حضرت آیت‌الله حسینی شاهرودی به دیار حق شتافتند + زندگی نامه


حضرت آیت‌الله حسینی شاهرودی به دیار حق شتافتند + زندگی نامه

حضرت آیت‌الله سید محمد حسینی شاهرودی از علمای حوزه علمیه قم، عصر دیروز دعوت حق را لبیک گفتند. ]]>

حضرت آیت‌الله حسینی شاهرودی به دیار حق شتافتند + زندگی نامه
حضرت آیت‌الله سید محمد حسینی شاهرودی از علمای حوزه علمیه قم، عصر دیروز دعوت حق را لبیک گفتند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
حضرت آیت‌الله حسینی شاهرودی به دیار حق شتافتند + زندگی نامه

حضرت آیت‌الله سید محمد حسینی شاهرودی از علمای حوزه علمیه قم عصر دیروز به علت ایست قلبی و در سن ۹۸ سالگی دعوت حق را لبیک گفتند.

این عالم وارسته فرزند مرحوم آیت الله العظمی شاهرودی (از مراجع طراز نجف اشرف) بودند.
مراسم تشییع و تدفین متعاقبا اعلام خواهد شد.

ولادت و خانواده

حضرت آیت الله سید محمد حسینى شاهرودى ، در ماه جمادى الاول سال 1344 هجرى قمرى ، در نجف اشرف دیده به جهان گشودند ودر خانواده اى رشد ونمو کردند که از متدیّن ترین و با تقواترین بیوت علمى نجف اشرف به شمار مى رفت ، چه آنکه از طرف پدرى ، والدى همچون مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود حسینى شاهرودى داشتند که مستغنى از تعریف و بى نیاز از توصیف مى باشند .

آن شخصیت بزرگ از لحاظ عدالت و تقوى و زهد و ورع و فقاهت زبانزد خاص وعام بودند و پس از فوت مرحوم آیة الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانی (قدس سره) سالهاى متمادى زعامت دینى وعلمى ومرجعیّت عامّه حوزه هاى علمیه و جهان تشیّع را بر عهده داشتند. ذکر احوال ایشان از عهده این جزوه مختصر خارج است ودر کتب مفصله زندگینامه آن مرجع عظیم الشأن همانند کتاب «الامام الشاهرودى» به رشته تحریر در آمده است .

واما والده حضرت آیة الله العظمى حاج سید محمّد شاهرودى صبیّه مرحوم آیة الله شیخ محمد رضا فاضل نیشابورى بود که از زهّاد معروف واز مدرّسین عقائد واخلاق در حوزه نجف اشرف بشمار مى رفت ، وروحانیون وفضلاء در جلسه در ایشان شرکت نموده و از بیانات گهربار ایشان استفاده مى بردند .

مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) چنین نقل شده است که فرمودند : «من سید محمد را تا بیست و یک سالگى از خود دور ننمودم» و آن مرحوم چنان تعالیم اسلامى واحکام حرام وحلال را در قلب فرزندان خود جاى داده وراسخ نموده بودند که آنان ضرب المثل در تطبیق اخلاقیات واحکام اسلامى بودند.



والده ماجده معظّم له بانویى بود مشهور به ترک زرق وبرق وزخارف دنیوى ، و هیچگاه در مقابل سختی ها و مرارت هایى که زندگى در نجف اشرف بویژه در آن زمان داشت خم به ابرو نیاورد و با ایمان کامل و با توکل به خدا در کنار همسر عظیم الشأن خود زندگى مى کرد ، و حتّى در اواخر ایام مرجعیّت عامّه مرحوم آیة الله العظمى شاهرودى (قدس سره) دست از ساده زیستى وترک دنیا برنداشته به همان رویه حسنه وخدا پسندانه ادامه داد.

آن مرحومه در کنار تقوى وتدیّن داراى مدارج علمى ومراتبى از فضل وکمال بود ومنزل ایشان همواره محلّ تردّد بانوان مسلمان بود که قرائت قرآن ونماز خود را تصحیح نموده واحکام شرعى ومسائل دینى را از ایشان فرا مى گرفتند ، و حتّى فرزندان و نوادگانشان مقدار زیادى از مقدمات و مسائل شرعى واحکام اسلامى وروایات اخلاقى را نزد ایشان فرا مى گرفتند.

