یاد شهید مدافع حرم، محمدحسین علیخانی برگزار می‌شود و سوال اساسی این است که چرا شهید علیخانی فردید را تبلیغ می‌کرد؟

وی همچنین ادامه داد: این پرسش را طوری دیگری می‌توان مطرح کرد که چرا جریان انقلابی یک فرد ظاهراً غیرانقلابی را تبلیغ می‌کرد؟

کریمی در پاسخ به این پرسش گفت: به طور خلاصه باید بگوییم که فردید در جریان فکری معاصر بسیار تأثیرگذار بود. بهتر است بگوییم فردید همان کسی است که اصطلاح غرب زدگی را به جلال آل احمد یاد داد و سال ۵۸ گفت سروش این انقلاب را به انحراف می‌کشاند و شهید آوینی از فضای فکری که او شروع کرد به شدت تأثیر گرفت.

کریمی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: فردید فیلسوف شفاهی بود و یادم هست آن شهید برای شناخت صحیح فردید در حال پیاده سازی سخنرانی‌های اش بود اما مرحوم مددپور. کتاب دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان را منتشر کرد و شهید علیخانی که هدفش را کس دیگری محقق کرده بود کارش را متوقف کرد. انتشار این کتاب دوباره فردید را مطرح کرد. جملات صریح او علیه روشنفکران دوباره مجادلات را داغ کرد.

این استاد داتشگاه ادامه داد: مستند تئوریسین خشونت در یک بخش خود به این موضوع پرداخت که آیا واقعاً اتهام خشونت گرا بودن به فردید وارد است؟ ولی در کل این اثر تقسیم بندی مهمی داشت و به چند نکته مهم پرداخته بود که عبارتند از: مسئله غرب زدگی، شفاهی بودن فردید، جلال آل احمد، یهودیت، نظریه پردازی و فیلسوف بودن فردید، رابطه او با انقلاب، جدال با سروش.

وی افزود: ضعف مستند این بود که این تقسیم بندی واضح نبود و مشکلات صوتی و عدم کیفیت برخی از صداها این ابهام را بیشتر کرد.

محمدی مهدی حاتمی، دکتری فلسفه غرب در این جلسه گفت: اشتباه مخالفان فردید این بود که اخلاق فردید را دلیلی بر جدی نگرفتن نظام اندیشگی نشان دادند. وی ادامه داد: درک مفهوم غرب زدگی از نظر فردید بسیار مهم است. غرب زدگی یعنی تقابل با هستی. این تقابل سه اشکال دارد: رابطه انسان با هستی را اصیل می‌پندارد و دیگر رابطه‌ها را انکار می‌کند و نیز موجب تصرف در طبیعت می‌شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: نقد غرب در نظر فردید برخورد عملی و حذف و حمله به روشنفکران نیست بلکه نقد غرب در نظر او برقراری نسبتی غیر از نسبت جدایی و تقابل با هستی است و به نظر فردید این نقد از عهده متفکران و هنرمندان بر می‌آید.

افشین احمدپور، پزشک و پژوهشگر مسائل دینی، دیگر سخنران این جلسه بود و گفت: عبدالکریم سروش در حق فردید بی انصافی کرد و نسبتهای ناروایی از جمله تئوریسین خشونت به او وارد نمود.

وی همچنین در خصوص کتاب «دیدار فرهی و فتوحان آخرالزمان» گفت: این کتاب در چاپ اول خود نیاز به ویرایش اساسی دارد. وی همچنین گفت: شفاهی بودن یک متفکر ایراد اساسی نیست افرادی مانند مصطفی ملکیان هم در نوشتن ضعف دارند ولی مانند فردید به این مسئله متهم نمی‌شوند که چون از نقد آرای خود می‌ترسند نمی‌نویسند.

احمدپور در ادامه سخنان خود در خصوص مستند اکران شده در این جلسه گفت: این اثر تداوم و هماهنگی صوتی نداشت و پیشنهاد می‌کنم در برخی موارد مخصوصاً در بیان سخنان خود فردید زیرنویس درج شود. وی افزود: جای برخی افراد مانند سیاوش جمادی وبیژن عبدالکریمی در این مستند خالی بود.

گفتنی است مستند تئوریسین خشونت اخیراً توسط خانه مستند انقلاب اسلامی (وابسته به سازمان اوج) رونمایی شده است.

در این مستند در مدت ۸۰ دقیقه به زندگی متفکر معاصر ایرانی، سید احمد فردید، می‌پردازد و کارگردان اثر تلاش داشته تا مخاطبان را با نوع تفکر و انگاره‌های اندیشه‌ای فردید آشنا کند.