نزول تمام کتب آسمانی در ماه مبارک رمضان

مجله فارس‌پلاس: ماه رمضان نهمین ماه از ماه‌های سال قمری و عربی است و در قرآن کریم از ماه‌های دوازده‌گانه، غیر از ماه رمضان، نام هیچ ماه دیگری نیامده است.

ماه رمضان به خاطر نزول قرآن در آن، برتری یافته است. خداوند متعال در آیه 185 سوره بقره می‌فرماید: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ» ماه رمضان ماهى است که قرآن در آن فرو فرستاده شده که راهنماى مردم و دلایلى روشن از هدایت و جدایى (بین حق و باطل) است. پس کسى که در این ماه حاضر باشد (در وطن باشد) باید آن را روزه بدارد.

اغلب مفسرین بر اساس آیات ابتدایی سوره قدر و آیه 185 سوره بقره معتقدند که قرآن در یکی از شب‌های قدر نازل شده است، اما نکته جالب اینجاست که دیگر کتب آسمانی نیز در این ماه نازل شده است و در احادیث ائمه به این موضوع اشاره شده است.

در ششم ماه رمضان کتاب مقدس تورات بر موسی (ع) و در روز دوازدهم کتاب آسمانی انجیل بر عیسی (ع) و در هیجدهمین روز از ماه رمضان زبور بر داوود نازل شده است. علاوه بر این، از واثله بن اسقع روایت شده است، که پیامبر اکرم (ص) فرمود: صحف حضرت ابراهیم (ع) در نخستین شب ماه رمضان نازل گردید. در بیست و ششم ماه رمضان نیز نزول صحف بر حضرت ادریس (ع) را ذکر کرده‌اند.[1]

نزول کتاب‌های چهارگانه آسمانی در ماه رمضان

تعداد کتب و صحیفه‌هایی که بر پیامبران نازل شده‌اند، زیاد است؛ اما نام چهار کتاب به صراحت در قرآن کریم ذکر شده و نیز مشخص شده است که هر کدام از این چهار کتاب به کدام یک از پیامبران الهی نازل شده است. این چهارکتاب عبارت‌اند از:

1. زبور

حضرت داوود (ع) از پیامبران بزرگ بنی اسرائیل است و در نبرد میان طالوت و جالوت، با اینکه خردسالی بیش نبود، به میدان رفت و جالوت ستمگر را به هلاکت رسانید و سال‌های بعد به پیامبری بنی اسرائیل رسید.

زبور، نام کتابی است که خداوند متعال بر حضرت داود (ع) نازل کرد. «زبور» در لغت به معنای «کتاب»، است که جمع آن «زُبُر» می‌باشد. قرآن فرموده است: «وَآتَینَا دَاوُودَ زَبُورًا»[2] «و به داوود زبور بخشیدیم»

بنا به نقل ابن کثیر، کتاب «زبور» در دوازدهم ماه مبارک رمضان بر «داوود نبی (ع)» نازل شد.

2. تورات

تورات، نام کتابی است که بر حضرت موسی (ع) نازل شد. تورات، لفظ عبرانی به معنای تعلیم و شریعت است. قرآن مجید می‌فرماید: «نَزَّلَ عَلَیک الْکتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ وَأَنزَلَ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِیلَ»[3] «این کتاب را در حالی که مؤید آن چه [از کتاب‌های آسمانی] پیش از خود می‌باشد، به حق [و به تدریج] بر تو نازل کرد و تورات و انجیل را پیش از آن فرستاد.

«تورات» در ششم ماه مبارک رمضان بر حضرت موسی (ع) نازل شد.

3. انجیل

انجیل، لغت یونانی است به معنای «بشارت»، نام کتابی است که خداوند متعال آن را بر حضرت عیسی (ع) نازل کرد. در آیه 46 سوره مائده آمده است: «وَقَفَّینَا عَلَی آثَارِهِم بِعَیسَی ابْنِ مَرْیمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَینَاهُ الإِنجِیلَ فِیهِ هُدًی وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًی وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِینَ» «و عیسی پسر مریم را به دنبال آنان (پیامبران دیگر) درآوردیم، در حالی که تورات را که پیش از او بود تصدیق داشت و به او انجیل را عطا کردیم که در آن هدایت و نوری است و تصدیق کننده تورات قبل از آن است و برای پرهیزگاران رهنمود و اندرزی است».

نزول انجیل مقدس بر حضرت عیسی (ع) در ماه رمضان بوده است و بنا به نقلی از نویسنده «وقایع الایام»، نزول کتاب آسمانی «انجیل» بر حضرت عیسی بن مریم (ع) در روز سوم ماه رمضان واقع گردید. ولی ابن کثیر در یک روایت، نزولش را سیزدهم و در روایتی دیگر در روز هیجدهم ماه رمضان دانسته است.

