با بنای تاریخی آقازاده ابرکوه بیشار آشنا شوید

مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه سازه‌ای زیبا و منحصر به فرد و متشکل از پنج خانه‌ی قجری می‌باشد که به ابرکوه یزد رنگ و جلوه‌ای دیگر بخشیده است. این خانه و مجموعه بی نظیر که از بنا‌های بسیار ارزشمند در دل کویر می‌باشند، امروز به عنوان مجموعه‌ای رفاهی و اقامتی میزبان گردشگران و هنر دوستان شده است. مجموعه آقازاده ابرکوه و هر آنچه که باید درباره آن بدانید را در ادامه معرفی خواهیم کرد.

مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه با دیوار‌های بلند و خشتی از پنج خانه حسینی دوست، گبری، آقازاده، سید علی آقا و موسوی تشکیل شده است. این مجموعه در منطقه دروازه میدان شهر ابرکوه واقع شده است و بخاطر داشتن بادگیر‌های بسیار بلند و دو طبقه توانسته است از شهرت بسیار زیادی برخوردار گردد.

همه ما تا بحال بار‌ها و بار‌ها تصویر خانه آقازاده ابرکوه را دیده ایم، اما شاید به آن توجهی نداشته ایم! شاید برایتان سوال باشد که کجا این خانه را دیده ایم و حتی ممکن است بسیاری از ما به ابرکوه سفر نکرده باشیم، پس چطور این خانه را دیده ایم؟ برای پاسخ دادن به این سوال، کافیست یکی از اسکناس‌های ۲۰۰۰ تومانی را از جیبتان در بیاورید و به تصویر پشت آن دقت کنید.

بنایی با بادگیر‌های بزرگ که معماری و هنر ایرانی و اسلامی را به زیباترین شکل به تصویر کشیده است، در زمینی به وسعت ۱۵۰۰ مترمربع و با زیربنایی به مساحت ۸۲۰ متر مربع با خشت و آجر و گل ساخته شده است. در و دیوار این خانه با ملات و گچ و پنجره‌هایی چوبی به زیباترین شکل تزئین شده اند و چشم هر بیننده‌ای را به سمت خود جذب می‌کنند.
خانه آقازاده ابرکوه متعلق به حاج حسین ابرقویی؛ یکی از شاگردان آیت الله میرزا محمد شیرازی می‌باشد. این خانه برخلاف چهار خانه که در همسایگی اش قرار گرفته اند، با آغوش باز از گردشگران داخلی و خارجی و عاشقان هنر و معماری میزبانی می‌کند و بازدید از آ برای عموم امکان پذیر است.

دلیل اصلی که خانه‌های تاریخی شهر‌های مختلف ایران در تمام دنیا شناخته شده اند، معماری بسیار زیبا و هوشمندانه آن‌ها می‌باشد. خانه آقا زاده ابرکوه نیز دارای بخش‌های مختلف با معماری عالی می‌باشد که در ادامه به هر یک نگاه خواهیم داشت.

فضای بیرونی خانه
برخلاف بسیاری از خانه‌ها و کاخ‌های قدیمی در گوشه و کنار دنیا و حتی ایران، در نمای بیرونی خانه آقازاده چیزی از تجملات به چشم نمی‌خورد. خانه‌ای بسیار بزرگ با دیوار‌های بلند آجری و خشتی و به رنگ خاک، سادگی در کنار زیبایی را به کمال رسانده است. با عبور از در ورودی و هشتی و دالان، به حیاطی آرام که هر گوشه اش دنیایی از آرامش می‌باشد قدم خواهید گذاشت.
دقایقی را در کنار حوض بزرگ در وسط حیاط بنشینید و گرداگرد آن را نه تنها با چشم جان، بلکه با چشم دل نظاره کنید. در سه طرف این حیاط اتاق‌های مختلفی به چشم میخورند و برای درک زیبایی شان بهتر است قدم به درونشان بگذارید.

فضای داخلی خانه آقازاده
شرایط آب و هوایی مناطق کویری و داشتن روز‌هایی بسیار گرم در تابستان و زمستان سرد، باعث شد تا معماران هوشمند ایرانی اتاق‌هایی را با شرایط متناسب با آب و هوا طراحی کنند. به طوریکه در بخش جنوبی حیاط اتاق‌های تابستان نشین را مشاهده خواهید کرد که بادگیر‌های بلند بر روی آن‌ها قرار گرفته است.

