تصویر متفاوت یک بانوی هلندی در حسینه قاجاری ندوشن یزد

مسجد جامع و حسینیه سفلی در بافت قدیم ندوشن واقع شده است که در این بافت بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی از دوره‌های مختلف شناسایی شده است. ۵۵ اثر تاریخی این بافت در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. بافت تاریخی ندوشن نیز به شماره ثبتی ۱۱۵۹۳ در فهرست آثار ملی کشور قرار دارد.

مسجد جامع ندوشن دارای کتیبه‌های گچبری شده مزین به سوره جمعه و یک در چوبی قدیمی است. منبر چوبی آن نفیس‌ترین اثر ارزشمندی است که در این مسجد نگهداری می‌شود. تمام این منبر از چوب گردو ساخته شده و دارای تزئینات گره چینی، منبت و معرق است. آیاتی از قرآن با خط کوفی نیز بر پله‌ها و سرلوحه آن نقش بسته است. در دو سوی این منبر آیاتی از سوره‌های جمعه، آل عمران، بقره با خط کوفی و حروف برجسته نقش شده است. سر لوحه این منبر با طرح محراب تزئین شده و نقوش اسلیمی در اطراف آن به صورت منبت کاری به چشم می‌خورد. قدیمی‌ترین اثر تاریخ‌دار ندوشن همین منبر چوبی مسجد جامع است که مربوط به قرن ششم هجری است.

مناره مسجد جامع نیز از حیث معماری سنتی بسیار ارزشمند و دارای نمای آجری است و در قسمت انتهای گلدسته آن آجر لعابدار به کار رفته است. حسینیه سفلی ندوشن نیز متصل به ایوان تابستانی مسجد است و با نمای آجری ساخته شده است.

حسینیه سفلی ندوشن به شکل هندسی هشت گوش ساخته شده و دارای دو قسمت اندرونی و بیرونی است. اندرونی که به آن حسینیه توئی گفته می‌شود، مسقف است اما بیرونی که به آن حسینیه دری گفته می شود روباز است.

بر اساس منابع محلی، این حسینیه مربوط به دوره قاجار است و در ندوشن، محله پایین واقع شده است. این اثر در ۲۰ آبان ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۴۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بنای این حسینه حدود سال‌های ۱۲۸۲ تا ۱۲۸۵ بنا به در خواست بزرگان شهر توسط مرحوم حاج ابوالهادی ندوشنی یکی از معماران برجسته عصر قاجاریه طراحی و احداث شده است.

چمدان

2121