قرص اسپیرونولاکتون (آلداکتون) + راهنمایی کامل

در مورد قرص اسپیرونولاکتون (آلداکتون) چه می دانید؟ آیا با عوارض این دارو آشنایی دارید؟ اگر از الگوی ریزش مو یا تلوگن رنج می برید، احتمالا سعی کرده اید از روش های درمانی بدون نسخه استفاده کنید و حتی ممکن است به جراحی پیوند مو نیز فکر کرده باشید. یکی دیگر از گزینه هایی که باید در مورد آن اطلاع داشته باشید، دارو های تجویزی برای رشد مو هستند. یکی از رایج ترین داروها برای این منظور، قرص اسپیرونولاکتون می باشد. در این مقاله از بخش داروهای دکتر سلام، درباره اثر اسپیرونولاکتون برای ریزش مو، بحث خواهیم کرد که عموما تحت نام تجاری آلداکتون (Aldactone) به فروش می رسد.

اسپیرونولاکتون جزو کدام گروه دارویی است؟

این دارو جزو دارو های مسدود کننده گیرنده آندروژن است که ادعا می کند برای کمک به درمان ریزش مو در زنان، موثر است. این دارو در درجه اول برای زنان طراحی شده است و به طور کلی برای درمان طاسی الگوی مردانه توصیه نمی شود.

ضد آندروژن ها به دو شکل اصلی وجود دارند:

مسدود کننده های گیرنده (Aldactone) فیناستراید (Propecia)

قرص اسپیرونولاکتون یا آلداکتون چیست؟

اسپیرونولاکتون یا آلداکتون که اغلب به اختصار، اسپیرو نامیده می شود، یک داروی مرکب از مواد مصنوعی است که تنها از طریق نسخه تجویزی قابل دسترس می باشد. این دارو در گروه داروهای دیورتیک حاوی پتاسیم طبقه بندی می شود که معمولا برای درمان نارسایی قلبی و فشار خون بالا استفاده می شود.

علاوه بر درمان نارسایی قلبی و فشار خون بالا، مواردکاربرد ثانویه این دارو عبارت است از مبارزه با ریزش مو، کاهش آکنه، درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، پرمویی (هیرسوتیسم) و درماتیت سبورئیک. این دارو همچنین یکی از رایج ترین دارو های تجویز شده برای افراد دو جنسیتی در کنار استروژن است و می تواند برای کمک به زنانی که تغییر جنسیت داده اند و دارای طاسی هستند استفاده شود، در حالی که به طور همزمان تولید تستوسترون را نیز محدود می کند.

اسپیرونولاکتون چگونه عمل می کند؟

این دارو به عنوان یک آنتاگونیست آندروژن، برای مسدود کردن گیرنده های آندروژن و تولید آندروژن تخمدانی در بدن طراحی شده است.

آندروژن ها که شایع ترین آنها تستوسترون می باشد،هورمون های طبیعی هستند که رشد ویژگی های مردانه از جمله موی سر، موی صورت و موی بدن را کنترل می کند. به طور خلاصه، اسپیرونولاکتون با دی هیدروتستوسترون بالا (DHT) و سطح تستوسترون مبارزه می کند که می تواند منجر به کم پشتی مو یا ریزش مو شود.

نحوه مصرف اسپیرونولاکتون

این دارو در دوز های 25 ، 500 و 100 میلی گرمی در داروخانه ها به فروش می رسد. نحوه مصرف آن برای بیماران پرایمری هایپرآلدوسترونیسم چیزی در حدود 100 تا 400 میلی گرم در روز می باشد. بیماران مبتلا به تورم و التهاب، باید به مدت 5 روز، چیزی در حدود 50 تا 100 میلی گرم از این دارو را مصرف کنند. افراد مبتلا به پرفشاری، باید به مدت دو هفته، 50 تا 100 میلی گرم از این دارو را مصرف کنند. مبتلایان به هیپوکالمی باید هر روز حدودا 25 تا 100 میلی گرم از این دارو را مصرف کنند. حتما طبق توصیه و تجویز متخصص خودتان، این دارو را مصرف کنید.

اثرات جانبی اسپیرونولاکتون

پزشکان معمولا 100 تا 200 میلیگرم اسپیرونولاکتون را تجویز می کنند. این دارو اغلب به شکل قرص است. بسیاری از پزشکان استفاده از اسپیرونولاکتون را در کنار سایر داروها و درمان های موضعی که باعث تحریک فولیکول های مو می شوند و به رشد مو کمک می کنند، توصیه می کنند.

