پسرم برای رفتن به دستشویی مقاومت می کند

یکی از مشکلات شایع در طی مراحل مختلف آموزش توالت رفتن به کودکان، مقاومت آن ها در برابر دفع است.

این حالت که جزء اختلالات دفعی دوران کودکی محسوب می شود، ممکن است از حدود 2 سالگی آغاز شود و حتی تا سنین دبستان نیز ادامه یابد.

لازم است بدانید هرچه مشکل در سنین پایین تری رخ دهد، درمان آن راحت تر است درحالیکه مشکلات دفعی در کودکان دوران دبستان نیاز به ریشه یابی مسایل روانی بیشتری از جمله اضطراب، خشم و مشکلات خانوداگی خواهند داشت.

دلیل مقاومت کودک چیست؟

داشتن کودکی که به صورت مداوم مدفوع خود را نگه می دارد، می تواند برای شما به عنوان والد بسیار نگران کننده باشد و حتی شما را سردرگم گند.

کودکان به دلایل مختلفی تصمیم می گیرند مدفوع خود را نگه دارند.

بر اساس رویکرد روانکاوی فروید، نگه داشتن مدفوع به دلیل داشتن حس مالکیت کودک نسبت به آن است و کودکان دارای این رفتار، در بزرگسالی نیز شخصیتی محتکر، نگه دارنده، صرفه جو و گاها خسیس خواهند داشت.

اما در رویکرد رفتاری اعتقاد بر این است که کودک مدفوعش را نگه می دارد، چون برای تخلیه ی آن آموزش صحیحی ندیده است.

بر اساس این دیدگاه ممکن است کودک از رفتن به دستشویی ترسیده باشد، ممکن است محیط دستشویی برایش ناخوشایند باشد.

یا از این طریق موفق به جلب توجه والدین حتی به صورت منفی (تهدید و عصبانیت و…) شده باشد.

در رویکرد سیستمی خانواده اعتقاد بر این است که احتمالا در خانواده ی کودک نگه دارنده ی مدفوع، ارتباطات به گونه ای پیش می رود که کودک دچار اضطراب، خشم و کمبود توجه است.

او از این طریق سعی می کند خشم خود را تخلیه کند، نظر دیگران را به خود جلب کند و به والدین نشان دهد که علی رغم کوچکی اش، می تواند در جنگ قدرت مخفیانه برنده باشد

بهترین راهکار حل مشکل چیست؟

تا به اینجا با مهم ترن دیدگاه های روانشناسانه ی مربوط به اختلالات دفعی کودک آشنا شدید.

اما از این نکته نیز غافل نشوید که ممکن است مشکلات کودک تان منشا عضوی یا بدنی نیز داشته باشند.

به عنوان مثال ممکن است استفاده از رژیم غذایی نامناسب و فاقد فیبر، منجر به ایجاد یبوست مزمن در او شده باشد.

در این حالت دیواره ی روده دچار اتساع شده و عصب های روده ای، حساسیت خود را در برابر احساس دفع از دست می دهند.

در ادامه ی این وضعیت، کودک با تاخیر بیشتری نیاز به دفع را احساس می کند و مشکل در چرخه ای بی پایان ادامه می یابد.

بنابراین در گام اول لازم است مشخص کنید که مشکلات فرزندتان ناشی از مساله ای عضوی، بدنی، تغذیه ای است یا منشا روانی دارد؟

در صورتی که منشا مساله، غیر روانی باشد، می توانید از طریق تغییر در عادات غذایی، اضافه کردن مواد حاوی فیبر و سوپ های ملین مشکل را رفع کنید. اما در صورتی که مشکل دارای منشا روانی است چه باید کرد؟

ساده ترین تکنیک های درمانی برای اختلالات دفعی با منشا روانی

در اینجا ساده ترین و کاربردی ترین روش های درمان بر اساس رویکرد رفتاری معرفی خواهند شد.

در آموزش های مربوط به توالت رفتن تجدید نظر کنید.

در صورتی که آموزش های شما توام با خشونت، ایجاد ترس، تنبیه و یا وسواس نسبت به پاگیزگی باشد، کودک می تواند در برابر رفتن به دستشویی مقاومت کند.

در اولین گام آموزش ها را مورد بازبینی قرار دهید.

علاوه بر رفتار خود، بررسی کنید که آیا کودک نحوه ی صحیح دفع را آموخته، محل قرار گرفتن ادرار و مدفوع را می داند؟ و از نحوه ی استفاده از سیفون آگاه است؟

سیستم بدن را به زبان ساده تشریح کنید.

