«عمامه‌گذاری»؛ رسمی که در آستانه غدیر اوج می‌گیرد/ عهدی برای سربازی

خبرگزاری شبستان، گروه قرآن و معارف: تا همین ۱۹ سال پیش مرکز مشخصی در حوزه های علمیه برای صدور مجوز تلبس به لباس روحانیت وجود نداشت تا اینکه شورای عالی حوزه های علمیه و به تبع آن مرکز مدیریت حوزه های علمیه تصمیم گرفتند با تشکیل «واحد تلبس»، سر و سامان بیشتری به صدور این مجوز مهم بدهند.

در همین راستا معاونت تهذیب و اخلاق مرکز مدیریت حوزه های علمیه که در قم واقع شده است با تشکیل این واحد مسئولیت تشخیص صلاحیت طلاب برای «عمامه گذاری» را عهده دار شد. از این رو، هر سال میزان نظارت بر مراسم عمامه گذاری و صدور مجوز تلبس بیشتر می شود و البته طی چند سال اخیر مرکز مدیریت حوزه های علمیه به این نتیجه رسیده است که گام نخست برای صدور این مجوز، افزایش نظارت ها در پذیرش طلاب است. به عبارت دیگر، مدیران حوزوی دریافته اند هر چقدر نظارت اولیه در صدور مجوز ورود افراد به مدارس علمیه افزایش یابد امور مربوط به صدور مجوز عمامه گذاری تسهیل می شود.

خلاصه اینکه واحد تلبس در سال 1379 و طبق نامه کتبی شورای عالی حوزه های علمیه به معاونت تهذیب تأسیس گردید و مطابق آن چنین تصویب شد «طلابی که می خواهند لباس روحانیت بپوشند باید تأییدیه و جواز واحد تلبس را داشته باشند.»

با تشکیل این واحد، کار کارشناسی دقیقی برای تعیین شرایط تلبس صورت گرفت و سرانجام این شرایط را برای صدور مجوز تلبس مصوب کردند: اتمام پایه شش طلبگی، تأییدیه اخلاقی از دو نفر از اساتید شناخته شده، نداشتن پرونده در واحد تحقیقات حوزه و کسب نمره قبولی در مصاحبه شفاهی واحد تلبس.

این واحد درباره سوالان مصاحبه شفاهی نیز اعلام کرد: سؤالات قرآنی و میزان آشنایی با قرآن و تفاسیر مختلف قرآن، سؤالات احکام و میزان تسلط بر احکام اسلام، سؤالات مربوط به آیین خطابه و وعظ و منبرداری، میزان آشنایی با اخلاقیات و کتاب های اخلاقی و سؤالاتی در رابطه با ادبیات عرب و میزان تسلط بر احادیث از طلاب پرسیده می شود.

بنابراین کسانی که دارای شرایط مذکور باشند ولو اینکه در حوزه علمیه به صورت رسمی حضور نداشته اند، اما به صورت غیر حضوری یا به شیوه دیگری توانایی های لازم را به دست آورده باشند می توانند با هماهنگی واحد تلبس و احراز شرایط حوزه علمیه، رسما به لباس روحانیت ملبس شوند.

بنابراین طلاب مشغول به تحصیل در مدارس علمیه ای که رابطه ارگانیک با مرکز مدیریت حوزه های علمیه در سطح استان ها ندارند نیز در صورت موفقیت در مراحل مذکور) مجوز تلبس را دریافت می کنند.

شاید این سوال برای برخی پیش آمده باشد که اگر اتمام پایه شش طلبگی یکی از شرایط صدور مجوز تلبیس است پس چرا بعضی از طلاب مشغول به تحصیل در پایه های چهارم و پنجم نیز اقدام به پوشیدن لباس روحانیت می کنند؟

پاسخ این است که طلاب پایه سوم به بعد (یعنی قبل از اینکه به طور رسمی و با صدور مجوز از سوی معاونت تهذیب مرکز مدیریت حوزه های علمیه بتوانند ملبس شوند) می توانند برای انجام امور تبلیغی و دینی مانند برپایی نماز جماعت در مدارس و ادارات، لباس بر تن کنند. این لباس را تنها برای انجام کار در آن مرکز و نهادی که موظف به کار تبلیغی شده اند، باید بر تن داشته باشند و پس از اتمام این کار، باید این لباس را از تن خارج کنند.

