یک تله آسان وجود دارد که هر مربی باید سعی کند در آن نیفتد: به ایده خودت بیشتر از بازیکنانی که داری اهمیت نده. به عبارت دیگر، با آنچه داری کار کن، اجازه نده داشتههایت مانع کارت شوند. این تله، تمام فاجعه قابل پیشبینی آرژانتین در جام جهانی سال گذشته را شرح میدهد. خورخه سامپائولی یکی از جذابترین مربیهای جهان است اما تاکتیک پرسینگ شدید او، مستلزم داشتن مدافعان سریع و دروازهبانی است که کار با پایش خوب باشد. آرژانتین هیچ کدام را نداشت و نتیجهاش افتضاح بود.
سامپائولی قراردادی چرب و بلندمدت داشت. فدراسیون فوتبال آرژانتین برای اینکه از شرش خلاص شود، مجبور شد غرامت زیادی بپردازد. لیونل اسکالونی کم تجربه با قرارداد موقت بلندمدت جای او را گرفت به خاطر آنکه دستیار سامپائولی بود و شناخت خوبی از تیم داشت ضمن آنکه نسبتا ارزان بود.
اسکالونی هم مثل سامپائولی در همان تله افتاد. او آشکارا از استراتژی خود برای آرژانتین گفت و اینکه میخواهد تیمی بسازد که در انتقال توپ سریع باشد، از دو بال استفاده کند و بتواند به سرعت توپ را به فضاهای خالی ارسال کند اما یک مشکل بزرگ وجود داشت که با بازگشت بهترین بازیکن آرژانتین به تیم ملی آشکار شد. این ایده با لیونل مسی همخوانی ندارد. یکی از بالها باید قربانی شود و این به طور کلی برنامه را به هم میزند. اسکالونی این را میدانست. وقتی مسی برای بازی دوستانه با ونزوئلا به تیم برگشت، مربی سیستم را تغییر داد. او با سه مدافع میانی بازی کرد تا بتواند از دو بال-مدافع هجومی استفاده کند که میتوانستند طول لازم را در کنارهها ایجاد کنند.
مشکل اینجا بود که سه مدافع میانی آرژانتین نمیتوانستند در برابر قدرت سالومون روندون و سرعت بالهای ونزوئلا به خوبی دفاع کنند. اسکالونی به ایده خودش برگشت که میدانست با مسی بیفایده است و نتیجه باخت روز اول برابر کلمبیا بود. از آن موقع به خاطر فشار یک تورنمنت بزرگ، اول تلاش کرده خودش را از این حفره نجات دهد.
اوضاع کمی روبراه شد وقتی سرخیو آگوئرو بین دو نیمه بازی با پاراگوئه جای روبرتو پریرا را گرفت. آرژانتین تا حدودی منسجم شد و این در شکل تیم در بازی آخر با قطر تکرار شد که ۲ بر صفر برنده شدند و بهعنوان تیم دوم گروه باید جمعه شب در یکچهارمنهایی به مصاف ونزوئلا بروند. آگوئرو در خط حمله در کنار شیر جوان، لوتارو مارتینس بازی میکند و این یعنی باید به تناوب در کار دفاعی مشارکت کنند. لئاندرو پاردس خط میانی را رهبری میکند، رودریگو دی پل راست پا در سمت راست و جووانی لوسلسوی چپ پا در سمت چپ. مسی هم با آنها ترکیب میشود. به جای انتقال توپ به کنارهها، آرژانتین میخواست با وسط زمین پاسکاری کند. تیم طول لازم را نداشت و مسی و یک نفر دیگر از مهاجمان باید در کنارهها حرکت میکردند، یک مدار پاسکاری ایجاد شد و مسی برای برقراری ارتباط شریک پیدا کرد.
البته همه این تغییرات آسانتر اجرا میشود اگر حریف مثل قطر ابتدای بازی در پورتو آلگره فرودست باشد. فشار تا حد خیلی زیادی از روی آرژانتین برداشته شد وقتی با گل زودهنگام لوتارو مارتینس با استفاده از اشتباه خط دفاعی قطر دروازه قهرمان آسیا را باز کرد. یادآوری شرایط زدن گل دوم هم ارزشش را دارد. آگوئرو پاس پائولو دیبالا را گرفت و راه افتاد، تعادلش را حفظ کرد برای زدن ضربه آخر و گل دوم زده شد.