ممکن است دلیل مقاومت فرزندتان، احساس مالکیت نسبت به مدفوع باشد.

برای اصلاح این باور، بدن و کارکد آن را به زبان ساده و داستان گونه برای کودک توضیح دهید.

می توانید از انواع فیلم ها مانند فیلم کاربردی ” بدن من چگونه کار می کند؟ ” و یا پارک هایی که به تشریح کارکرد بدن می پردازند نیز استفاده کنید.

محیط دستشویی را به جایی مطلوب تبدیل کنید.

برای این کار می توانید در دستشویی، عروسک یا وسیله ای جالب قرار دهید تا کودک برای رفتن به دستشویی ترغیب شود.

در صورت مقاومت کودک، بی توجهی کنید.

ممکن است کودک قصد داشته باشد از طریق این رفتار شما را کنترل کند.

واکنش هایی مانند تنبیه، دعوا، نگرانی و اصرار بیش از حد از جانب شما می توانید برای کودک جالب و تقویت کننده باشد و منجر به ادامه ی رفتار شود.

بنابراین بهتر است رفتار دستشویی نرفتن کودک را نادیده بگیرید و در صورتی که خودبه خود به دستشویی رفت او را تشویق کنید.

مشکلات ارتباطی خانواده را شناسایی و رفع کنید.

در بسیاری از موارد، اختلالات دفعی کودکان ریشه در وجود یک مشکل خانوادگی دارد.

در صورتی که مسایلی از قبیل مقایسه فرزندان با هم، بی توجهی به کودک، تنبیه، سرزنش، بدرفتاری والدین با یکدیگر و مسایلی از این قبیل وجود داشته باشد، کودک سطح زیادی از اضطراب و خشم را تجربه خواهد کرد.

این حالت خود را به شکل اختلالات دفعی نشان می دهد.

برای رفع مشکل لازم است سیستم ارتباطی حاکم بر خانواده را تغییر دهید. در برخی موارد نیز لازم است به روانشناس یا مشاور مراجعه کنید تا در تغییر این سیستم به شما کمک کند.

ارتباط خود با کودک را بهبود دهید.

در پس رفتار لجبازانه ی کودک شما، نیاز زیادی به توجه و نوازش نهفته است.

بهتر است برای رفع مشکل در ارتباط تان تجدید نظر کنید. به فرزندتان توجه کنید، او را تشویق کنید، ویژگی های مثبتش را بازخورد دهید و از تغییرات رفتاری او شگفت زده شوید.

کودک تان برای دریافت نوازش و پذیرش بی قید و شرط از جانب شما، در حال بروز رفتار نشانه دار (مشکلات دفعی) است.

در صورتی که نیاز او به نوازش و تایید را برطرف کنید، نشانه ی بیماری (مقاومت در برابر دست شویی رفتن) نیز خود به خود حذف خواهد شد.

در کودکان پیش دبستان و دبستان، محیط مدرسه را بررسی کنید.

در صورتی که تمامی موارد گفته شده را بررسی کردید و در کودکان سنین دبستان، مشکل همچنان ادامه داشت، محیط مدرسه را بررسی کنید.

تجربه ی شرایط تنش زا در محیط مدرسه به ویژه در سال های اولیه ی دبستان می تواند منجر به اختلالات دفعی شود.

در این زمینه لازم است با مشاور مدرسه نیز مشورت کنید.

تکنیک های افزایش اعتماد به نفس کودکان پسرم برای رفتن به دستشویی مقاومت می کند کودک دو ساله ی پرخاشگر را بیشتر بشناسید. بازی درمانی چیست؟ بیش فعالی در نوجوانان (بخش دوم)

آیا کودک لجباز مستحق سرزنش است؟

بر اساس آنچه در این مطلب مطالعه کردید، رفتاری مانند مقاومت در برابر دفع، می تواند علل متعدد و پیچیده ای از دلایل جسمی تا روانی داشته باشد.

در هیچ یک از این موارد کودک، مقصر نخواهد بود.

در حقیقت فرزند شما در حال نشان دادن واکنشی است که برآمده از سیستم خانواده است.

بنابراین تحت هیچ شرایطی، فرزندتان را به خاطر این رفتار، سرزنش، تنبیه کلامی و یا بدنی نکنید.

لازم است بدانید، رفتارهای از این قبیل می تواند مشکل را بسیار وخیم تر کند و درمان را سخت تر و طولانی تر نماید.

بهترین راهکار آن است که عوامل ایجاد کننده ی مشکل را بررسی کنید و در جهت رفع آن ها اقدام کنید تا مشکل در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف شود.

نویسنده : کودک و نوجوان