حضرت آیة الله حاج سید محمد شاهرودى در سایه این محیط معنوى و پاک تعلیمات اولیّه و دروس ابتدائى و مقدماتى را نزد والد ماجد و والده ماجده خویش فراگرفتند و ریشه هاى ایمان و تقوى و تعالیم اسلامى در وجودشان مستحکم گردید .

از مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) چنین نقل شده است که فرمودند : «من سید محمد را تا بیست و یک سالگى از خود دور ننمودم» و آن مرحوم چنان تعالیم اسلامى واحکام حرام وحلال را در قلب فرزندان خود جاى داده وراسخ نموده بودند که آنان ضرب المثل در تطبیق اخلاقیات واحکام اسلامى بودند.

به همین لحاظ بود که حضرت آیة الله حاج سید محمد شاهرودى در زمان صباوت اشتهار به صدق لهجه وخلوص نیّت داشتند، ووالد معظّم ایشان عقیده کاملى به صفاى روح وطینت پاک میوه زندگى خود داشتند، و لذا در مواقع شدّت وبروز بعض گرفتاریها وناملایمات به ایشان دستور مى فرمودند که وضو ساخته در بالاى بام زیر آسمان باتوجه تمام یک زیارت عاشوراى کامل بخواند که شاید گشایشى در کار واقع شود و به مرّات پس از خواندن زیارات اثر آن ظاهر شده ومشکل برطرف مى شد.

گوشه هایى از اشتغالات علمى حضرت آیة الله حاج سید محمد شاهرودى (دام ظله)

مقدّمات و سطوح

معظّم له مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین مرحوم شیخ على شهر بابکى ومرحوم شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرّز علم منطق بود فراگرفتند .

بعضى از دروس سطح مانند رسائل ومکاسب را نزد والد معظّمشان بصورت خصوصى فراگرفتند وکتاب کفایة الاصول را نزد مرحوم آیة الله العظمى میرزا هاشم آملى (قدس سره) ومرحوم آیة الله شیخ عبد الحسین رشتى (قدس سره) حاضر شدند .

تدریس سطوح عالیه

معظّم له در ابتداء جوانى از مدرسین سطوح عالیه دروس حوزوى بشمار مى رفتند و رموز و معضلات و مطالب سخت و دشوار کتب درسى را بخوبى براى شاگردان شرح داده و روشن مى نمودند و این امر همزمان بود با ابتداى حضور ایشان در درس خارج .

حضور در درس خارج

ایشان در سال 1360 هجرى قمرى ، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهادند ، ودر این سن وسال کم شروع در درس خارج بى سابقه یا کم نظیر بوده است ولى ایشان به برکت استعداد خدادادى ونبوغ وذکاوت فوق العاده که باریتعالى به ایشان عنایت فرموده بود ، ونیز به سبب تربیت وخط مشى صحیحى که والد بزرگوارشان ترسیم نموده بودند وبخصوص تأکید داشتند که ایشان متمحّض در درس وبحث باشند واز اشتغالات دیگر برحذر باشند ، از عمر گرانبها استفاده کامل برده واوقات خود را با جدّ وجهد فراوان در راه تحصیل وتعلیم صرف مى نمودند .
ایشان مدت مدیدى در جلسات درس خارج شرکت نموده واز محضر درس آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره)بهره کافى برده واز علوم ایشان استفاده کامل مى نمودند تا اینکه خود به درجات عالیه اجتهاد نائل آمدند ودر عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظّم خود شرکت نمودند وتقریرات درس اصول وفقه ایشان را به رشته تحریر در آوردند .