گفتنی است که از تورات و انجیل و دیگر کتاب‌های آسمانی پیامبران، جز قرآن کریم، چیزی بر جای نمانده است و تمامی آن‌ها به دست طاغوت‌ها و ستمگران عصر نابود شده‌اند و آن چه که هم اکنون به نام انجیل و تورات، در میان پیروان مسیح و یهود وجود دارد، کتاب‌های اصلی آنان نیست؛ بلکه برداشت‌هایی از آن کتاب‌های شریف است که از سوی پیشوایان مذهبی و مقدس این دو کیش، تدوین و منتشر گردیده است و دچار تحریف و زیادتی و کاستی‌های فراوانی است.

4. قرآن

قرآن، نام کتابی است که خداوند متعال آن را بر آخرین پیامبرش حضرت محمدبن عبدالله (ص) نازل کرد. «کذَلِک أَوْحَینَا إِلَیک قُرْآنًا عَرَبِیا لِّتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَی وَمَنْ حول‌ها وَتُنذِرَ یوْمَ الْجَمْعِ لاَ رَیبَ فِیهِ فَرِیقٌ فِی الْجَنَّةِ وَفَرِیقٌ فِی السَّعِیرِ»[4] «و بدین گونه قرآن عربی را به سوی تو وحی کردیم تا [مردم] مکه و کسانی را که پیرامون آن‌اند، هشدار دهی و از روز گردآمدن [خلق] که تردیدی در آن نیست، بیم دهی، گروهی در بهشتند و گروهی در آتش.»

قرآن کریم نیز در ماه رمضان و در شب قدر نازل شده است. [5]

صحیفه‌هایی که بر دیگر پیامبران نازل شد

در قرآن از صحیفه‌های نام برده شده است که بر حضرت ابراهیم و موسی نازل شده است[6] و در احادیث نیز به این موضوع پرداخته شده است. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان و ذیل آخرین آیه سوره اعلی در این باره می‌نویسد: «در مجمع البیان است که از ابوذر روایت شده که گفت: به رسول خدا (ص) عرضه داشتم: یا رسول اللَّه خداى تعالى چند کتاب نازل کرده؟ فرمود: صد و چهار کتاب، که ده صحیفه از آن بر آدم، و پنجاه صحیفه بر شیث، و سى صحیفه بر اخنوخ، که همان ادریس است، و او اولین کسى است که با قلم خط نوشت، و ده صحیفه بر ابراهیم، و چهار صحیفه باقى تورات و انجیل و زبور و فرقان است.

علامه در ادامه می‌گوید: این معنا را سیوطى هم در الدر المنثور از عبد بن حمید و ابن مردویه و ابن عساکر، از ابوذر نقل کرده، با این تفاوت که در نقل آنان صحف آدم را نشمرده، و به جایش قبل از ذکر تورات ده صحیفه براى موسى شمرده است. [7]

علامه مجلسی نیز از سید بن طاوس روایت می‌کند که در صحف حضرت ادریس دیدم که ثلث آخر شب جمعه ۲۷ ماه رمضان حق تعالی کتابی به لغت سریانی در بیست و یک ورق بر حضرت آدم نازل گردانید و آن اول کتابی است که خداوند از آسمان به زمین فرو فرستاد تا بندگان خود را بدین وسیله هدایت و ارشاد فرماید.[8]

آیت‌الله رسولی محلاتی درباره حضرت شیث و صحیفه‌های مربوط به ایشان می‌نویسد: خدای تعالی پنجاه صحیفه به شیث داده بود که با آن‌ها مردم زمان خود را که همگی از نوه‌ها و نواده‌های آدم بودند، به خدای یگانه دعوت کند. مسعودی گفته است که بیست و نه صحیفه بر شیث نازل شد که در آن‌ها تهلیل و تسبیح بود.[9]

پس می‌توان نتیجه گرفت که صحیفه‌هایی بر برخی از پیامبران نازل شده است، اما آمار دقیق این صحیفه‌ها مشخص نیست، اما نکته جالب اینجاست که در برخی روایات آمده که نزول «صُحف» بر حضرت ابراهیم نیز در نخستین شب ماه مبارک رمضان بوده است.

پی‌نوشت:

[1]- https://article.tebyan.net/251829/

[2]- سوره اسرا، آیه 55.

[3]- سوره آل‌عمران، آیه 3.

[4]- سوره شوری، آیه 7.

[5]- https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5659/7970/104203

[6]- «ان هذا لفی الصحف الاولی* صحف ابراهیم و موسی»، سوره اعلی، آیه 18 و 19.

[7]- https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5659/7970/104203

[8]- http://yon.ir/Al138

[9]- http://www.ghadeer.org/Book/1475/234282

انتهای پیام/