بازار بی حساب و کتاب مسکن در خراسان جنوبی /افزایش 50 درصدی اجاره

خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: امروزه مسکن و تأمین سرپناهی برای اجاره بیش از هر چیزی دغدغه تشکیل زندگی شده و یا محفل شب نشینی ها را گرم کرده است چراکه افزایش روز افزون رهن، اجاره بها و فروش مسکن قصه پر غصه‌ای بوده که از ماه‌های آخر سال ۹۷ آغاز شده و امروزه بسیاری از خانواده‌ها را نگران کرده است.

بر اساس گزارش‌ها بیش از ۳۰ درصد از مردم ایران توان تأمین حداقل‌های اولیه برای محل سکونت خود را ندارند و حتی میلیون‌ها خانوار در ایران مسکن شخصی هم ندارند. در این میان صاحب خانه‌هایی هستند که مخارج زندگی شأن را از طریق اجاره می‌گذرانند و در تورم و گرانی‌های کنونی به ناچار اجاره بها را بالا می‌برند.

لازم نیست که عمق فاجعه سیر صعودی اجاره بها را در کلان شهرها جست و جو کنیم چرا که سایه سنگین حباب قیمت‌ها بر ساختمان‌های بیرجند هم سایه افکنده است. برخی ریشه این پدیده را کمبود زمین و توقف ساخت و سازها می‌دانند و برخی دیگر نیز افزایش مصالح ساختمانی را متهم در بروز این پدیده عنوان می‌کنند. هرچند افزایش ۳۷ درصدی برخی مصالح ساختمانی تنها طی چند روز تأثیر بسزایی در نرخ اجاره بها دارد اما نمی‌توان از اظهارات دست‌اندرکاران نسبت به کاهش ساخت و ساز و کمبود زمین هم چشم‌پوشی کرد.

در عین حال اجاره نشین ها تنها افرادی هستند که در بازار مسکن کمر خم می‌کنند چراکه موعد پایان قرارداد که می‌رسد یا باید خانه به دوش شوند و یا به ناچار مبلغ اضافه شده توسط صاحب خانه را بپردازند. این در حالی است که بنا به گفته برخی متولیان تثبیت اجاره بها با تشدید نظارت و دستور دادن به مشاور املاک و موجران امکان پذیر نیست.

راهکار جدید دولت برای سرپناه دادن به مستأجران پرداخت وام رهن مسکن بود که بنا به اظهارات دریافتی، در استانی مانند خراسان جنوبی نه تنها این وام کارایی نداشته بلکه " رهن" هم هیچ جایگاهی در استان ندارد. شاید تنها عاملی که می‌تواند بازار اجاره را به تعادل برساند این است که تعداد متقاضی اجاره با عرضه واحدهای مسکونی به سطحی از تعادل برسد.

قیمت اجاره بها فضایی تعیین می‌شود

یک زوج بیرجندی در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه از اسفند ماه سال گذشته یک واحد آپارتمان در شمال شهر بیرجند اجاره کرده‌ام، گفت: علی رغم نبود هیچ امکاناتی اعم از آسانسور، دور بودن از مرکز شهر و جای خالی امکانات رفاهی به قیمت ماهیانه ۳۵۰ هزار تومان و پنج میلیون تومان پول ودیعه اجاره کرده‌ام.

رضا غلامی با بیان اینکه علی رغم اینکه شش ماه به پایان قرارداد مانده اما ترس از افزایش اجاره بها خواب را از ما گرفته است، افزود: برای یافتن این واحد هم قریب به چهار ماه جست و جو کردم.

وی خواستار نظارت بر وضع موجود شد و گفت: شرایط حاکم بر اجاره‌ها مستأجران را نابود می‌کند.

یکی دیگر از شهروندان بیرجندی که اذعان می‌کند در طی چهار سال ۱۰ مرتبه مجبور به جابجایی شده است، اظهار کرد: متاسفانه بسیاری از صاحب‌خانه‌ها انصاف ندارند.

