کتاب رابطه قرآن و سنت منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب جدید حجت الاسلام علی نصیری رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد با عنوان «رابطه قرآن و سنت» از سوی دانشگاه قرآن و حدیث و با حمایت مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور در ۲۲۴ صفحه انتشار یافت.

در مقدمه این کتاب چنین آمده است: «وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ؛ و بر تو نیز قرآن را نازل کردیم تا آنچه را برای مردم نازل شده است برایشان بیان کنی و باشد که بیندیشند.»

بر اساس آنچه در متون وحیانی آمده است خداوند از آغاز آفرینش هماره از طریق کتاب‌های آسمانی و نیز آنچه که در گفتار، کردار و تقریر پیامبران به عنوان تفسیر و تبیین آن کتب آسمانی بازتاب یافته، با بشر به گفتگو پرداخته و پیام‌های خود را به آنان رسانده است. از آنجا که همه ادیان گذشته محدود به زمان و گاه مکان خاصی بودند، جامعیت دین و انعکاس همه پیام‌های الهی در آنها مطمح نظر قرار نگرفت، اما با آمدن اسلام به عنوان جامع‌ترین و کامل‌ترین دین و با بازتاب پیام‌های الهی در دو منبع بنیادین اسلام؛ یعنی کتاب و سنت پرونده وحی بسته شد.

از سویی دیگر، از آنجا که اراده الهی بر جاودانگی اسلام تا ظهور قیامت تعلق گرفت، پیام‌های الهی به گونه در کتاب آسمانی و سنت بازتاب یافت تا بتواند پاسخگوی آدمیان در تمام دوران‌ها و به رغم ظهور تحولات چشمگیر باشد.

مراد از کتاب آسمانیِ اسلام، قرآن است؛ کتابی که بر پایه اعجاز، آسمانی بودن خود را به اثبات رسانده است و در آن هیچ دست بشری راه نداشته و همه کلمات و جملات آن و حتی چیدمان کامل آن منسوب و منتسب به خداوند است.

مراد از سنت مجموعه‌ای عظیم از میراث مکتوب روایی است که گفتار، کردار و تقریر پیشوایان دینی؛ یعنی پیامبر اکرم، ائمه اطهار و صدیقه طاهره (ع) را بازتاب داده و با عنوان جوامع حدیثی در اختیار ما قرار گرفته است.

قرآن در این بین نقش قانون اساسی اسلام را بازی کرده است و در آن آموزه‌های کلان و خطوط کلی دین انعکاس یافته و ارائه تفاصیل و جزئیات آموزه‌های دینی به روایات اهل بیت (ع) احاله شده است.

بر این اساس، قرآن و سنت را باید به مثابه دو فصل اساسی کتاب دین شناخت دانست که در کنار یکدیگر و در تعاملی متقابل، آموزه‌های دینی را بازتاب می‌دهند.

با توجه به جایگاه و نقش بسیار مهم دو منبع قرآن و سنت در شناخت اسلام و پاسخگویی آنها به همه نیازها و ضرورت‌های عصر، بازپژوهشی هر یک از این دو منبع و نیز واکاوی چگونگی تعامل آنها نسبت به یکدیگر امری اجتناب ناپذیر است.

در چنین واکاوی باید مباحثی چند مورد توجه قرار گیرد؛ از جمله: قرآن چگونه کتابی است و چه جایگاهی به عنوان منبع دین شناخت دارد؟ دامنه سنت تا کجاست و از چه منابعی برگرفته می‌شود و چگونه می‌توان از اعتبار آن دفاع کرد؟ آیا قرآن به تنهایی برای به تصویر کشیدن جامعیت اسلام کفایت می‌کند و به عبارت روشن‌تر، آیا می‌توان همصدا با قرآنیون بر بی نیازی از سنت پای فشرد؟

در صورت باور به ضرورت وجود سنت، سنت چگونه به تفسیر و تبیین آموزه‌های قرآن می‌پردازد و چگونه می‌توان با مراجعه به سنت، تصویری جامع از اسلام را به دست داد؟
روایات تفسیری به عنوان بخشی از میراث روایی با چه کاردکردهایی به تفسیر و تبیین قرآن پرداخته اند؟

کتابی که اینک پیش روی خوانندگان به ویژه جویندگان دانش در حوزه و دانشگاه قرار دارد، به هدف پاسخگویی به این دست از پرسش‌ها فراهم آمده است.

با توجه به آنکه این کتاب به عنوان متن درسی مقطع کارشناسی تدوین یافته است، در کنار پیش بینی پانزده فصل به تناسب کلاس‌های تشکیل شده در یک نیم سال تحصیلی، مؤلفه‌های متون آموزشی اعم از چکیده فصول، پرسش و پژوهش را در آن مورد توجه قرار داده است.

علاقه مندان می‌توانند از انتشارات دارالحدیث این کتاب را تهیه کنند.