به روان شناسی نیازمندیم چون باید ماهی‌گیری بیاموزیم

میگنا: روان شناس از یک طرف رابطه بین عملکرد مغز و رفتار را بررسی می‌کند و از طرف دیگر ارتباط بین محیط و رفتار هر فرد را. امروزه زندگی مدرن سبب شده است که روابط بین فردی، خانوادگی، تربیتی و زناشویی دستخوش تغییرات بسیار زیادی شود و با عبور از فضای سنتی چالش‌های زیادی را ایجاد کند. در چنین شرایطی اگر افراد مهارت زندگی‌کردن را به‌خوبی نیاموخته باشند مشکلات رفتاری، عاطفی و اخلاقی فراوانی برای آن‌ها به وجود می‌آید و زندگی افراد دچار تغییرات سخت و شکننده‌ای می‌شود.

فقدان یک روان شناس و مشاور خوب برای یک جامعه می‌تواند آسیب‌های زیادی را در پی داشته باشد. روان شناسی علم، مهارت، دانش و هنر است. روانشناسی هنری است که برای به‌دست‌آوردن آن یک روان شناس سال‌های زیادی را به تحصیلات آکادمیک مشغول می‌شود و به انجام کارهای بالینی و روان‌درمانی می‌پردازد.

روانشناسان برای ارتقاء سبک و کیفیت زندگی، بهزیستی، افزایش مهارت گفت‌وگو، حل تعارضات بین فردی، فرزندپروری صحیح، بهبود ساختار خانواده و... در تلاش هستند.

سازمان بهداشت جهانی برای یک زندگی موفق تعبیری به این شرح دارد که «هر فردی باید مهارت‌های زندگی را به خوبی فرا بگیرد تا بتواند زندگی موفقی داشته باشد».

به راستی این مهارت‌ها را چه کسی قرار است به افراد جامعه منتقل کند؟ اساساً مهارت‌های زندگی به چه معناست؟ افراد چگونه می‌توانند زندگی خود را ارتقا دهند؟

طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی مهارت زندگی یعنی «توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت به طوری که هر فردی بتواند با چالش‌ها و ضرورت‌های زندگی روزمره خود سازگار شود».

برای نیل به این هدف وجود یک روانشناس خوب برای هر اجتماعی ضروری است. روانشناس به مردم کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف شخصیتی خود را بدانند.

یک روانشناس خوب به افراد کمک می‌کند تا متوجه شوند هر کار با ارزشی زمان‌بر است . به صبر نیاز دارد.
یک روانشناس خوب به افراد آموزش می‌دهد که شانس به سراغ افراد سخت‌کوش می‌آید.

روانشناسان به مردم می‌آموزند که ما نمی‌توانیم همه چیز را با هم داشته و همه جا حضور داشته باشیم. روانشناسان به مردم می‌آموزند که ارزشمندترین سرمایه‌های ما در زندگی خانواده‌های ما هستند.

روانشناسان به مردم کمک می‌کند تا دریابند که شکست وجود ندارد و هر شکست یک تجربه است. برای کسب تجربه‌های موفق در زندگی به پشتکار، آگاهی، همدلی و تعامل نیاز داریم.

یکی از هدف‌های ضروری که رشته های روان شناسی و مشاوره دنبال می‌کند افزایش خودآگاهی در افراد است. هنگامی که مردم خودآگاهی را کسب کنند می‌توانیم از این اصطلاح استفاده کنیم که به‌جای اینکه به افراد ماهی بدهیم به آن‌ها ماهی‌گیری را آموخته‌ایم. ما روانشناسان در تلاش هستیم که به روش علمی و صحیح و به دور از هیجانات کاذب مهارت‌های زندگی را در افراد ارتقا و خودآگاهی آنان را نسبت به زندگی شخصی، شغلی و اجتماعیشان افزایش دهیم.

امروزه در دنیا جایگاه روان شناسی و مشاوره به خصوص برای کشورهای پیشرفته و صنعتی جایگاهی بی‌بدیل و بی‌همتاست. روانشناسان در عرصه‌های مختلف شغلی، تحصیلی، بالینی، شناختی، صنعتی و سازمانی، جرم‌شناسی، ورزشی و حیطه روانشناسی نظامی ورود پیدا کرده‌اند.

کشورها و جوامع پیشرفته از خدمات روانشناسان برای اعتلا و توسعه سطح فرهنگی استفاده می‌کنند. آرزو دارم شاهد روزی باشیم که تمام افراد توانایی استفاده از خدمات روانشناسی و مشاوره را داشته باشند و اهمیت این موضوع بیش از پیش برای مردم، جوامع و سازما‌های مختلف نمایان شود.


حمید ذوالفقاری، مدرس دانشگاه و دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی دانشگاه فردوسی