ناصری با بیان اینکه وقتی صاحب‌خانه منصف و با اخلاق نباشد یا اینکه واحدها مشکلاتی داشته باشد که به مستاجر اعلام نمی‌کنند همین می‌شود که مدام مجبور به جابجایی باشی، گفت: حدود یکسال است در یکی از واحدها در منطقه اوینی مستاجر هستم اما متاسفانه پایان قراردادم رسیده و صاحب‌خانه بیش از ۳۰۰ هزار تومان به اجاره اضافه کرده است.

وی بیان کرد: صاحب‌خانه اعلام کرده که تورم زیاد است و ارزش خانه اش خیلی بیشتر از این رقم‌ها است اما منصفانه تصمیم گرفتیم ۳۰۰ هزار تومان برای شما اضافه کنیم.

افزایش ۷۰ درصدی رهن و اجاره

یک مشاور املاک بیرجندی در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در شرایط کنونی قیمت اجاره بها و رهن قیمت‌ها بالا است، افزود: قیمت رهن و اجاره نسبت به سال گذشته ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است.

یوسفیان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ریشه این افزایش قیمت‌ها در چیست، اظهار کرد: ریشه مالک است و قانونی نداریم که بگوییم طبق این قانون فلان کار را انجام دهید.

وی با اشاره به راهکارهای موجود برای شکست قیمت مسکن و اجاره بها در بیرجند بیان کرد: راه چاره این است که دولت زمین‌های دشت علی آباد را به افراد واگذار کند تا شاید قیمت‌ها شکسته شود.

رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند: اجاره منزل مسکونی نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش و از ابتدای سال ۲۰ تا ۲۵ درصد مضاعف بر سال گذشته رشد داشته است. یوسفیان ادامه داد: بارها در جلسات متعدد درخواست کرده‌ایم که این اراضی به زمین شهری واگذار کنند و زمین شهری ظرف یک هفته تفکیک کرده و در اختیار مردم قرار دهد.

این مشاور املاکی در بیرجند با بیان اینکه ۵۰ درصد افزایش قیمت‌ها در فروش، رهن و اجاره مربوط به زمین است، گفت: چرا زمین خدا که بلااستفاده است واگذار نمی‌شود تا بخشی از مشکلات موجود مرتفع شود.

یوسفیان اظهار کرد: فروش مسکن هم تا ۸۵ درصد افزایش داشته به گونه‌ای که قیمت یک میلیارد تومانی یک خانه به دو میلیارد تومان رسیده است.

تب و تاب بازار مسکن ریشه در کمبود زمین دارد

رئیس اتحادیه صنف فروش مصالح ساختمانی بیرجند در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به افزایش قیمت اجاره بها و مسکن بیان کرد: اگرچه قیمت مصالح ساختمانی در قیمت مسکن تأثیر بسزایی داشته اما کمبود زمین دلیل اصلی این افزایش‌ها بوده چراکه قیمت زمین در مسکن خیلی بالا است.

حسین چوپانی ادامه داد: طی چند روز اخیر هر کیلو سیمان سفید هزار و ۷۰۰ تومان و هر کیلو سیمان سیاه دو هزار تومان گران‌تر شده که در افزایش قیمت مسکن بی تأثیر نیست.

رئیس اتحادیه صنف فروش مصالح ساختمانی بیرجند با بیان اینکه مصالح روز به روز گران می‌شود و حساب کتابی هم وجود ندارد، اظهار کرد: کارخانه‌ها فاکتور نمی‌دهند که بتوانیم نرخ نامه بزنیم.

اراضی موجود در شهر به ساخت و ساز واگذار شود

چوپانی با اشاره به راهکارهای موجود بیان کرد: هر کالایی جایگزین دارد اما زمین جایگزین ندارد بنابراین راهکار این است که اراضی موجود در اطراف شهر واگذار شود تا ساخت و سازها سامان گیرد.

