بازی التهاب بنزینی روی روان مردم

این اخبار که همزمان با روز کارگر و تعطیلی و اعتراضات برخی کارگران انجام شد، با ایجاد نگرانی در مردم، امروز باعث صف های طولانی در پمپ بنزینها، ترافیک شدید در سطح شهرها و تنش روحی و روانی مردم شد.

از دیروز خبرگزاری‌های یک و دو، دست کم ۱۵ خبر متناقض با موضوع بنزین و سهمیه‌بندی آن منتشر کرده‌اند.

شروع بازی این دو رسانه با موضوع بنزین و سهمیه‌بندی آن تازه نیست. 27 فروردین‌ماه، خبرگزاری یک از «تصمیم سران قوا برای دو نرخی کردن و سهمیه‌بندی بنزین تا کمتر از یک ماه آینده» خبر داد. در بخشی از متن این خبر آمده بود: « پیگیری خبرنگار ... مشخص کرد قیمت بنزین سهمیه‌بندی افزایش چندانی نخواهد یافت و میزان این افزایش احتمالاً کمتر از ۳۰ درصد خواهد بود. در عین حال، قیمت دوم بنزین نیز فاصله زیادی با قیمت اول نخواهد داشت. این تصمیم در شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا اتخاذ شده است.» این درحالی بود که هیچ یک از منابع رسمی از سوی سران قوا نظری درباره این موضوع اعلام نکرده بودند.

ششم اردیبهشت‌ماه نیز خبرگزاری دو با مطلبی با تیتر« عزم جدی دولت برای سهمیه‌بندی بنزین/ زمان و نحوه اجرا هنوز مشخص نیست» منتشر کرد. در متن این خبر آمد: « بررسی سخنان مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد با وجود بی‌خبری اغلب نمایندگان مجلس از چند و چون برنامه دولت برای سهمیه‌بندی بنزین و تغییر قیمت عرضه آن، دولت در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا با استناد به مجوزهای قانونی که از قبل از مجلس شورای اسلامی داشته، مجوز تغییر در قیمت بنزین را دریافت کرده و اکنون عزم دولت برای سهمیه‌بندی بنزین جدی است.»

تا این روز هم همچنان استناد این دو خبرگزاری تنها به شنیده‌ها بوده و از هیچ منبع رسمی برای اعلام چنین خبر مهمی استفاده نکردند.

اما این خبرسازی‌ها از دیروز جدی‌تر شد. خبرگزاری یک دیروز سه خبر درباره سهمیه‌بندی بنزین کار کرد که یکی از آن‌ها پیش از ظهر دیروز تکذیب شایعات درباره زمان آغاز سهمیه‌بندی بنزین بود. خبرگزاری یک در این خبر نوشت: سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران درباره شایعات مطرح درباره افزایش قیمت بنزین از ساعت ۲۴ امشب گفت: تاکنون چنین چیزی به ما ابلاغ نشده است. اما کمی بعد در ساعت 16، همچنان به خبرسازی خود ادامه داد و خبری با تیتر آغاز «سهمیه‌بندی بنزین احتمالاً از پنجشنبه» منتشر کرد. خبرگزاری یک در ادامه رشته اخبار خود با موضوع سهمیه‌بندی بنزین، نوشت: « بر اساس پیگیری‌های خبرنگار ....، طرح سهمیه‌بندی بنزین احتمالاً‌ از ساعت 24 روز پنج‌شنبه آغاز می‌شود.» در بخش دیگر از این خبر آمد:« قیمت بنزین سهمیه‌ای بدون تغییر و هر لیتر، هزار تومان عرضه خواهد شد و قیمت بنزین آزاد نیز افزایش خواهد داشت. بر این اساس، به نظر می‌رسد سهمیه هر خودرو ۶۰ لیتر در نظر گرفته شده است.»

حدود دو ساعت بعد، خبرگزاری دو از «خرید بنزین مازاد مردم، توسط دولت» خبر داد. در بخشی از متن این خبر آمده است: «به گزارش خبرنگاراقتصادی خبرگزاری ....، سهمیه‌بندی بنزین تصمیم جدید دولت است که هنوز زمان آن اعلام نشده و میزان سهمیه‌ها و قیمت بنزین سهمیه‌ای و آزاد هم مشخص و اعلام نشده است.»

