راه تشخیص کبد چرب

کبد چرب غیر الکلی یک التهاب کبدی است که در اثر تجمع بیش از مقدار چربی در بافت کبد ایجاد می شود. دربیماری کبد چرب تجمع بیش از حد چربی درکبد، گاه سبب اختلال در فعالیت طبیعی بافت کبد میگردد که میتواند سیر پیشرونده پیدا کند و سبب نارسایی کبد و یا سیروز کبدی گردد...

علل بیماری کبد چرب

هرچند علل اصلی بیماری کبد چرب مشخص نیست، ولی به نظر میرسد این بیماری رابطه نزدیک با برخی بیماری های متابولیک دارد که من جمله :چاقی، افزایش کلسترول و تری گلیسرید خون و دیابت را میتوان نام برد. در درمان کبد چرب، کنترل این بیماریهای زمینه ای بسیار مؤثر میباشد. گفته میشود استفاده زیاد انرژی سبب خواهد شد کبد نتواند سوخت و ساز طبیعی را انجام دهد و در نتیجه انرژی اضافی بصورت چربی در کبد ذخیره شود.

بیماری کبد چرب اکثر اشخاص را در سنین میانسالی ابتلا میکند. اغلب بیماران از افزایش وزن و چاقی به ویژه چاقی شکمی رنج میبرند. همچنین میتوانند دچار افزایش چربی های خون بوده و یا از مبتلایان به دیابت باشند. از آن جا که در سال های اخیر شیوع چاقی و بیماری های متابولیک در جوانان افزایش قابل توجهی یافته است، جوانانی که با چاقی و بیماری کبد چرب به پزشک مراجعه مینمایند، کم نیستند. اما باید ذکر کرد بیمارانی هستند که بدون داشتن هیچ کدام از عوامل خطر ذکر شده و بدون هیچ دلیل شناخته شده ای، ابتلا به کبد چرب میگردند. افزایش چربی در بدن که معمولاً با چاقی شکمی همراه است، بهمراه افزایش چربی های خون و افزایش فشار خون، تمامی از علایم مجموعه ای از اختلال های تحت نام" سندرم متابولیک" هستند که این سندرم دقیقا وابسته به مقاومت انسولین می باشد.

مجموعه ای از عوامل باعث رسوب مزمن چربی در کبد و التهاب و نارسایی مزمن در کبد میشوند . کبد چرب به دو دسته عمده تقسیم می شود؛ کبد چرب الکلی که ناشی از مصرف طولانی‌مدت الکل میباشد و جنسیت و نژاد در این مسئله دخیل هستند که آسیایی ها بیش تر مستعد اسیب ناشی از استفاده الکل و ایجاد کبد چرب الکلی هستند و این بیماری در خانم ها بیش تر از آقایان رایج است.

کبد چرب غیر الکلی را میتوان بعنوان دومین گروه از کبد چرب نام برد. این گونه کبد چرب در جامعه ما شیوع بیشتری دارد، عوامل زیادی که بسیاری از آن ها جنبه ژنتیکی دارند در پیدایش این مدل کبد چرب موثرند، مطالعات نشان داده عوامل زمینه ساز دیابت و بیماریهای قلبی و بعضی بیماریهای سوخت وساز با پیدایش کبد چرب غیر الکلی در روابط است.» در بین این عوامل دیابت یک علل مهم و شناخته شده در ایجاد کبد چرب میباشد و هر چه طول مدت ابتلا به دیابت طولانی باشد و یا درمان آن ناقص انجام گیرد احتمال مبتلا شدن به کبد چرب در این اشخاص بیش تر است و در آن ها مبتلا شدن به التهاب ناشی از کبد چرب بیش تر از اشخاص معمولی است.»

علایم و شیوع بیماری کبد چرب

از آن جا که بیماری کبد چرب سیر پیشرونده دارد میتواند در مراحل اولیه بدون علامت باشد تا زمانی که تاثیرات منفی بر عملکرد کبد ایجاد نماید. در آن هنگام علائمی از قبیل حس ضعف، خستگی و کاهش وزن بروز میکنند.