آلداکتون، نام تجاری داروی اسپیرونولاکتون،توسط اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) برای شرایط خاصی مورد تایید قرار گرفته است، اما تا کنون هیچ گونه گزارشی مبنی بر درمان پوستی نداشته است. با این حساب، برخی عوارض جانبی رایج ممکن است وجود داشته باشد که قبل از مصرف این دارو باید آنها را در نظر داشته باشید.

از آنجایی که استفاده اصلی آن به عنوان یک داروی ادرار آور می باشد، نباید توسط زنان باردار یا افرادی که دارای شرایطی هستند که می تواند توسط این نوع دارو تشدید شود، مورد استفاده قرار بگیرد. اسپیرونولاکتون می تواند باعث استفراغ، اسهال، درد معده، خشکی دهان، تشنگی، بافت بزرگ پستان در مردان، درد پستان در زنان، اختلال عملکرد نعوظ، خواب آلودگی و دوره های قاعدگی نامنظم شود.

عوارض جانبی شدید تری نیز ممکن است بروز کند از جمله فلج شدن، بی حسی، کاهش ادرار، درد عضلانی و غیره. پیش از مصرف این دارو، با پزشک خود درباره اثرات جانبی احتمالی صحبت کنید.

اسپیرو نولاکتون و بارداری

مهم است که به این نکته توجه داشته باشیم که اسپیرونولاکتون باعث بروز اختلالات تناسلی در جنین پسر می شود، بنابراین زنانی که قصد باردار شدن دارند، نباید هرگز از این دارو استفاده کنند.

بروز اختلالات تناسلی در جنین پسر به این دلیل اتفاق می افتد که این دارو توانایی متوقف کردن آندروژن ها را در جنین پسر دارد و می تواند باعث بروز ویژگی های زنانه جنین در مراحل اولیه بارداری و مشکلات مربوط به غدد درون ریز در مراحل بعدی شود.

زنانی که اسپیرونولاکتون را مصرف می کنند و هنوز به سن یائسگی نرسیده اند، باید برای پیشگیری از بارداری، از قرص های ضد بارداری استفاده کنند تا از بارداری ناخواسته جلوگیری به عمل آورند. بعضی از پزشکان قبل از تجویز اسپیرونولاکتون از بیمار می خواهند که آزمایش ادرار یا آزمایش خون انجام دهد.

اسپیرونولاکتون برای هر فردی مناسب نیست. افرادی که در بارداری هستند و یا احتمال بارداری می دهند، توجه کنند که این دارو را نباید در سه ماهه ی اول بارداری خود مصرف کنند. زیرا مطالعات نشان داده است که اثرات هورمونی زنانه اسپیرونولاکتون سبب به وجود آمدن ویژگی ها و صفات زنانه در جنین های مذکر می گردد.

درمان های ترکیبی با اسپیرونولاکتون

قرص اسپیرونولاکتون به همراه ماینوکسیدیل

مطالعه بر روی درمان های ترکیبی نشان می دهند زنانی که به مصرف ماینوکسیدیل، واکنش مثبتی نشان نداده اند، می توانند از یک وازودیلاتور درمان کننده فشار خون بالا و طاسی سر، تحت نام های تجاری روگین (Rogaine)، رنوال(Renewal) ولونتین (Loniten)،و اضافه کردن آنها به اسپیرونولاکتون، فایده ببرند. این مطالعات نشان داده اند که ترکیب اسپیرونولاکتون و ماینوکسیدیل نتایج بهتری نسبت به مصرف اسپیرونولاکتون به تنهایی دارد.

قرص اسپیرونولاکتون به همراه قرص های ضد بارداری

داروهای خوراکی ضد بارداری برای درمان هیرسوتیسم برای خانم ها تجویز می شود. این داروها به رشد زیاد موها روی صورت و بدن خانم های جوان می انجامد. به هر حال مطالعات نشان داده است که اضافه کردن اسپیرونولاکتون به داروهای ضد بارداری می تواند نتایج بهتری را در بر داشته باشد. اگر به منظور درمان هیرسوتیسم می خواهید آن را استفاده کنید، ۵۰ تا ۲۰۰ میلی گرم به طور روزانه در دو نوبت، می تواند عوارض مصرف داروهای ضد بارداری را کاهش دهد.