وی با بیان اینکه هر متر از زمین‌های نبش خیابان سجاد شهر قبلاً سه میلیون تومان بوده اما امروزه پنج میلیون تومان شده است، افزود: نبود زمین قیمت‌ها را بالاتر می‌برد که می‌طلبد چاره اندیشی شود.

رئیس اتحادیه صنف فروش مصالح ساختمانی بیرجند اظهار کرد: همچنین نیاز است زمین‌های بلااستفاده در شهر تعیین کاربری و واگذار شود تا بخشی از مشکلات پیش رو مرتفع شود.

رشد بی رویه اجاره مغازه‌ها

رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند هم در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: اجاره منزل مسکونی نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش و از ابتدای سال ۲۰ تا ۲۵ درصد مضاعف بر سال گذشته رشد داشته است.

علیرضا اربابی با بیان اینکه اجاره واحدهای صنفی تا سال ۹۷ افزایش چندانی نداشته اما سال ۹۸ بی رویه رشد داشته است، افزود: در دارایی‌ها قیمت را دفترچه ضریب مالیات املاک افزایش داده‌اند که به دنبال آن اجاره‌ها افزایش یافته است.

اجاره واحدهای تجاری افزایش خیلی بالایی داشته و از اول اردیبهشت ماه سال جاری برخی از مغازه‌ها تعطیل شده، برخی در حال تعطیل شدن و بعضی دیگر هم به اجاره داده نمی‌شوند. وی با بیان اینکه مالیات مغازه‌ها طی سال ۹۵ بازنگری، سال ۹۶ تصویب و ۹۷ اجرایی شده است، گفت: این امر باعث شده اجاره ۵۰۰ هزار تومانی یک مغازه به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش یابد.

رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند اظهار کرد: از اول اردیبهشت ماه سال جاری برخی از مغازه‌ها تعطیل شده، برخی در حال تعطیل شدن هستند و بعضی دیگر هم به اجاره داده نمی‌شوند.

وی با بیان اینکه رهن در خراسان جنوبی جایگاهی ندارد، افزود: این افزایش‌ها ریشه در کمبود ساخت و سازها دارد که می‌طلبد مورد توجه واقع شود.

حاشیه نشینی و افزایش اراضی حاشیه بیرجند

اربابی با بیان اینکه در دو سال اخیر ساخت و سازها متوقف شده و این موجب افزایش اجاره‌ها شده است، افزود: به دنبال خشکسالی‌های چند ساله و هجوم حاشیه نشین ها در دستگرد، چهکند، امیر آباد، حاجی آباد و بجد شاهد افزایش قیمت اراضی در این مناطق هستیم.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه " برخی کمبود زمین را دلیل اصلی افزایش مسکن و اجاره بها می‌دانند، اظهار نظر شما چیست؟ "، گفت: در مناطق جاده معصومیه- خوسف تا زاهدان، اطراف صدا و سیما و دیگر نقاط زمین‌های زیادی داریم اما نیاز است استانداری و مسئولان دست به دست هم دهند تا با تعیین و تغییر کاربری این اراضی، ساخت و سازها شروع شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر دروازه شهر را بسته‌اند و تنها برج سازی می‌شود، افزود: همچنین نیاز داریم شهرداری عوارض را کاهش دهد.

رشد ۳۷ درصدی مصالح ساختمانی و افزایش قیمت مسکن

اربابی افزایش مصالح ساختمانی را از دیگر دلایل افزایش قیمت مسکن و اجاره دانست و گفت: مصالح ساختمانی مانند سیمان، بتن، آجر و شن نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد گران شده که باید مهار شود.

رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند اظهار کرد: وقتی عوارض، برق، آب، مصالح، کارگر، دستمزد گران می‌شود نباید توقع داشته باشیم که زمین و مسکن گران نشود.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طرح وام رهن مسکن چقدر در استان جواب می‌دهد، اظهار کرد: رهن اصلاً در خراسان جنوبی جواب نمی‌دهد.

