محمد درویش، فعال محیط زیست و مدیر کل سابق دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست کشور در گفتوگو با خبرنگار ایسنا توضیح داد: مهمترین چالش گردشگری طبیعی، برخوردار نبودن مدیران سازمانهای محیط زیست و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از فهم علم گردشگری طبیعی است.
وی اظهار میکند: متأسفانه تا زمانی که سازمان محیط زیست سیاستی بر مبنای بستن درها و سازمان میراث فرهنگی سیاستی بر مبنای فروش طبیعت دارد، نمیتوان انتظار پیشرفتی در این حوزه داشت.
وی، غفلت و سهلانگاری وزارت علوم در حوزه تربیت تور لیدرها و دغدغهمندان حوزه محیط زیست و گردشگری را یکی از دیگر چالشهای حوزه گردشگری طبیعی عنوان میکند و میگوید: در حالی که وزارت علوم باید سرفصلهای روان شناختی و تنوع زیستی را در ارجعیت سرفصلهای خود قرار دهد اما در این رابطه از مطالب کپی شده استفاده کرده یا این که سهل انگارانه از مبحث گردشگری طبیعی گذشته است.
این فعال محیط زیست در این رابطه همچنین اضافه میکند: با وجود موارد مذکور، فارغالتحصیلان این حوزه نیز اندک و با اثرگذاری کم و نامطلوبی هستند.
وی با تاکید بر این که نباید انگشت اتهام را به سمت مردم نشانه رفت، تصریح میکند: زمانی که قشر فرهیخته جامعه از حوزههای محیط زیست و گردشگری کشور دچار فقری عیان هستند، نمیتوان از مردم انتظاری داشت و انگشت اتهام را به سمت مردم نشانه رفت.
درویش، راهکار اصلی توسعه گردشگری طبیعی را ارتقای آگاهی سیاستگذاران و مدیران سازمانهای محیط زیست و میراث فرهنگی عنوان و بیان میکند: ضمن ارتقای دانش عمومی وزارت علوم، در گام بعدی نیز آموزش و پرورش میتواند در قالبی جذاب و فارغ از کتابها به گردشگری طبیعی بپردازد و با برگزاری اردوهای طبیعتگردی خارج از کلاسهای درسی، تجربههای دانشآموزان را افزایش دهد.
وی با بیان این که معرفت، دانایی و تخصص هزینه دارد، تصریح میکند: دستیابی به این علم فوایدی بیش از هزینهکرد اولیه آن دارد لذا از منظر دیگر، مردم و دولت باید به هم اعتماد کنند و این سرمایههای اجتماعی را حفظ کنند چرا که در غیر این صورت به فروپاشی طبیعت سرزمینمان منجر خواهد شد.
با این حال «سید مصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یزد نظری متفاوت دارد و با اشاره به ضعف موجود در زمینه طبیعتگردی، تاکید میکند: تا زمانی که آموزش و شناخت عمومی نسبت به طبیعت فراگیر نشده است نباید به طور وسیع مناطق طبیعی را معرفی کنیم.
این مسئول در گفتوگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به این که ایران در حوزه طبیعتگردی و شناخت طبیعت، مبتدی است، اظهار میکند: دستگاهها و مردم کشورمان در زمینه شناخت طبیعت فاقد آگاهیهای لازم هستند و لذا حضور در طبیعت نیازمند آموزش و شناخت بیشتر در این رابطه است.
وی اضافه میکند: آموزش افراد در این حوزه باید آموزشی همگانی و فراگیر باشد و متولیان امر به ویژه صدا و سیما باید بسیار تخصصی و ویژه در این رابطه ورود کنند.
مدیر کل میراث فرهنگی یزد، دشت لالههای یزد و غارهای طبیعی را مهمترین مناطق در معرض آسیب عنوان میکند و میگوید: معرفی نکردن برخی از مناطق طبیعی منجر به جلوگیری از آسیب به این مناطق میشود.
وی به برگزاری جشنواره ریواس در منطقه علی آباد چهل گزی، اشاره و خاطرنشان میکند: در این جشنواره سعی کردیم تا هر چند پراکنده با میزبانی از مردم و گردشگران، شناخت آنها را نسبت به گردشگری طبیعی ارتقا بخشیم.
وی از فعالیت کمیته گردشگری طبیعی استان متشکل از محیط زیست، منابع طبیعی و راهنمایان طبیعتگردی خبر میدهد و تصریح میکند: برخی از اماکن به دنبال حتی فعالیتهای اداره کل میراث فرهنگی در سالهای گذشته دچار آسیبها و خرابیهایی شدند اما اکنون کمیته گردشگری با هدف حفظ این مناطق شکل گرفته است.
فاطمی در این رابطه به چشمه نهر مسیح هرات به عنوان یکی از اماکن طبیعی یزد اشاره میکند و میگوید: این محل طبیعی با هزینهکرد میراث فرهنگی در سنوات گذشته نورپردازی و به سکوهایی به منظور نشیمن مردم تجهیز شد و در حالی که به واقع این محل از حالت طبیعی خود خارج و به یک پارک تبدیل شد.
وی در همین باره به طرحهای ارائه شده برای برخی ساخت و سازها در جنگل باغ شادی خاتم نیز اشاره کرده و یادآور میشود: به منظور حفظ حالت طبیعی این جاذبهی زیبای استان با این درخواستها موافقت نکردیم چرا که دیگر قرار نیست اشتباهات گذشته را تکرار کنیم و همان بهتر که این جاذبهها همانطور طبیعی باقی بمانند.
مدیرکل میراث فرهنگی یزد در مورد آسیبهای وارده از سوی طبیعتگردان به غار نباتی ندوشن نیز بیان میکند: در حوزه طبیعتگردی به ویژه غارهای طبیعی نمیتوان از گشت و گذار مردم ممانعت یا اقدام به محصور کردن غارها کرد لذا بهترین راهکار در این موارد مراقبت و حفاظت از این جاذبهها به همت مردم بومی همان مناطق است.
فاطمی نیز توسعه بوم گردیها را به نفع گردشگری طبیعی میداند و اظهار میکند: هر چند در اوایل راهاندازی بومگردیها شاهد آسیبهایی جبرانپذیر و قابل برگشت به طبیعت بودیم اما در حالت کلی بومگردیها منجر به توسعه فرهنگ استفاده از طبیعت و همچنین حفظ جاذبههای طبیعی شدهاند.
گزارش از فاطمه رهبر یزدی، خبرنگار ایسنا یزد
انتهای پیام