با نهج‌البلاغه انقلاب کردیم ولی با آن ادامه ندادیم

به گزارش ایکنا، مراسم رونمایی از کتاب «مهر و ماه؛ رساله‌ای در باب حقوق اجتماعی و احکام اخلاقی» نوشته محسن اسماعیلی، حقوقدان و نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.

در این مراسم محسن اسماعیلی، مؤلف کتاب اظهار کرد: نکته‌ای که می‌خواستم عرض کنم این است که من رشته تخصصی‌ام حقوقی است و در دانشکده حقوق دانشگاه تهران درس حقوق می‌دهم و ارتزاقم همواره از این راه بوده است. منتهی قبل از هر چیز دلبسته امام راحل هستم و خودم را از خیل فراوان کسانی می‌دانم که نفس قدسی آن مرد بی‌نظیر در آنها اثر کرده و تحت تاثیر قیام ایشان بزرگ شدیم. در مرحله خود را دلبسته به کسانی می‌دانم که در جنگ در خدمتشان بودیم و خاطرات آن ایام هیچ لحظه‌ای از ذهن من خارج نمی‌شود. لحظه‌های عجیبی بود. گاهی جنازه‌هایی که جمع می‌کردیم مجموعا از یک کیلو بیشتر نمی‌شد و به خاک می‌سپردیم. با دیدن آن صحنه‌ها و دلبستگی که به امام دارم، من هم دلسپرده جمهوری اسلامی هستم. این نظام و تشکیلات برای من یک نظام سیاسی نیست؛ امام یک دورنمایی ترسیم کرده بود که این نظام طریقی برای رسیدن به آن دورنما است. بنابراین یکسری آثار حقوقی دارم ولی در کنار آنها به دنبال همان آرمان‌هایی هستم که به خاطر آن زنده هستم و آن تعالی این کشور، رشد این مردم، توسعه این نظام و پایداری مرامی است که امام پایه‌گذاری کرد.

تحولات در سبک زندگی مردم ریشه‌دار نیست

وی ادامه داد: سی و یکمین کتابی که از من منتشر می‌شود این کتاب است. باید عرض کنم بنده تاثیر نفس مرحوم حاج‌آقا مجتبی تهرانی را هم انکار نمی‌کنم. همیشه این مطلب را عرض کردم و در مقدمه کتاب هم به آن اشاره کردم. ایشان جهانی بود بنشته در گوشه‌ای. من سی سال خدمت ایشان بودم، در اندرونی و بیرونی. با این توصیف من هم مثل همه مردم از خیلی‌ها از تحولاتی که در سبک زندگی مردم اتفاق می‌افتد ناراحتم. البته من هنوز باورم نشده است این تحولات ریشه‌دار باشد. به نظرم نفس امام به این سادگی تاثیر خودش را از دست نمی‌دهد. بنده در فرصت‌هایی به صورت تنهایی و خصوصی خدمت حاج‌آقا مرتضی بودم و برخی کارهای ایشان را انجام می‌دادم. مثلا مناسک حج ایشان را خودم کار کردم. آن فرصت‌هایی که تک‌نفره خدمت ایشان بودم خیلی چیزها یاد گرفتم.

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: وقتی رساله توضیح المسائل مرحوم آقاتهرانی به چاپ رسید، یک شب به ایشان عرض کردم به نظر من این رساله توضیح‌المسائل که در جامعه منتشر می‌شود حداقل دو مشکل دارد که باید در آن تغییر ایجاد شود. یکی اینکه یک‌سری مطالب زائدی در آن وجود دارد که جوانان وقتی آنها را می‌بینند توضیح‌المسائل را کنار می‌گذارند و به آن تمایلی به آن ندارند. بنابراین بهتر است رساله توضیح‌المسائل را برای یک نوجوانی که می‌خواهد آن را بخواند در سی صفحه منتشر کنیم. مشکل دوم این است که برخی مسائل ضروری در جامعه وجود دارد که باید به این رساله اضافه شود و آن مسائل اخلاقی است.

وی ادامه داد: بنده رفتم از سلف صالح، مثل شیخ طوسی و شیخ صدوق و ... مطالبی در آوردم و نشان دادم در رساله‌های عملی که ایشان نوشتند قبل از بیان احکام عملی، یک اصول اعتقادی و دستورات اخلاقی را ذکر کرده‌اند. اصلا فقه اوسع از این معنایی است که ما در نظر داریم. فقه مجموعه معارف دینی است اما متاسفانه بر اثر یک غفلت تاریخی واژه فقه از معنای شناخت همه‌جانبه دینی به شناخت احکام عملی تبدیل شده است. خلاصه این یک ضعفی است. الآن به جوانان ایراد می‌گیرند چرا اینجوری لباس می‌پوشید. ما کی به آنها گفتیم چگونه باید لباس بپوشید؟ ما کی به آنها تعلیم دادیم که حالا می‌خوانیم امتحان بگیریم.