اما شاید موضوع تعجب ابرانگیزتر این باشد که برخی از طلاب چندین سال تلبس خود را به تاخیر می اندازند. در واقع برخی از طلاب به دلایلی که شاید مهمترین آنها اعتقاد به اهمیت و حساسیت بسیارِ کار تبلیغ باشد، لباس بر تن نمی کنند. در واقع اینها طلابی هستند که پایه ششم را گذرانده اند و قانونا می توانند ملبس شوند اما از این کار اجتناب می کنند. چنین طلابی نوعی خوف از پوشیدن لباس انبیاء دارند؛ خوفی که بنابر آموزه های دینی محترم است.

به گزارش شبستان، طلابی که مجوز تلبس را دریافت کرده اند باید در «طرح معرفت» که دوره آموزشی آشنایی با وظایف روحانیت است، شرکت کنند. برخی از سرفصل های این طرح عبارتند از: آموزش روش تدریس صحیح قرائت نماز، اذکار و سور، آداب مربوط به آراستگی لباس روحانیت و ظاهر فرد ملبس، رعایت ادب در کلام و مواجهه نیکو با برخوردهای توهین آمیز، آثار و برکات معنوی لباس روحانیت و پاسخ به شبهات پیرامونی و کارگاه بستن عمامه.

به هر روی طلابی که مجوز تلبس را دریافت کرده اند معمولا در یکی از مناسبت های مذهبی (اعیاد) طی مراسمی ساده اما معنوی و جذاب ملبس می شوند. عموم طلاب لحظات این مراسم را بسیار هیجان آور و به یادماندنی می دانند و معتقدند تاج شاگردی مکتب امام صادق (ع) و سربازی امام زمان (عج) را بر سر می نهند.

به گزارش شبستان اگرچه مراسم عمامه گذاری در تمام مناسبت های سرور در کشورمان برگزار می شود اما در ایام عید غدیر و میلاد حضرت ولی عصر (عج) به اوج خود می رسد. حوزویان از دیرباز بر این باور هستند که عید غدیر به دلیل نقطه اتصال نبوت به امامت در تداوم مسیر ولایت، از اهمیت ویژه ای برخوردار است بنابراین ملبس شدن در این روز بسیار مبارک است. از سوی دیگر نیز معتقدند روز میلاد حضرت مهدی (عج) بهترین زمان برای یادآوری این موضوع است که طلاب، سربازان امام زمان (عج) هستند.

آنچه در این میان جلوه بیشتری دارد ملبس شدن طلاب سادات در روز عید غدیر است به طوری که این دسته از طلاب تمام همت خود را به کار می گیرند در این روز ملبس شوند. البته سالروز ولادت امیرالمومنین علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) در اولویت های بعدی برای تلبس به لباس روحانیت قرار دارد.

بنا بر این گزارش، معاونت آمار و بررسی مرکز مدیریت حوزه های علمیه و دادگاه ویژه روحانیت با کسانی که خارج از مقررات موجود ملبس شوند، برخورد می کنند و به تخلف آنان رسیدگی می شود. بنابراین مرکز مدیریت حوزه های علمیه ضمن اینکه تلاش دارد شرایط را ملبس شدن افرادی که شایستگی های لازم را دارند مهیا کند، به شدت با متخلفان نیز برخورد می کند.

سخن آخر اینکه، طی روزهای دهه ولایت و امامت و در آستانه و نیز روز عید غدیر، مراسم عمامه گذاری طلاب در سطحی وسیع در کشور برگزار می شود و می رود که در کنار سنت های مرسوم غدیر مثل اطعام و آئین عقد اخوت به یکی از رسم های رایج این ایام تبدیل شود سنتی که زیبایی و جاذبه های خاص خود را دارد.

پایان پیام/397