کاربردهای قرص اسپیرونولاکتون

این دارو مزایای زیادی هم برای پوست و مو دارد. وقتی صحبت از ریزش شدید مو، آکنه، جوش و الگوی ریزش مو می شود اسپیرونولاکتون به شدت جواب می دهد. چون تولید و عملکرد هورمون هایی مثل تستوسترون را مسدود می کند.

اسپیرونولاکتون و اختلالات قاعدگی

متاسفانه این دارو باعث بروز ختلالات قاعدگی می شود. اگر حین مصرف دوره های قاعدگی تون، نامنظم شد به پزشک مراجعه کنید.

اسپیرونولاکتون و ریزش موی الگوی زنانه

این الگوی ریزش مو در زنان با نازک شدن ریشه ی موها اتفاق می افتد. در سال ۲۰۰۵ ژورنال پوست گزارش داد که ۴۴ درصد از خانم ها با مصرف ۲۰۰ میلی گرم از اسپیرونولاکتون به طور روزانه شاهد رشد چشمگیر موی خود بوده اند در حالی که ۴۴ درصد دیگر هیچ تغییری مشاهده نکردند.

در یک مطالعه، زنانی که از ریزش موی الگوی زنانه رنج می بردند و 200 میلیگرم اسپیرونولاکتون مصرف می کردند، به میزان 50 تا 9/62%، با کاهش ریزش مو روبرو شدند. این مطالعه همچنین نشان داد که زنانی که از دیگر گیرنده های آندروژنی مانند سیپروترون استات استفاده کردند، بین این دو دارو هیچ تفاوتی را مشاهده نکردند.

درمان ریزش مو قبل از سن یائسگی با اسپیرونولاکتون

طبق نظر کالج امراض پوستی آمریکا، نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که این دارو معمولا در زنانی که قبل از رسیدن به سن یائسگی دچار ریزش مو می شوند، موثرتر است. با این حساب، این دارو در زنانی که قصد باردار شدن دارند باید با احتیاط مصرف شود.

درمان ریزش موی الگوی مردانه با اسپیرونولاکتون

به طور کلی، اسپیرونولاکتون در زنان، نتایج بهتری را برای طاسی و کم پشتی مو داشته است. مردانی که با کاهش خط رویش مو و طاسی سر روبرو هستند، با مصرف داروی فیناستراید، نتایج بهتری را به دست آوردند. فیناستراید، یک مهار کننده آلفا- ردوکتاز 5 از نوع دو می باشد که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد تایید قرار گرفته است که برای درمان آلوپسی آندروژنیک تجویز می شود و نسخه قوی تر آن، داروی دوتاستراید (Dutasteride) می باشد.

اسپیرونولاکتون و ریزش مو در کودکان

اگر چه مطالعات بیشتری برای تعیین اثرات اسپیرونولاکتون بر روی کودکان مورد نیاز می باشد، اما یک بررسی موردی بر روی یک دختر بچه 9 ساله، نشان دهنده بهبود قابل ملاحظه ای از کاهش ریزش مو پس از شش ماه درمان با اسپیرونولاکتون بود.

درمان پر مویی (هیرسوتیسم) با اسپیرونولاکتون

پرمویی یا هیرسوتیسم، مساله دیگری است که می تواند منجر به افزایش سطح DHT هم در مردان و هم در زنان شود. از آنجایی که میزان تولید تستوسترون با استفاده از گیرنده آندروژن کاهش پیدا می کند، می تواند به طور موفقیت آمیزی از رشد موهای زائد بر روی صورت زنان پیشگیری کند و نیز برای درمان مواردی که موها بسیار بلند یا ضخیم هستند نیز به کار می رود.

قرص اسپیرونولاکتون برای دفع سدیم و ادرار آور

اسپیرونولاکتون به طور معمول به عنوان یک ادرار آور حامی پتاسیم عمل می کند و سدیم و آب بدن را دفع و خارج می کند. همچنین باعث می شود پتاسیم در بدن باقی بماند. این روش محافظتی اسپیرونولاکتون بوده و از قلب مراقبت می کند، فشار خون را پائین می آورد و به تورم پاها که منجر به عملکرد ضعیف قلبی می شود کمک می کند. صبر کنید!

