مشکلات دوران سالمندی و جمعیت پیر ایران/ کشور جوان ایران با شیب تند در حال پیر شدن است

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و توسعه زندگی شهرنشینی، اشتیاق و تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری به صورت چشمگیری کاهش یافته است. در برهه‌ای از زمان، ایران یکی از جوان‌ترین کشور‌های دنیا محسوب می‌شد، اما با توجه به افزایش سن ازدواج و به دنبال آن روالی که زوج های جوان برای فرزندآوری در پیش گرفتند، پیش‌بینی می‌شود در ۳۰ سال آینده، ایران در زمره یکی از سالمند‌ترین کشور‌های جهان قرار گیرد.

سالمندی در تمام دنیا دستاوردی خوب محسوب می‌شود، زیرا زیرساخت‌های حوزه بهداشت، درمان و پیشگیری به قدری ارتقا پیدا کرده است که طول عمر طبیعی افراد افزایش و در نتیجه تعداد افراد سالمند در کشورها روندی افزایشی داشته است.

حامد برکاتی مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: تا ۵ سال آینده جمعیت سالمند بالای ۶۵ سال کشور به ۳۰ درصد می‌رسد، اما معتقدم که ما در آینده دچار کمبود متخصصین طب سلامت در کشور خواهیم بود.

وی ادامه داد: در حال حاضر اکثر خانواده‌ها دارای ۲ یا نهایتاً ۳ فرزند هستند که با کمک آن‌ها می‌توانند از سالمندان حمایت کنند؛ اما اگر روال رشد جمعیت به همین ترتیب پیش رود، تعداد فرزندان در خانواده‌ها به شدت کاهش پیدا می‌کند و دیگر در آینده فرزندی نیست که بخواهد از افراد سالمند خانواده‌ها حمایت و نیاز‌های آن‌ها را برطرف کند.

برکاتی با بیان اینکه در حال حاضر جمعیت صفر تا ۱۴ سال کشور به ۴۵.۵ درصد رسیده بود، اظهار کرد: متاسفانه امروز این آمار به ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است.

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در ادامه افزود: در سال ۹۵ نرخ سالمندی در کشور به ۲.۲ درصد رسیده بود، اما متاسفانه در حال حاضر ۱۰ درصد از جمعیت کشور را افراد سالمند تشکیل می‌دهند و پیش‌بینی می‌شود در آینده تعداد افراد سالمند به ۳۰ درصد برسد.

وی گفت: میزان زادوولد در سال‌های ۵۹ تا ۶۵ حدود ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار نفر بود، اما این میزان در سال‌های ۹۱ تا ۹۳ به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر کاهش پیدا کرده و این مسئله یک زنگ خطر بزرگ برای ایران در زمینه کهولت جمعیت است.

در همین راستا محسن شطی رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: با پیشرفت علم و تکنولوژی سن امید به زندگی در بین مردم ایران با توجه به پیشرفت کشورمان در علم پزشکی و کنترل بیماری‌های عفونی افزایش پیدا کرده است و از سوی دیگر به دلیل رعایت مسائل بهداشتی و روش‌های پیشگیری، میزان مرگ‌ومیر افراد با کاهش قابل توجهی روبرو بوده است.

وی ادامه داد: وجود افراد سالمند در کشور یک مزیت از نظر پزشکی و بهداشتی محسوب می‌شود و در حال حاضر بین ۹.۵ تا ۱۰ درصد از مردم کشورمان را سالمندان تشکیل می‌دهند.

رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت با اشاره به اینکه معمولاً افراد سالمند مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند قلبی و عروقی و پُر‌فشاری خون هستند که لازم است برای حفظ و ارتقا سلامت آن‌ها برنامه‌ریزی دقیق انجام شود.

شطی تاکید کرد: اگر بخواهیم سالمندان سالمی در آینده داشته باشیم لازم است آموزش‌های مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه از همان دوران کودکی و در مدارس به کودکان داده شود.

وی با اشاره به اینکه افراد سالمند دارای مهارت و تجربه بالایی هستند، بیان کرد: جامعه‌ای که افراد سالمند سالم و فعالی دارد کمتر دچار مشکلات و آسیب‌های اجتماعی می‌شود. در همین راستا وزارت بهداشت بسته‌های خدماتی ویژه سالمندان تدوین و به مراکز جامع خدمات سلامت و خانه‌های بهداشت به این افراد ارائه می‌دهد.

رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت ادامه داد: وجود افراد سالمند در جامعه می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های تحمیلی بر حوزه سلامت کشور جهت نگهداری و مراقبت از این افراد شود.

وی ادامه داد: وزارت بهداشت اقدامات ارزیابی و آزمایش‌های دوره‌ای سالمندان را به طور رایگان در پایگاه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت انجام می‌دهد و در صورت تشخیص بیماری یا مشکل خاص به پزشک سطح ۱ یا ۲ ارجاع داده می‌شوند.