از آن جا که سیر این بیماری مزمن است، شاید سالها طول بکشد تا منجر به ایجاد سیروز کبدی( جایگزینی سلول های کبدی با سلول های فیبروز) و در نهایت نارسایی کبد گردد.

در نقطه مقابل، در موردهای نادری به دلیل ناشناخته، سیر بیماری کبد چرب متوقف و یا حتی به وضعیت طبیعی باز میگردد، بدون آنکه درمان مشخصی انجام گرفته باشد.کبد کبکبد سالم اککو بیمارکبد د چرب

بین 10 تا 30 درصد بزرگسالان در کشورهای پیشرفته مبتلا به بیماری کبد چرب هستند که معمولاً شامل اشخاص چاق در سنین میانسالی است.

با توجه به شیوه زندگی اعم از مدل تغذیه و فعالیت بدنی، شیوع بیماری کبد چرب در کشورهای در حال گسترش به ویژه در جامعه شهری افزایش چشمگیری داشته است.

شیوع بیماری کبد چرب با افزایش سن، سیر صعودی می یابد. شیوع بیماری کبد چرب در آقایان دو برابر خانم‌ها می باشد که با افزایش سن، میزان شیوع در خانم‌ها به آقایان نزدیک میشود، به ویژه بعد از یائسگی، شیوع بیماری کبد چرب در خانم‌ها سیر فزاینده ای دارد.

چاقی تنها میتواند زمینه ساز کبد چرب باشد و عوامل ژنتیکی در کنار دیگر عوامل در ایجاد کبد چرب غیرالکلی دخیل است، در بعضی بیماران افزایش چربی خون جز LDL کلسترول در بیماران ابتلا رویت میشود که در درمان این اشخاص کم کردن LDL نقش موثری خواهد داشت. بعضی اشخاص هستند که در آن ها بیماریهای زمینه منجر به ابتلای آن ها به کبد چرب غیر الکلی میشود مثل اختلال در سوخت وساز و بعضی هپاتیت های مزمن هم امکان دارد همراه با کبد چرب دیده شود مانند هپاتیت Bو C.» اسیب مزمن کبدی در بیمارانی که کبد چرب آن ها همراه با التهاب باقی بماند دیده نمی شود، ولی در تعدادی که کبد چرب آن ها همراه با التهابات است سبب اسیب مزمن به کبد آن ها میشود و در بعضی بیماران التهابات میتواند پیش رونده بوده و منجر به سیروز کبدی در فرد شود که سیروز کبدی معمولاً در افرادی که چاقی مفرط دارند دیده میشود و چه بسا در بعضی موارد عامل سیروز کبدی ناشناخته باقی می ماند، مانند کشور آمریکا.»

راه تشخیص کبد چرب

یکی از ساده ترین و ارزانترین شیوه تشخیص کبد چرب شیوه تصویر‌برداری میباشد که میتواند به تشخیص کبد چرب در بیماران کمک کند و در کنار آن انجام ازمایش ها برای آنزیم های کبدی در تشخیص التهاب ناشی از کبد چرب به ما کمک میکند و در موارد کم تر سی تی اسکن یا دیگر شیوه تصویر‌برداری هم در تشخیص بیماری کبد چرب استفاده میشود . برای درمان کبد چرب به درمان علل زمینه ساز چه در مرحله التهاب کبد و چه غیر التهاب آن میتوان اشاره نمود ،« درصورتی که بیماری زمینه عامل پیدایش کبد چرب در فرد باشد با درمان آن به درمان کبد چرب کمک می کنیم.»

عملا شناخته شده ترین شیوه برای درمان کبد چرب ورزش همراه با کاهش وزن است و چه بسا دیده شده در بیمارانی که کاهش وزن نداشته اند، ورزش نقش مهمی در بهبود کبد چرب را داشته است و در پایان استفاده از داروهای کاهنده قند خون در بیماران دیابتی و استفاده از داروهای کاهنده LDL در بیماران مبتلا به کلسترول از راه‌های موثر در کنار ورزش و کاهش وزن برای درمان کبد چرب است.