تقریرات درس خارج

درس خارج داراى مفاهیم مشکل و اصطلاحات دشوار ومعانى عمیق مى باشد که دقت بسزائى را مى طلبد ، وبخصوص در زمان سابق که بسیارى از کتابها وشرح هاى فعلى موجود نبود بسیارى از مطالب غامض این علم شریف در اجمال وابهام قرار مى گرفت .
در چنین شرایطى روشن است که بسیارى از پویندگان معرفت وطالبان علوم آل محمّد (صلى الله علیه وآله) که تازه در این وادى قدم گذاشته اند کاملاً به عمق مطالب پى نبرده ومقصود استاد بر آنها روشن نمى شود ، ودر اینجاست که اهمیت مجلس تقریر دوباره درس خارج نمودار مى گردد .
به همین جهت معظّم له هر روزه پس از اتمام درس خارج والد معظّم ، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده ودرس را از ابتداء شرح مى نمودند و کاملاً توضیح مى دادند وعده زیادى از بیانات ایشان استفاده مى بردند .

شرکت در مجلس استفتاء

معظّم له از ارکان مجلس استفتاء مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) بودند، که در این مجلس استفتائاتی که از طرف شیعیان نقاط مختلف جهان که از مقلّدین آن مرحوم بودند مى رسید پاسخ داده مى‌شد.
این مجلس استفتاء باحضور جمعى از بارزترین فضلاء وعلماء حوزه علمیه نجف اشرف برگزار مى گردید ، ومسائل مهم و بغرنج در آن جلسه مطرح مى شد وپس از بحث وبررسى لازم آنها را به نظر مبارک مرحوم آیة الله العظمى شاهرودى (قدس سره) مى رساندند وایشان آخرین حکم را صادر مى فرمودند .

کسب اجازه اجتهاد

معظّم له در سال 1375 هجرى قمرى ، پس از بروز مدارج علمى وکمالى وپس از امتحانهاى متعدّدى که از ایشان به عمل آمد موفّق به کسب اجازه اجتهاد از مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) شدند ، باتوجه به آنکه آن مرحوم در زمینه اعطاء اجازه اجتهاد در حوزه علمیه نجف اشرف معروف به «ذو الشهادتین» بودند، یعنى در امتحان اجتهاد چنان سختگیرى ودقّتى مى کردند که اجازه اجتهاد ایشان ارزش اجازه اجتهاد از دو نفر از علماء را داشت .
مچنین معظم له از مرحوم آیة الله العظمى سید جمال الدین گلپایگانى (قدس سره)که از شاگردان مبرّز میرزاى نائینى (قدس سره)بودند اجازه اجتهاد دریاف نمودند.


از جمله نصایح ایشان ودستور العملى که نسبت به خصوص طلاب علوم دینى دارند آنست که دروس علمى خود را مقدم همه کارها قرار دهند و بیشتر همّت و وقت خود را صرف آن نمایند،


تدریس خارج فقه واصول

معظّم له اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال 1383 هجرى قمرى ، در سن سى ونه سالگى ، و در مسجد هندى که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف به شمار مى رفت شروع نمودند ، وهمچنان در مجلس درس والد معظم شرکت مى جستند وتاکنون در کنار خدمات اجتماعى واشتغالات علمى ، روزى دو جلسه بحث خارج فقه واصول ایراد مى نمایند ، و شاگردانى مبرز و بافضل به جامعه اسلامى تحویل داده اند ودر حال حاضر عده زیادى از شخصیتهاى علمى ودینى که در بلاد مختلف مشغول به خدمت وترویج احکام وتدریس در حوزه هاى علمیه ودانشگاه ها وارائه خدمات در مسئولیت هاى مختلف هستند از شاگردان ایشان مى باشند .

ارجاع احتیاطات

معظم له پس از سالها تدریس فقه واصول ودر کنار آن شرکت در درس والد معظّم خویش وبه لحاظ عوامل متعددى همچون نبوغ خدادادى وتوفیقات ربّانى وسعى وکوشش در تعلیم وتعلم وشرکت فعّال در مجالس استفتاءات ومباحثات علمى به بالاترین درجات علم وکمال نائل آمدند ورفته رفته رشد فکرى وسطح علمى ومراتب اجتهاد وتقواى ایشان بر همگان روشن شده وظاهر گردید ، لذا مرحوم آیة الله العظمى شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند ودر سال 1388 هجرى قمرى مقلّدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند وبدین جهت بود که عده اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال 1394 هجرى قمرى ، به تقلید فرزند ایشان گرویدند .
پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از ایران وعراق وکشورهاى دیگر در سال 1398 هجرى قمرى ، رساله عملیه ایشان به زبان فارسى وعربى ، در نجف اشرف به چاپ رسید .

