عکس‌های جاسوس هلندی از مکه

فرادید| نخستین عکس‌ها از شهر مکه که شرق‌شناس و جاسوس هلندی، کریستین اسنوک هورگرون، آن‌ها را در سال‌های میانی دهۀ ۸۰ میلادی ثبت کرد، در حراجی ساتبی لندن به فروش رسید.

تحصیلات دانشگاهی هورگرون در رشته اسلام شناسی او را به گزینه مناسبی برای جاسوسی ضد اشراف اندونزیایی تبدیل کرده بود که در خلیج فارس ساکن بودند؛ بنابراین کنسولگری هلند در جده او را استخدام کرد. هورگرون در جده و در همسایگی یکی از اشراف اهل آسه ساکن شد، که هلند می‌خواست زیرنظر داشته باشد.

در آن دوران کمپانی هند شرقی هلند در حال گسترش فعالیت‌های خود به سمت اندونزی بود و به همین علت این کشور نیاز داشت به اطلاعات شخصیت‌های قدرتمند اندونزی که به مکه سفر می‌کردند و همچنین آداب و رسوم اسلامی، دسترسی پیدا کند.

هورگرون در یادداشت‌هایی که برای دوستانش می‌نوشت به آن‌ها می‌گفت: افراد محلی را فریب داده و خود را به جای یک تازه مسلمان جا زده است. هرگرون چنان در کار تحقیق غرق شده بود که کاملا سبک زندگی محلی‌ها را در پیش گرفته بود. موفقیت او در معرفی خود به عنوان یک مسلمان او را به نخستین شرق‌شناس غربی تبدیل کرد که تا آن وقت اجازه دسترسی به مکه را یافته بودند.

عکس‌های شگفت‌انگیز او زائران اندونزی را در راه رسیدن به شهر مقدس مکه نشان می‌دهد. نوشته‌های جزئیات زندگی روزمره‌اش در مکه را شامل می‌شود. او در مکه مسئول جاسوسی از یکی از شورا‌های مهم اسلامی اندونزی به نام علما بود. این شورا برای هلند اهمیت زیادی داشت.

اما قبل از حج، که شکی نیست برای هرگرون بسیار اهمیت داشت، او مجبور شد مکه را ترک کند. سفارت فرانسه شایع کرده بود که هورگرون اشیاء باستانی را به سرقت می‌برده است.

هورگرون به محض بازگشت به خانه آثار خود را تکمیل کرد و در جهان به شهرت رسید. بعد‌ها او به اندونزی رفت. اندونزی‌هایی که او را می‌شناختند از او استقبال گرمی به عمل آوردند.

در جنگ آسه که از سال ۱۸۷۳ تا ۱۹۱۴ به طول انجامید، هورگرون به هلندی‌ها مشاوره می‌داد که چگونه محلی ها را در هم بکوبند. او یکی از شخصیت‌های پیچیدۀ تاریخ است که بسیاری باور دارند با تظاهر به همدردی با اسلام از دانش خود علیه آن استفاده کرد.

حراجی ساتبی در وبسایت خود اعلام کرده بود، آثار به جای مانده از هورگرون شامل کتاب‌ها و عکس‌هایی که توسط او ثبت شده است، در ماه مه در این حراجی به فروش خواهد رسید. این آثار توسط بازماندگان هورگرون به حراجی سپرده شده‌اند.

منبع: Daily Mail
ترجمه: سایت فرادید