ضرورت آموزش اخلاق کاربردی به جوانان

مولف کتاب «مهر و ماه» تاکید کرد: ما نیازمند آموزش‌های اخلاقی هستیم چراکه بن‌مایه دین، اخلاق است و نماز و روزه بدون اخلاق فایده‌ای ندارد. آن کسی که دلش پر از آتش کینه است اگر مدام نماز بخواند فایده ندارد. به نظر من خداوند بهشت را برای آن کسی نمی‌خواهد که دوست دارد سایر مردم جهنمی باشند. خداوند می‌خواهد همه بندگانش بهشتی باشند. برخی در دوران ما یک چیزی درست کردند به نام «معنویت». امام خمینی(ره) در چهل حدیث گفتند ممکن نیست کسی به اخلاق برسد مگر اینکه از ظاهر شرع آغاز کند. با این وجود باید توجه داشت که دین فقط احکام نیست. ارزشی که دین ما برای اخلاق قائل شده بسیار عجیب و غریب است و در واقع اکسیر زندگی است. ابودرداء از پیامبر(ص) سوال کرد آیا مومن دزدی می‌کند؟ پیامبر(ص) فرمود: بله، ممکن است. مجددا سوال کرد آیا مومن زنا هم می‌کند؟ حضرت فرمودند: بله ، ممکن است. مجدد پرسید: آیا ممکن است دروغ هم بگوید؟ پیامبر(ص) فرمودند: نه، مومن دروغ نمی‌گوید.

نگاه ما به دین کاریکاتوری است

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: متاسفانه نگاه ما به دین، کاریکاتوری شده است. اگر همین سوالات را از ما می‌پرسیدند بالعکس جواب می‌دادیم. این نشان می‌دهد ترازوی ما با ترازوی شرع یکی نیست و نظام ارزش‌گذاری ما متفاوت است. اگر الآن از ما سوال کنند فلانی دیندار هست یا نه، ذهن ما سراغ چه چیزی می‌رود؟ سراغ نماز و حج و .. . دقیقا در روایات بیان شده است که اینها ملاک نیست و به این مسائل نگاه نکنید. مثلا پیامبر(ص) فرمودند: وقتی می‌خواهید ببینید کسی دیندار است یا نه به نماز و روزه‌اش نگاه نکنید، بلکه ببینید راست می‌گوید و ادای امانت دارد یا خیر. امانت فقط این نیست که یک کوزه طلا به من بدهند و بعدا بگیرند، بلکه پست و سمتی که به من می‌دهند هم امانت است. ملاک دینداری این است.

با انقلاب نهج‌البلاغه کردیم اما با نهج‌البلاغه کشور را اداره نکردیم

وی یادآور شد: بنده معتقدم شب اول قبر حتما از من نمی‌پرسند نماز خواندی یا نه؛ بلکه می‌پرسند به مردم خدمت کردی یا نه؟ مردم را به دین و انقلاب بدبین کردی یا نه؟ ما نیازمند برگشتن به نظام اخلاقی اسلام هستیم. ما با نهج البلاغه انقلاب کردیم اما با نهج البلاغه کشور را اداره نکردیم. متاسفانه یکی از مدیران شبکه قرآن به من گفت چرا در سخنانت اینقدر از نهج‌البلاغه می‌گویی؟! من اعتقاد دارم باید به مبانی اخلاقی بازگردیم، خودمان را ارزیابی کنیم و مطالبه‌گری هم داشته باشیم. مهم‌ترین مشکل جامعه مشکل اخلاقی است. رنجی که کشور از چاپلوسی می‌برد از چیزهای دیگر نمی‌برد. رنجی که می‌بریم از این است که حرف حق را چون هزینه دارد نمی‌زنیم.

اسماعیلی در پایان گفت: ما الآن درس اخلاق زیاد داریم ولی همه‌اش توصیه است و هیچ‌وقت راهکار به جوانان ارائه نمی‌دهیم. کلیات را می‌گوییم اما هیچ‌وقت جزئیات را بیان نمی‌کنیم. لذا آن شب به حاج‌آقا مجتبی پیشنهاد کردم که مسائل اخلاقی را ضابطه‌مند کنیم. همان‌گونه که شما مسائل فقهی را تفکیک می‌کنید، به همان صورت مسائل اخلاقی را برای مردم بازگو کنید. ما این مطالب را به مردم نگفتیم. ایشان وقتی پیشنهاد مرا شنیدند یک دستی به محاسن کشیدند و مرا دعا کردند و گفتند: شما خودتان این کار را انجام بدهید. بنده خیلی وقت گذاشتم و بیش از صد مسئله را استخراج کردم. من از همه شما خواهش می‌کنم اگر همه کتاب را نخواندید حداقل مقدمه کتاب را بخوانید تا ایده من جا بیافتد.

انتهای پیام