هجرت به حوزه علمیه قم

در پى اخراج معظّم له توسط رژیم بعث عراق از نجف اشرف به جمهورى اسلامى ایران در سال 1400 هجرى قمرى ، ایشان در شهر مقدس قم رحل اقامت افکندند وهمچنان به تدریس فقه واصول وتربیت وتهذیب شاگردان پرداخته ومنشأ خیرات وبرکات وخدمات کثیره وحل مشکلات شرعى واجتماعى مى باشند .

همچنین در مجلس استفتاء ایشان که هر هفته باحضور عده اى از مجتهدین وعلماء برجسته حوزه علمیه قم برقرار مى شود ، سؤالات شرعى که بصورت کتبى از داخل وخارج کشور مى رسد پاسخ داده مى شود .


تألیفات معظّم له

تألیفات مطبوع

1 - «ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» رساله عملیه به زبان عربى .
2 - «توضیح مناسک الحج» مناسک حج به زبان عربى .
3 - «دروس فی احکام النساء» به زبان عربى .
4 - «کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج فقه ایشان است که توسط اخوى گرانقدرشان جناب آیة الله حاج سید حسین حسینى شاهرودى که از علماء برجسته ومدرسین حوزه علمیه قم مى باشد ، به رشته تحریر در آمده است .
5 - «کتاب الصوم» احکام روزه به زبان عربى .
6 - «رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى .
7 - «توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى .
8 - «رساله توضیح المسائل» به زبان اردو .
9 - کتاب استفتائات فارسى .
10 - کتاب درسهایى ویژه بانوان .
11 - «رساله مختصر الاحکام» به زبان اردو .

تألیفات مخطوط

1 - حاشیه بر عروة الوثقى .
2 - کتاب فى الحدود .
3 - تقریرات مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) .
4 - کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است .

سجایاى روحى ومزایاى اخلاقى حضرت آیة الله حاج سید محمد شاهرودى (دام ظله)

معظّم له با آنکه در جمیع امور ، متخلّق به اخلاق اسلامى ومتمسّک به روش ائمه اطهار (علیهم السلام) هستند ولى بعضى صفات حسنه ایشان بارزتر است که ذیلاً به پاره اى از آنها اشاره مى شود :
ایشان اسوه زهد ، اخلاص ، تقوى ، حسن خلق ، برخورد خوب وگشاده روئى بامردم هستند واز هرگونه تکبّر وتوجّه به مادّیات منزّه مى باشند ، در مقابل مؤمنین بقدرى متواضع وفروتن مى باشند که هر شخصى در اوّلین برخورد مجذوب اخلاق ایشان مى شود . معظّم له همواره به کوچک وبزرگ ابتداء به سلام نموده ، و کراراً مشاهده شده که با خادمان خود بر سر یک سفره نشسته اند . هیچگاه از همنشینى وهم صحبت شدن با فقراء ومستضعفین دورى نمى نمایند و در مجالس آنها شرکت مى کنند. در مباحثات علمى به طرف مقابل احترام گذاشته ودر کمال صبر ومتانت به سخنان وى گوش مى دهند وپس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب مى نمایند . گاهى که در مسیر راهى مى روند وشخصى مسأله اى سؤال مى کند ویا اینکه حاجت دیگرى دارد ، به قدرى ایشان را سرپا معطّل مى کند که همراهان خسته شده وبه ستوه مى آیند ولى خود آن جناب باکمال صبر ومتانت به سؤالات طرف پاسخ مى گویند ومشکل او را بر طرف مى کنند .
در برخورد بامشکلات وگرفتاریهاى مردم باصبر وحوصله بسیار به حلّ وفصل آنها مى پردازند ، وبخاطر چنین صفاتى است که در قلوب مؤمنین جاى گرفته واز محبوبیت فوق العاده اى در میان اجتماع برخوردارند .
واز صفات حسنه ایشان مداومت بر مستحبّات وترک مکروهات وصبر در عبادت واقامه نمازهاى مستحبّى وتلاوت قرآن وخواندن ادعیه مأثوره وزیارات وتوسّلات به معصومین (علیهم السلام) است .
عدالت وتقواى ایشان به پایه اى است که مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) در مواقع کسالت ودر زمان کهولت سن ، ایشان را به جاى خود به اقامه نماز جماعت مى گماردند وبارها دیده شده بود که پس از آنکه ایشان نماز را شروع مى کردند آن مرجع والا مقام به مسجد آمده وبه ایشان اقتداء مى نمودند .
معظّم له به تبعیّت از سیره ائمه اطهار (علیهم السلام) از قدیم الایّام به اکرام ضیف و مهمان نوازى اهتمام ورزیده ودرب منزل خود را باز می گذاشتند.
ایشان ملجأ و مأواى مستضعفین ودرماندگان بوده و لذا بیت رفیع ایشان همواره پذیراى عده زیادى از گرفتاران ومبتلایان و ابناء السبیل بوده است که هر کدام را به فراخور حال و به حسب امکانات مساعدت نموده وگرفتارى آنها را حل مى نمودند.