آن موقع قطر به دنبال همه یا هیچ بود، یکی از مدافعان میانی خودش را بیرون کشیده بود و یک مهاجم اضافه آورده بود. آرژانتین یک باره پیشرفت فوقالعادهای نداشته. براساس روند طبیعی تورنمنتهای فوتبال در مورد تیمهایی که امیدوار به پیروزی هستند، کم کم بهتر شده است. هیچ کاری نیست که اسکالونی بتواند انجام دهد تا کیفیت مدافعانش بالا برود. کاستیهایی که سلفش، سامپائولی را سرنگون کرد یعنی مدافعانی که سرعت داشته باشند و دروازهبانی که کار با پایش خوب باشد، هنوز موجود و آزاردهنده است. برای ساختن یک مدار پاسکاری، تیم او همچنان هافبک دفاعی تخصصی ندارد.
آیا اسکالونی میتواند برای بازی یکچهارمنهایی اوضاع را مرتب و با احتیاط بیشتری بازی کند یا اینکه به تیمش اعتماد میکند تا خودشان را به بازی تحمیل کنند؟
ارتش هواداران مسافر آرژانتین قطعا گزینه دوم را ترجیح میدهند. حالا که سایه شوم حذف تحقیرآمیز از بالای سرشان کنار رفته و اعتماد به نفسشان برگشته، میتوانند به ریودو ژانیرو فکر کنند، شهری که در جام جهانی ۲۰۱۴ به آن رفتند؛ دوباره طبلهایشان را بیاورند و در ورزشگاه ماراکانا آواز بخوانند.
نکات آماری
آرژانتین در هفت بازی آخرش در کوپاآمهریکا برابر رقبایی که بهعنوان میهمان به این رقابتها آمدهاند، به پیروزی رسیده، آخرین شکست این تیم برابر رقبای غیر آمریکای جنوبی مقابل مکزیک در سال ۲۰۰۴ بوده.
آرژانتین از ۲۳ بازیاش با تیمهای آسیایی در رقابتهای مختلف ۱۸ برد، ۳ تساوی و ۲ باخت داشته که هر دو در دیدارهای دوستانه بوده، برابر چین در ۱۹۸۴ و ژاپن در سال ۲۰۱۰.
از سال ۱۹۹۳ که کوپاآمهریکا به این شکل برگزار میشود، آرژانتین در هر ۱۰ دوره از مرحله گروهی عبور کرده است به استثنای سال ۲۰۰۱ که از حضور در رقابتها سر باز زدند.
مسی: جام تازه شروع شده
لیونل مسی میگوید آرژانتین بعد از پشت سر گذاشتن فاجعه و صعود به یکچهارمنهایی کوپا آمهریکا، شروع تازهای در این رقابتها خواهد داشت. آرژانتین جمعه شب در ورزشگاه ماراکانا به مصاف ونزوئلا میرود که فروردین در دیداری دوستانه در مادرید ۳ بر یک موفق به پیروزی برابر آرژانتین شده است. اسطوره بارسلونا که دیروز ۳۲ ساله شد، گفت: «مهم این بود که برنده شویم و با عبور از مرحله گروهی کارمان را در کوپا ادامه دهیم. با این پیروزی روحیه خوبی گرفتیم برای آنچه پیش رویمان است. یک کوپای دیگر دارد شروع میشود. این پیروزی باید به ما قدرت بدهد و کاری کند که بهعنوان یک تیم رشد کنیم.»
بازی آرژانتین با کمال فاصله زیادی داشت اما برای شکست دادن قطری که در دقیقه چهار با اشتباه بسام هاشم یک گل هدیه کرد، کافی بود. مسی ادامه داد: «بازی کردن در چنین مسابقهای به خاطر الزام پیروزی و ترس از دست دادن جام سخت است اما ما بد بازی نکردیم و صعود کردیم و همین اهمیت دارد.» سرخیو آگوئرو که در تساوی یک بر یک مقابل پاراگوئه جایگاهش در ترکیب اصلی را از دست داد، دوباره از ابتدا در زمین بود. او سخت کار کرد تا برای خودش موقعیت ایجاد کند اما در زدن ضربه آخر شادابی و دقت لازم را نداشت تا اینکه با عبور از دو مدافع گل دوم تیمش را زد. او گفت: «خوششانسی آوردم که در ترکیب اصلی بودم و توانستم این گل را بزنم. ونزوئلا تیم سرسختی است که خیلی خوب ضدحمله میزند و باید عاقلانه بازی کنیم.»