قرص اسپیرونولاکتون برای حمله حاد قلبی

وقتی این دارو به روش استاندارد مصرف شود، یعنی ابتدا با 12.5 تا 25 میلی گرم به طور روزانه شروع گردد، می تواند به بیماران مبتلا به بیماری های قلبی کمک کرده، احتمال نجات یافتن و زنده ماندن فرد را افزایش می دهد و ریسک بستری شدن را کاهش می دهد. این دارو هم چنین برای بیمارانی که حمله قلبی را تجربه کرده اند، علائم بیماری های قلبی مانند سختی در نفس کشیدن دارند و یا دیابت نوع ۱ و ۲ در آن ها پیشرفت کرده است تجویز می شود.

قرص اسپیرونولاکتون برای فشار خون بالا

اسپیرونولاکتون به عنوان اولین درمان برای فشار خون بالا تجویز نمی شود. اما وقتی به همراه داروی دیگر فشار خون مصرف می شود (حدود ۲۵ میلی گرم اسپیرونولاکتون با دارویی دیگر) احتمالا می تواند پاسخگو باشد و تاثیر بسزایی در کاهش فشار خون داشته باشد.

قرص اسپیرونولاکتون برای تورم پاها

برای تورم اندام های تحتانی ۲۵ تا ۲۰۰ میلی گرم از اسپیرونولاکتون به طور روزانه مصرف می شود و این می تواند مایعات بدن را خارج کرده و تورم پاها را کاهش دهد.

قرص اسپیرونولاکتون برای آکنه یا جوش در خانم ها

چندین مطالعه نشان داده است که مصرف ۵۰ تا ۲۰۰ میلی گرم از اسپیرونولاکتون به طور روزانه می تواند آکنه یا جوش در خانم ها را درمان کند.

قرص اسپیرونولاکتون برای احتباس مایعات شکمی به خاطر بیماری های کبدی:

اسپیرونولاکتون در بیمارانی که بیماری کبدی دارند به خوبی بررسی شده است. وقتی مایع شکمی به خاطر بیماری های کبدی جمع می شود، اگر ۱۰۰ میلی گرم اسپیرونولاکتون به طور روزانه و به صورت افزایشی مصرف شود و تا ۴۰۰ میلی گرم پیش رود می تواند کمک کننده باشد.

قرص اسپیرونولاکتون و لاغری

اسپورنولاکتون موجب کاهش آب محبوس شده در بدن می شود که این می تواند کاهش وزن را به دنبال داشته باشد، اما به طور مستقیم باعث کاهش چربی نمی شود. از دست دادن آب بدن همان چیزی است که از طریق تغذیه و ورزش سالم از دست می دهید. شما می توانید با استفاده از دیورتیک کمتر نفخ کنید، اما هنگامی که سطح مایع بدن به حالت عادی برسد، وزن تان دوباره افزایش می یابد.

در برخی موارد، مصرف اسپورنولاکتون ممکن است باعث از دست دادن چربی بدن شود. همانطور که می دانید سطح بالای تستوسترون به مقاومت در برابر انسولین کمک می کند که این باعث افزایش چربی بدن می شود. زنی که سطح تستوسترون بالای خود را با داروی اسپیرونولاکتون کاهش می دهد، ممکن است شاهد کاهش چربی در خود گردد.

بهترین درمان برای شما

توجه به این نکته دارای اهمیت است که مطالعات محدودی در زمینه درمان ریزش مو با داروی اسپیرونولاکتون انجام گرفته است. بسته به این که شما در مورد بروز اثرات جانبی چه احساسی دارید و این حقیقت که این داروها نتایج فوری را ارائه نمی کنند، ممکن است خواسته باشید که درمان های دیگر در رابطه با ریزش مو که نتایج اثبات شده بهتری دارند را در نظر بگیرید. روش های پیوند مو از گزینه های موثر برای درمان شدید ریزش مو و نازک شدن مو می باشدکه چندین گزینه را در دسترس بیماران قرار می دهد.

بر خلاف اسپیرونولاکتون و دیگر داروهای تجویزی، پیوند مو برای ارائه نتایج فوری و پس از عمل جراحی طراحی شده است. البته، در مقایسه با داروها، روش های پیوند مو می توانند بطور قابل ملاحظه ای گران تر باشند. پیوند مو برای بیماران مبتلا به آلوپسی آندروژنیک بسیار حاد توصیه می شود و همچنین برای درمان طاسی الگوی طولانی مدت مردانه و الگوی ریزش موی زنانه انتخاب های خوبی هستند. پیش از اینکه تصمیم بگیرید که چه چیزی را می خواهید، با پزشک خود مشورت کنید و در مورد ضد آندروژن ها پرس و جو کنید و تمام گزینه های درمانی را در نظر بگیرید.