آن شخصیت بزرگ از لحاظ عدالت و تقوى و زهد و ورع و فقاهت زبانزد خاص وعام بودند و پس از فوت مرحوم آیة الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانی (قدس سره) سالهاى متمادى زعامت دینى وعلمى ومرجعیّت عامّه حوزه هاى علمیه و جهان تشیّع را بر عهده داشتند.

از خصوصیات بارز معظّم له اهتمام به شؤون طلاب علوم دینى بوده است که تا حدّ توان از هر نحو کمک به آنان مضایقه نمى نمودند و در صرف سهم مبارک امام (علیه السلام) مى فرمودند اولویت با طلاّب فقیر ومحصّل است ، وهرگاه مبالغى از حقوق شرعیّه را نزد ایشان مى آورند فوراً آنرا به مستحقّین از روحانیون وپس از آن به موارد مقرّره شرعیّه تقسیم مى نمودند.
معظّم له بانصایح حکیمانه خود راهنما و مشعل هدایتى به اخلاص است ، وهمواره به مؤمنین ودوستان میفرمودند که جمیع اعمال ورفتار خود را قربةً الى الله و بجهت کسب ثواب اخروى انجام دهید ، وحتى کارهاى روز مرّه وعادى را مقدمه براى انجام وظائف شرعى وطاعات وعبادات وبراى جلب رضاى الهى قرار دهید .
از جمله نصایح ایشان و دستورالعملى که نسبت به خصوص طلاب علوم دینى دارند آنست که دروس علمى خود را مقدم همه کارها قرار دهند و بیشتر همّت و وقت خود را صرف آن نمایند، على الخصوص تعلیم فقه آل محمد (صلى الله علیه وآله)که مبیّن وراهنماى حلال وحرام الهى بوده ودستور العملیست که شامل تمام ابعاد زندگى بشرى در جمیع مراحل و زمان ها مى باشد .
عشق وعلاقه بى حدّ ایشان نسبت به پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) واهل بیت عصمت وطهارت (علیهم السلام)زبانزد خاص وعام مى باشد. ایشان از ایام قدیمه در نجف اشرف علاوه بر آنکه ملتزم به شرکت در مجلس هفتگى توسّل به ابا عبد الله الحسین (علیه السلام)در بیت رفیع والد معظّم خود ، و سائر مجالس ذکر اهل بیت (علیهم السلام) بودند ، در منزل خود نیز شبهاى جمعه مجلس عزادارى وتوسل به ائمّه اطهار (علیهم السلام) برقرار نموده وتعظیم شعائر اسلامى مى نمودند. و به قدرى بر مصائب جدّ بزرگوارشان حضرت اباعبدالله الحسین (علیهم السلام) گریه مى نمایند که همچون والد گرامیشان جزو بکّائین بر سیّد الشهداء (علیه السلام) شمرده مى شوند .
محبت اهل بیت (علیهم السلام) چنان با وجود ایشان ممزوج بوده که تازمانى که در نجف اشرف اقامت داشتند هر روزه به زیارت مولى المتّقین حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام)مشرّف مى شدند ، وهمچنین بیش از صد بار با پاى پیاده به کربلاى حسینى مشرف شدند . و همواره به زیارت دیگر عتبات مقدسّه عراق مشرف مى شدند . وپس از اخراج از عراق به همین رویّه حسنه ادامه داده وملتزم بودند که هر روز به زیارت مرقد مطهّر حضرت معصومه علیها السلام دخت گرامى امام موسى بن جعفر (علیه السلام) در شهر مقدس قم مشرّف شوند .
و در بیت رفیعشان هر هفته روزهاى جمعه ، ودر ایام وفات ، مجلس عزادارى ودر ایام محرّم وصفر مجلس سوگوارى حضرت ابا عبد الله الحسین (علیه السلام) برقرار بود و نیز در ایام موالید اهل بیت واعیاد مذهبى مجالس باشکوهى در بیت معظّم له برقرار می شد.
و همچنین در عین کثرت اشتغالات در سال چندین بار به زیارت امام على بن موسى الرضا (علیه السلام) مشرّف مى شدند و از انوار مقدّسه آنحضرت کسب فیض مى نمودند.