چندی بعد زیبا اسماعیلی، سخنگوی شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با شبکه خبر، ضمن تکذیب خبر افزایش قیمت بنزین از ساعت 24 امشب، تأکید کرد: « تاکنون مصوبه‌ای در خصوص سهمیه‌بندی بنزین به ما ابلاغ نشده است.»

اما این خبرسازی‌ها تمام نشد و صبح امروز به‌رغم تکذیب‌های چندباره سخنگوی شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی، خبرگزاری دو مجدد در خبری با تیتر «جزییات قیمت بنزین سهمیه‎ای و آزاد/ بنزین از فرداشب سهمیه‌بندی می‌شود»، مجدداً اعلام کرد: « فرداشب ساعت 24 سهمیه‌بندی بنزین آغاز می‌شود.» در بخش دیگری از متن این خبر آمده است: « بنزین با نرخ 1000 تومان با سهمیه 60 لیتر در ماه و بنزین آزاد با قیمت 2500 تومان در هر لیتر عرضه می‌شود. همچنین دولت برای تاکسی‌های اینترنتی با هماهنگی مجموعه وزارت کشور سهمیه‌ای مجزا در نظر می‌گیرد. قیمت هر لیتر بنزین سوپر آزاد نیز 3000 تومان در هر لیتر خواهد بود.»

در واکنش به این خبر، اسماعیلی مجدد اعلام کرد: « پنجشنبه ۱۲ اردیبهشت‌ماه تاریخ اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین نیست. مردم به شایعات و فضاسازی‌ها به‌ویژه در فضای مجازی توجه نکنند.»

عصر امروز خبرگزاری دو از موضع امروز صبح خود عقب نشست و در خبری با این تیتر که « آغاز سهمیه‌بندی بنزین فعلاً به تعویق افتاد»، اعلام کرد:« پس از اظهارات وزیر اقتصاد که از نهایی شدن تصمیم بنزینی دولت خبر داده بود، از روز گذشته رسانه‌ها از احتمال اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین از ساعت 24 پنج‌شنبه خبر داده بودند و امروز نیز برخی منابع مطلع در دولت از نهایی شدن این تصمیم با قیمت بنزین سهمیه‌ای 1000 تومان و آزاد 2500 تومان خبر دادند. پس از انتشار این خبرها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی که اغلب مخالف اجرای این طرح در زمان مورد اشاره (فرداشب) بودند، خواهان توقف این طرح یا تأخیر در اجرای آن شدند.»

در واکنش به این اخبار ضدونقیض، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت در حاشیه افتتاح نمایشگاه بین‌المللی نفت و گاز اعلام کرد: « آنچه درباره سهمیه‌بندی بنزین اعلام شده، دروغ است و بعداً توضیح بیش‌تری در این باره اعلام خواهد شد.»

خبرگزاری یک نیز همچون دو از به تعویق افتادن موقت سهمیه‌بندی بنزین به‌صورت موقت خبر داد و به نقل از یک منبع آگاه در وزارت نفت نوشت: « جو روانی‌ای که نمایندگان مجلس ایجاد کرده بودند، موجب تعویق در اجرای این تصمیم شد.» در بخشی از متن این خبر آمده است: « بر اساس اخباری که چند روز پیش در خبرگزاری .. منتشر شد، دولت تصمیم به اجرای سهمیه‌بندی بنزین داشت و مطابق با آخرین تصمیم، مقرر بود که قیمت بنزین ساعت ۲۴ روز پنج‌شنبه دو نرخی و با قیمت هر لیتر بنزین سهمیه‌ای یک هزار تومان عرضه شود، اما فشار نمایندگان مجلس و همچنین صف‌های طولانی که در برخی از شهرستان‌ها پشت جایگاه‌های بنزین ایجاد شده بود، موجب شد تا دولت تصمیم خود را تغییر دهد و اجرای سهمیه‌بندی بنزین را به تعویق بیندازد.»

این در حالی است که هیچ‌کدام از خبرگزاری‌های مذکور اظهارات در جمع خبرنگاران وزیر نفت را که درباره تکذیب زمان آغاز سهمیه‌بندی بود،‌ پوشش ندادند.

گرچه سرانجام وزارت کشور به عنوان مسوول اطلاع رسانی و تبلیغات اقتصادی کشور در اطلاعیه ای کلیه موارد را تکذیب کرد، اما به نظر می رسد در شرایط خاص کشور ضرورت اتخاذ همگرایی در اطلاع رسانی احساس می شود.