اتاق‌های پنج دری و سه دری با ارسی‌های زیبا و شیشه‌هایی رنگی سال‌ها میزبان دورهمی‌های اهالی خانه بوده اند. اتاق‌های پنج دری در واقع همان شاه نشین بوده و محلی مناسب برای میزبانی از افراد مهم و مهمانان ویژه اهالی منزل محسوب میشد. اتاق‌های سه دری همان طور که از نامشان مشخص است از سه ارسی تشکیل شده و اتاق‌های پنج دری را احاطه کرده اند. این اتاق‌ها برای زندگی روزمره افراد خانواده مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

نماد سادگی مطلق را می‌توانید در اتاق‌های خیشخان در بخش تابستان نشین مشاهده نمایید. این اتاق‌ها بخاطر داشتن سیستم سرمایشی جالب مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد. با ایستادن در درون این اتاق و نگاه کردن به سقف، آسمان را از لابه لای حصیر و بوته‌های ریز و درشت مشاهده خواهید کرد. برای رهایی از گرمای طاقت فرسای تابستان اهالی خانه آقازاده ابرکوه بر روی سقف این اتاق آب پاشی می‌کرده اند و در نتیجه جریان هوا خنک و دل انگیز میشده است.

بادگیر‌های دو طبقه
با قدم زدن و مرور زیبایی‌های خانه‌های تاریخی در مناطق کویری و شهر‌هایی مانند یزد و کرمان، بنا‌هایی مشابه با خانه آقازاده را ببینید. اما چیزی که این خانه را از سایر بنا‌های تاریخی ایران جدا می‌کند، بادگیر بسیار بزرگ و دو طبقه آن می‌باشد. سایر بادگیر‌ها در ایران همگی یک طبقه هستند. معماری به کار رفته برای این بادگیر‌ها به سبک یزدی می‌باشد و با داشتن ارتفاع هجده متر توانسته است بلندترین بادگیر ایران لقب بگیرد.

خانه آقا زاده ابرکوه مانند دو خانه حسینی دوست و موسوی در دنیای امروز به هتل‌های سنتی تبدیل شده اند. در نتیجه می‌توانید در کنار گشت و گذار و مرور معماری و هنر به کار رفته در بخش‌های مختلف خانه، در یکی از اتاق‌های سنتی با حال و هوایی فوق العاده استراحت کنید. همچنین می‌توانید در بعدازظهری خنک در کافه‌ی این مجموعه بنشینید و با خوردن چای یا نوشیدنی روح و جانتان را صفایی دوباره ببخشید. اما پیشنهاد می‌کنیم خوردن غذا‌های عالی و با کیفیت ایرانی را در رستوران این مجموعه تاریخی از دست ندهید.

یکی از خوبی‌های این مجموعه تاریخی، داشتن فاصله کوتاه با سایر جا‌های دیدنی شهر ابرکوه می‌باشد. به عنوان مثال در ادامه به چند مورد از این جاذبه‌ها اشاره خواهیم نمود:

سرو ۴۵۰۰ ساله
شاید برایتان جالب باشد که کهنسال‌ترین موجود زنده در دنیا را می‌توانید تنها با ۳ دقیقه رانندگی از خانه آقازاده ابرکوه مشاهده کنید. ایستادن در کنار سروی با ارتفاع ۲۵ متر و تنه‌ای به محیط یازده و نیم متر که گذر زمان ۴۵۰۰ ساله نتوانسته است بر شکوه و صلابتش خدشه‌ای وارد کند، حس عجیبی را در تمام وجودتان القا می‌کند. بازدید از این درخت قدیمی در تمام طول سال گردشگران و زیست شناسان و گیاه شناسان زیادی را به سمت خود جذب می‌کند.

موزه مردم شناسی ابرکوه
ابرکوه که یکی از شهر‌های قدیمی استان یزد می‌باشد، فرهنگ و آداب و رسوم خاصی داشته و آشنایی با این فرهنگ می‌تواند تجربه‌ای ناب در طول سفر به شمار رود. در فاصله یک کیلومتری از خانه آقازداه می‌توانید به موزه مردم شناسی؛ واقع در خانه تاریخی صولت بروید. این خانه یادگاری از دوره زندیه و قاجار می‌باشد و در حال حاضر به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داده است. با قدم گذاشتن در این خانه نه تنها می‌توانید معماری ابرکوه را مرور کنید، بلکه با فرهنگ و آداب و رسوم و سبک زندگی مردم منطقه نیز آشنا خواهید شد.

استان یزد، شهرستان ابرکوه، محله دروازه میدان، مجموعه تاریخی آقازاده ابرکوه