شطی ادامه داد: وزارت بهداشت به منظور ارتقای سلامت سالمندان، بسته‌های خدماتی مختلفی را تدوین کرده است و علاوه بر این در مراکز جامع خدمات سلامت و پایگاه‌های بهداشت، شیوه سطح زندگی سالم و راه‌های جلوگیری از افسردگی را به سالمندان آموزش داده می شود.

وی اظهار کرد: فعالیت بدنی مناسب و تغذیه سالم در دوران سالمندی بسیار اهمیت دارد و وزارت بهداشت با همکاری سازمان‌های مربوطه مانند بهزیستی، برنامه‌های مشترکی را برای سالمندان در نظر گرفته است.

بیشتر بخوانید:مشکلات روانی سالمندان در جامعه مغفول مانده

رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت گفت: برخی از استان‌ها مانند استان گیلان درصد زیادی از افراد سالمند را در خود دارد و در سوی دیگر استان سیستان‌وبلوچستان جوان‌ترین منطقه در کشور محسوب می‌شوند.

شطی اضافه کرد: کاهش فرزندآوری نتیجه‌ای جز سالمند شدن کشور طی چند سال آینده ندارد و من به خانواده‌ها و به خصوص زوج‌های جوان توصیه می‌کنم که ازدواج را به تاخیر نیندازند و از آن پرهیز نکنند.

تعداد متخصصان طب سالمندی با جمعیت سالمندان همخوانی ندارد

شطی ادامه داد: پذیرش در رشته تخصص طب سالمندی از سال گذشته متوقف شده است و در حال حاضر شروع مجدد جذب دانشجو در رشته تخصص طب سالمندی در معاونت آموزشی در حال بررسی است.

وی ادامه داد: تعداد فارغ‌التحصیلان متخصص طب سالمندی با توجه به جمعیت افراد سالمند کم است و باید توجه ویژه‌ای نسبت به این موضوع شود.

رئیس اداره سالمندان وزارت بهداشت با اشاره به مشکلات دوران سالمندی افزود: اگر دوران سالمندی با رفتار درست و فعالیت فیزیکی مناسب طی شود، سالمندان ما فعالیتی سالم در جامعه خواهند داشت.

وی با اشاره به مشکلات سالمندی گفت: سالمندی به معنای بیماری نیست و این دوران می‌تواند به دلیل رعایت نکردن مسائل مختلف بهداشتی و مصرف کم مواد غذایی سالم منجر به بروز مشکلاتی برای حوزه سلامت و حتی خانواده سالمندان شود.

شطی بیان کرد: اگر افراد از تغذیه سالم در دوران میانسالی و جوانی استفاده نکنند و فعالیت فیزیکی خوبی نداشته باشند در دوران سالمندی دچار مشکلات متعددی می‌شوند و در سنین بالا فرد به بیماری‌های مختلفی مبتلا می‌شود.

وی گفت: در دوران سالمندی تغییرات فیزیولوژی در بدن اتفاق می‌افتد که این تغییرات باعث شده است فرد سالمند در معرض بیماری‌های مختلفی قرار گیرد و از فرد سالمند باید مراقبت‌های ویژه‌ای به عمل آید.

مصرف هم زمان داروهای مختلف بوسیله سالمندان

شطی افزود: فرد سالمند ممکن است دچار بیماری های مختلفی به طور همزمان شود و به همین دلیل داروهای مختلفی را به صورت همزمان باید مصرف کند؛ در این وضعیت افراد سالمند ممکن است دچار تعادل در حرکت و ضعف عضلاتی شوند.

وی بیان کرد: افراد سالمند در سنین بالا ممکن است دچار اختلالات روانی و حواس‌پرتی شوند و از سوی دیگر با توجه به اینکه معمولاً دوران بازنشستگی خود را سپری می‌کنند، دچار افسردگی می‌شوند.

شطی یادآوری کرد: افراد سالمند ممکن است دچار مشکلات و آسیب‌های اجتماعی شوند و همین مسئله می‌تواند خانواده‌ها را با مشکلات متعددی مواجه کند.

کاهش نرخ ازدواج در جوانان و فرزندآوری طی چند سال اخیر سبب شده است که جمعیت سالمند ایران روندی افزایشی داشته باشد. از سوی دیگر اگر افراد سالمند از سلامت جسمی و روانی مناسبی برخوردار نباشند، هزینه‌های زیادی را به حوزه سلامت و خانواده‌ها تحمیل خواهند کرد و همین مسئله باعث بروز مشکلات مختلفی می‌شود.

به نظر می‌رسد بهترین اقدام به منظور پیشگیری از گرایش جمعیت کشور به سالمندی افزیش نرخ فرزندآوری و آمار ازدواج در میان جوانان است که لازمه آن فراهم کردن شرایط مساعد برای ازدواج آسان و حتی فرزندآوری ارزان قیمت برای زوج‌های کشورمان است.

انتهای پیام/