پیمانی تاریخی با مسیحیان؛ نمونه‌ای از مذاکره، مباهله و مصالحه

در سال نهم هجرت، حقانیت نبوت پیامبر خاتم(ص) و منزلت اهل بیت آن حضرت را برای چندمین بار به نظاره نشستند. حسین متقی در مقاله ای مشروح در خبرآنلاین با عنوان « عید مباهله و نگاهی به میراث مکتوب آن» به تشریح منابع تاریخی پرداخته است.

دکتر هادی انصاری نیز در یادداشتی با عنوان « سندی برای حقانیت» به تحلیل موقعیت تاریخی این رخداد مهم در تاریخ اسلام می پردازد. خبرآنلاین در گزارشی مجزا به منابع و کتاب های اهل سنت درباره مباهله اشاره کرده است و نیز اینکه چرا مسیحیان نجران از مباهله با پیامبر منصرف شدند؟

از سویی در یادداشتی، 12 درس از این رخداد مهم تاریخی را برشمردیم و به 8 دستاورد مباهله پیامبر(ص) اشاره کردیم.

در این میان، بررسی و موشکافی دکتر حسن بلخاری، در مقاله مفصل ایشان با عنوان« پیامبر اسلام و حقوق انسان» تحلیلی قابل توجه و روشنگر است.

این استاد فلسفه هنر می نویسد: « پیمان رسول اکرم با مسیحیان نجران. این پیمان نامه در سال نهم هجرت و پس از داستان مشهور مباهله(5) بین پیامبر اسلام و مسیحیان نجران امضا شده و خود تنها یک نمونه از اصول حاکم بر اخلاق سیاسی- حقوقی پیامبر در رعایت حقوق بشر است.»

دکتر بلخاری می افزاید: « پیامبر در این پیمان نامه، در قبال تأمین امنیت مردم نجران و نیز حفاظت از اموالشان حکم به پرداخت مبلغی به عنوان جزیه می کند اما در قبال آن، ضمن ارائه نمونه بی نظیری از رحمت، رأفت و عدالت اسلامی، حقوق متقابل مردم نجران را تضمین و تعهد می نمایند. نمونه این رحمت و رأفت را در بند اول پیمان نامه می توان دریافت. در این بند تصریح شده است که مسیحیان نجران به دلیل آن که در جریان مباهله به هر دلیل از ادامه مذاکره و مباهله صرف نظر نموده و حکم در مورد میوه ها، زر و سیم و بردگان خود را به پیامبر واگذارده بودند، پیامبر همه را به ایشان می بخشد و تنها به وضع مالیاتی اندک (آن هم نه بدین دلیل که غالب شده اند بلکه به دلیل تعهداتی که در بندهای بعدی پیمان نامه مبنی بر تأمین جان و تضمین مال نجرانیان می کنند) بسنده می نمایند.»

بخش مهم این پیمان نامه در جهت حفظ حقوق مردم نجران، شامل مواردی بسیار جالب است که بلخاری در مقاله خود در خبرآنلاین به آن اشاره کرده است.

/6262