ضرورت همکاری صنایع پتروشیمی، الکترونیک و فولاد با صنعت خودرو

درشرایط تحریم، امکان واردات برخی قطعات مورد نیاز خودروسازان وجود ندارد. از همین رو، برنامه داخلی‌سازی 35 درصدی قطعات مورد نیاز این صنعت در دستور کار قرار گرفته است. کاری که قرار است تا پایان سال‌جاری با برگزاری پنج میز داخلی‌سازی قطعات و صرفه‌جویی ارزی یک میلیارد دلاری انجام شود و به معضل کاهش تیراژ صنعت خودرو، مشکل در تامین قطعات و تولید خودروهای ناقص پایان دهد. البته دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو دراین‌باره به «دنیای خودرو» گفته است داخلی‌سازی به‎سرعت انجام نمی‌شود و حداقل سه سال زمان نیاز دارد.

نبود مواد اولیه صنعت خودرو برای خودکفایی

علت تولید نشدن بسیاری از قطعات وارداتی که سهم بزرگی از ارزبری در صنعت خودرو را به خود اختصاص داده‎اند، این است که مواد اولیه مورد نیاز آن‌ها در داخل تولید نمی‌شود.

مازیار بیگلو، دبیر انجمن قطعه‎سازان دراین‌باره می‌گوید: «در جلسه‌ای که خدمت قاضی سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور بودیم به این موضوع اشاره کردم که هر خودرو بین 300 تا 400 دلار ارزبری تنها در زمینه تامین ورق بدنه دارد. تامین بدنه خودرو هم موضوعی مستقل از خودروساز و قطعه‌ساز است. یعنی این تولید باید به‎صورت مستقیم توسط صنعتگران فولاد کشور انجام شود که درحال‎حاضر این اتفاق رخ نمی‌دهد. بنابراین با توجه به اینکه این موضوع مربوط به صنعت دیگری می‌شود، خودکفایی در آن خارج از عهده قطعه‌ساز است.»

وی می‌افزاید: «با این تفاصیل، اکنون این سوال مطرح می‌شود که چرا تاکنون ورق خودرو داخلی‌سازی نشده و این درحالی است که همه می‌دانند چه حجم از ارزبری به این بخش اختصاص داده می‌شود. به‌طور میانگین حدود 20 تا 25 درصد از ارزی که سالانه برای تولید خودرو هزینه می‌شود، مربوط به تامین ورق خودرو است.»

متضرر شدن صنعت خودرو به‎واسطه صنایع وابسته

بیگلو با اشاره به اینکه علاوه بر ورق خودرو، قطعات های‎تک و الکترونیکی هم طی سال‌های اخیر داخلی‌سازی نشده‌اند، بیان می‌کند: «درباره این قطعات هم متولیان دولتی از ما پرسیدند که چرا داخلی‌سازی انجام نشده است که با این حجم از ارزبری مواجه نباشیم؟ به مسئولان پاسخ دادم اینجا هم می‌گویم که بله؛ درست است که امکان تولید این قطعات در داخل وجود دارد، اما خودکفایی در این بخش نیز نه به‌عهده قطعه‌ساز و خودروساز بلکه مربوط به صنایع الکترونیکی کشور است که نتیجه این کم‌کاری را هم باید با واردات جبران کنیم.»

وی با اشاره به کمبودهایی که در صنعت خودرو به‎واسطه کم‌کاری صنایع دیگر به‌وجود می‌آید، می‌گوید: «درحال‎حاضر یک‎سری از قطعات زیرساختی را که مورد نیاز صنعت خودرو است، نداریم. بنابراین این موضوع مهم که چقدر بتوانیم در صنعت خودرو به خودکفایی نزدیک شویم، نیازمند همکاری صنایع دیگری همچون الکترونیک، فولاد و پتروشیمی است.»

بیگلو با اشاره به اینکه درحال‎حاضر و با توجه به سیاست ‌کلی کشور در راستای خودکفایی در سازمان گسترش جلساتی با محوریت توسعه فعالیت‌های صنایع پتروشیمی و صنایع فلزی برگزار شده تا مواداولیه‌ای که در گذشته به‌واسطه واردات تامین ‌می‌شده است در داخل تولید شود، ادامه می‌دهد: «درحال حاضر برای تولید فولاد، ‌آلومینیوم و پلیمرهای خاصی که در کشور تولید نمی‌شدند، برنامه‎ریزی شده است. بنابراین این اطمینان را می‌دهم که در صورت داخلی‌سازی این بخش حجم بالایی از ارزبری کاهش یابد.»

کاهش ارزبری 35 درصدی

دبیر انجمن سازندگان قطعات با اشاره به هدف‌گذاری کاهش ارزبری یک میلیارد دلاری که وزیر صمت در نظر دارد، می‌گوید: «کل مصرف ارز صنعت خودرو و صنعت قطعه کشور در سال 96 فقط 8/5 میلیارد دلار بوده است. این مقدار هم برای تولید 5/1 میلیون خودرو داخلی به رقمی حدود سه میلیارد دلار می‌رسد. یعنی برای تولید هر دستگاه خودرو پرتیراژی همچون پراید، 405 و 206 که در داخل تولید می‌شوند، به‎طور میانگین به کمتر از دو هزار دلار نیاز داریم. بنابراین درصورتی‎که بخواهیم یک میلیارد دلار نیاز ارزبری را طی یک سال کاهش دهیم، باید به حدود 30 الی 35 درصد داخلی‌سازی این صنعت دست یابیم.»

وی با اشاره به اینکه داخلی‌سازی حدود 35 درصد از قطعات خودرو به‌همین میزان کاهش تولید خودروهای ناقص را هم به‌همراه دارد، ادامه می‌دهد: «درحال‎حاضر به صفر رساندن این حجم از ارزبری امکان‎پذیر نیست، چراکه بسیاری از ملزومات صنعت خودرو به‌دلیل عدم‌خودکفایی در مواد اولیه و زمان‌بر بودن تولید داخلی غیرممکن است.»

بیگلو با اشاره به اینکه خیلی از پروژه‌های قطعه‌سازی به دو الی سه سال زمان نیاز دارند، بیان می‌کند: «فعلا هدف‌گذاری که در وزارتخانه انجام شده، این است که مصرف ارز را به حداقل کاهش دهیم. کاهش حدود 35 درصدی ارزبری طی یک سال هم کار بزرگ و قابل تقدیری است که وزارت صنعت به‌همراه قطعه‌سازان و خودروسازان قرار است انجام دهد.»