خدمات اجتماعى حضرت آیة الله حاج سید محمد شاهرودى (دام ظله)

معظّم له در زمان مرجعیّت مرحوم والد خود ، به موازات اشتغالات علمى ، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آنمرحوم به جهان تشیّع ارائه مى شد نقش بسزائى داشتند و در کنار برادر مکرّمشان جناب مستطاب آیة الله حاج سید على حسینى شاهرودى که همواره یار ویاور مرحوم آیة الله العظمى حاج سید محمود شاهرودى (قدس سره) بود ، گامهاى بلندى در این راه بر مى داشتند که ذکر این خدمات در این جزوه مختصر میّسر نیست .
معظّم له پس از رحلت والد معظّمشان به چنین رویّه اى ادامه داده وتاکنون منشأ خدمات بسیارى براى جامعه اسلامى بوده اند که در اینجا به گوشه اى از آنها بصورت فهرست اشاره مى شود:
کمک به طلاب حوزه هاى علمیه بطرق مختلف مثل پرداخت شهریه در مقاطع مختلف به طلاب ، پرداخت شهریه حوزه هاى علمیّه بعض شهرستان ها ، کمک به هزینه هاى مختلف روحانیون ، واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب ، اعطاى اجازه براى صرف حقوق شرعیه در مدارس علمیه ومراکز اسلامى در ایران وکشورهاى دیگر .
فرستادن وکلا و مبلغین ، وتشویق آنها براى ترویج احکام اسلامى به نقاط مختلف ایران وکشورهاى دیگر ، اعزام مبلغین وروحانیون به مناطق محروم شیعه نشین که در معرض هجوم دینى واعتقادى دشمنان هستند و اعطاى کمک هاى اقتصادى به ساکنان آن مناطق ، کمک به گرفتاران ، مستضعفین و فقراء در زمینه هاى مختلف مثل هزینه معالجه، سفر، تعمیر و خرید منزل ، ازدواج وغیره وحل وفصل نزاعها ومشکلات اجتماعى.
تاسیس مجتمع مسکونى جهت اسکان طلاب که تفصیل آن را به قسمتهاى دیگر موکول می کنیم.
کمک به ابناء السبیل وآوارگان وکسانى که از وطن خود دور مانده اند.
تأسیس حسینیه و کمک به ساخت مساجد ، حسینیه ها ، مدارس علمیه، کتابخانه ها، بیمارستان ها، درمانگاه ها، و مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم .
کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى واعیاد وکمک به مراکز مذهبى فرهنگى ومجتمعهاى اسلامى در داخل وخارج و بسیارى خدمات دیگر که ذکر یکایک آنها موجب تطویل مى شود .
منبع:خبرگزاری حوزه

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه حوزه علمیه

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!



بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


دانلود آهنگ خاص و بی نظیر اجتماعی سارینا از شاهین نجفی