روش های اثبات شده برای درمان ریزش مو

انتخاب یک گزینه درمانی طولانی مدت برای ریزش مو، ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما انواع مختلفی از گزینه ها هستند که فراتر از داروهای خوراکی بازده دارند. برخی از رایج ترین گزینه های درمانی اثبات شده برای ریزش مو عبارتند از:

استخراج واحد فولیکولار (FUE)

روش FUE، نوعی روش جراحی ترمیم مو است که در آن، فولیکول های موی فرد را یک به یک خارج می کنند تا رشد و ضخامت مو به حالت اول خود برگردد. این روش به طور کلی برای بیماران جوان تر و افرادی که دارای شرایطی هستند که زخم در آنها دیر التیام پیدا می کند، توصیه می شود.

پیوند واحد فولیکولار (FUT)

روش FUT یکی دیگر از روش های رایج جراحی ترمیم مو می باشد، اما به جای این که فولیکول های مو، یک به یک مورد بازسازی قرار بگیرند، جراح یک نوار کامل از بافت را جایگزین موی سر یا بدن خواهد کرد. روش FUT یک روش سریع تر است، اما زخم های بیشتری را از خود به جای می گذارد.

درمان با لیزر با دوز پایین

این روش برای درمان ریزش موی ژنتیکی، آلوپسی آندروژنیک و ریزش الگوی موی مردانه طراحی شده است که با استفاده از لیزر درمانی با اشعه کم میتواند به درمان طاسی در طول زمان کمک کند. مطالعات نشان می دهند که این نوع درمان می تواند به طور قابل ملاحظه ای تراکم مو و در نتیجه رشد مو را افزایش دهد.. با این حال، شبیه بیشتر داروهای خوراکی، این نوع درمان نتایج فوری در بر ندارد و برای گرفتن بهترین نتایج، به چند جلسه درمان نیاز می باشد.

تداخلات دارویی قرص اسپیرونولاکتون

هر دارویی با بعضی داروهای دیگر می تواند اختلالاتی را ایجاد کند. قرص اسپیرونولاکتون با داروهای زیر اختلال دارد و می توانند عوارض هم رو تشدید کنند:

لیتیم یا لیتوبید دیگوکسین یا لانوکسین داروهای ضد استروئیدی ضد التهابی ایبوبروفن کلستیرامین داروهای ادرار آوری مانند آمیلوراید مکمل پتاسیم نور اپی نفرین سیکلوبنزاپرین فلکسریل هپارین اینسپرا پردنیزون آزیلسارتان

قرص اسپیرونولاکتون و تداخل با نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر

اگر این دارو به همراه مواد مخدر و یا حتی نوشیدنی های الکلی مصرف شود، باعث سرگیجه شده و حتی در مواقعی که فرد به سرعت از جای خود بلند شود، باعث غش می گردد.

نام های تجاری اسپیرونولاکتون

نام تجاری دارو	تولید کننده دارو
قرص اسپیرانولاکتون ابوریحان 25 میلی گرم	داروسازی ابوریحان
قرص اسلاکتون 25 میلی گرم	داروسازی ایران هورمون
قرص اسپیرانولاکتون مینو 25 میلی گرم	داروسازی مینو
قرص اسپیرانولاکتون پارس دارو 25 میلی گرم	داروسازی پارس دارو
قرص اسلاکتون مینو 100 میلی گرم	داروسازی مینو
قرص اسپیرانولاکتون 100 میلی گرم	داروسازی ایران هورمون
قرص اسپیرانولاکتون پارس دارو 100 میلی گرم	داروسازی پارس دارو
قرص اسپیداکتون 100 میلی گرم	داروسازی تهران شیمی
قرص اسپیداکتون 25 میلی گرم	داروسازی تهران شیمی

سخن آخر

به طور خلاصه باید گفت که مطالعات متعددی برای اثبات این موضوع وجود دارد که داروی اسپیرونولاکتون می تواند یک درمان موثر برای آن دسته از زنانی باشد که دچار طاسی شده اند، به خصوص زمانی که با دیگر داروهای خوراکی ترکیب می شود.

با این حال، با وجود یک لیست طولانی از عوارض جانبی و اشکالات این دارو، ممکن است خواستار گزینه های درمانی مطلوب دیگری باشید. بهترین راه، مشورت کردن با پزشک در مورد برنامه درمان ریزش مویی است که به طور خاص برای شما طراحی شده است.