گلایه‌هایی از وام رهن مسکن

اربابی ادامه داد: درست است بانک مسکن وام چهار تا هشت درصد می‌دهد اما امروزه کدام جوان می‌تواند ماهیانه پنج میلیون تومان حقوق داشته باشد تا اقساط بانکی پرداخت کند؟

وی با بیان اینکه بازپرداخت یک وام ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومانی حداقل ۲۰۰ میلیون تومان است، افزود: مگر وام گیرنده چقدر باید حقوق بگیرد که بتواند این مقدار پرداخت کند.

رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند بیان کرد: مردم ۷۰ درصد در افزایش قیمت‌ها نقش اول را دارند و با نخریدن بازار عوض می‌شود.

اجرای طرحی برای تأمین زمین در بیرجند

معاون بازآفرینی شهری و مسکن راه و شهرسازی خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار مهر تأمین مسکن را از جمله رسالت‌های این اداره کل دانست و افزود: هر زمینی حوزه شهر و محدوده شهری دیده می‌شود متعلق به راه و شهرسازی نیست چراکه برخی مربوط به دستگاه‌ها و برخی مربوط به مردم است.

علیزاده در پاسخ به سوالی مبنی بر برنامه‌های راه و شهرسازی برای تأمین زمین احداث مسکن بیان کرد: طرح ۴۵۰ هکتاری زمین‌های ارتش در حال اجرا است.

وی ادامه داد: اراضی این طرح به شهر الحاق شده و بعد از آماده سازی زیرساخت در اولین فرصت به مردم و شرکت‌های تعاونی واگذار خواهد شد.

علیزاده با بیان اینکه امیداست با واگذاری این اراضی تب و تاب زمین کاهش یابد، اظهار کرد: در حال حاضر بخشی از زیرساخت‌ها اعم از جدول گذاری و آسفالت انجام شده و با همکاری شرکت‌های خدمت رسان برای واگذاری آماده خواهد شد.

معاون بازآفرینی شهری و مسکن راه و شهرسازی خراسان جنوبی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر واگذاری اراضی دشت علی آباد بیرجند بیان کرد: چاه برداشت و تأمین آب شهر در علی آباد واقع شده است.

وی با بیان اینکه اگر زمین‌های رو به روی نمایشگاه بین‌المللی بیرجند را واگذار کنیم آلودگی آب به وجود می‌آید، گفت: مابقی اراضی موجود در این قسمت اکثراً متعلق به مردم بوده و در اختیار راه و شهرسازی نیست.

جزئیات وام مسکن

علیزاده بیان کرد: اگرچه در تأمین زمین ۴۵۰ هکتاری تزریق زمین خوبی انجام خواهد شد، اما می‌طلبد مردم هم همکاری کرده و از گذاشتن قیمت‌های انچنانی روی زمین خودداری کنند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر شرایط وام رهن مسکن بیان کرد: برای ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده شهری سهمیه ۳۵۰ واحدی به استان داده‌اند.

علیزاده با بیان اینکه وام ساخت مسکن ۴۰ میلیون تومان و تعمیر ۱۵ میلیون تومان است، اظهار کرد: سود این وام‌ها در دوران ساخت ۹ درصد بوده و بعد از آن ۱۸ درصد می‌شود.

معاون بازآفرینی شهری و مسکن راه و شهرسازی خراسان جنوبی بیان کرد: از ۲۵ خرداد ماه که این سهمیه ابلاغ شده تاکنون ۳۰ نفر برای دریافت وام ساخت مراجعه کرده‌اند.

به نظر می‌رسد قصه بازار مسکن در خراسان جنوبی بدون پا درمیانی مردم پایانی خوش نخواهد داشت چراکه نتایج نشان دهنده این است که نسخه پیچی‌های مسئولان نه تنها دردی را درمان نمی‌کند بلکه کمترین استقبال از سوی مردم را هم دارد.