بحرانهای زیست محیطی فقر کودکان را تشدید کرده است

وحید شالچی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری مهر، گفت: افزایش فقر در کشور تاثیر مستقیمی بر وضعیت آموزش، بهداشت و سلامت کودکان دارد زیرا به محض تشدید فقر در خانواده، کودکان ناچار می شوند ترک تحصیل یا همراه با تحصیل کار کنند که این موجب می شود آنها با آسیبهای جدیدی مواجه شوند.

وی با اشاره به تاثیر گرانی ها در بازار مسکن، گفت: متاسفانه با گرانی نرخ ارز، مداخله موثری از سوی سیاست گذاران و تصمیم گیران در حوزه مسکن انجام نشد و با افزایش نرخ مسکن، تعدادی زیادی از خانوراها با وضعیت مالی متوسط به ناچار به حاشیه شهر رفتند، زیرا توان اجاره در محدوده شهرها برای این خانواده دیگر وجود ندارد، از سویی خانوارهای فقیر نیز به ناچار به مکان های دورتر از حاشیه رفتند. این اتفاق به ویژه در شهر تهران موجب شده تا کودکان بیشتری در محیط های ناایمن و نامناسب قرار گیرند و با انواع انحرافات و آسیب های اجتماعی مواجه شوند.

این آسیب شناس همچنین تصریح کرد: بحرانهای کلان اقتصادی بیشترین آثار را بر کودکان دارند، تصور کنید عضوی از یک خانواده مبتلا به سرطان یا بیماری خاص است، داروهای خاص متاثر از بحران های اخیر چندبرابر رشد قیمت داشتند، این یعنی، خانواده هایی که بیمار خاص دارند، افت طبقاتی پیدا می کنند و در این میان حتی اگر خانواده ای به تحصیل کودک خود اهمیت دهد، اما بدون شک سایر مسایل کودکان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. البته اگر خانواده فقیر باشد، فقر کودک در آن خانواده بحران بیشتری خواهد یافت.

به گفته شالچی در کنار بحران های اقتصادی، بحران های زیست محیطی نیز فقر کودکان را تشدید کرده است زیرا با تخلیه روستاها، عمده خانواده ها به حاشیه شهرها مهاجرت می کنند، این مهاجرت در کنار فقر اقتصادی کودکان، امنیت روانی و محیطی کودکان را نیز تهدید می کند. در حقیقت بحران از هر نوعی، اولین قربانی خود را از کودکان می گیرد.
وی با بیان اینکه آماری دقیقی از تعداد کودکانی که در فقر به سر می رود، به درستی وجود ندارد، گفت: متاسفانه در کشور ما خانواده های فقیر، رسانه و تربیون برای درخواست مطالباتشان ندارند و عمدتاً کناره گذاشته می شوند، کودکان در این قشر از جامعه بیشتر آسیب می بیند زیرا عموماً مطالبات کودکان در این خانواده کمتر مورد توجه است.

شالچی با بیان اینکه کلید توسعه در هر کشوری کودکان هستند، تاکید کرد: توجه به آموزش، پرورش و سلامت کودکان اهمیت دارد اما متاسفانه در عمده استانهای محروم و مرزی کشور به این مسایل توجه نمی شود، آمار نگران کننده ای از مدارس کپرنشین وجود دارد، عمده کودکان در استانها و شهرهای محروم دارای سوءتغذیه هستند. سه چهارم کودکان در استان سیستان و بلوچستان سوءتغذیه دارند. چرخه فقر کودکان، چرخه معیوبی است عمده این کودکان آینده مناسبی ندارند و فرزندان آنها نیز کودک فقر می شوند. دولت و نهادهای مدنی باید به مقوله کودکان به خصوص کودکان فقر توجه کنند در غیر اینصورت کشور توسعه نخواهد یافت.

۱۳ میلیون نفر جمعیت کشور دارای مسکن نامناسب یا حاشیه نشین هستند

وی با بیان اینکه طبق آمارهای رسمی، ۱۳ میلیون نفر جمعیت کشور دارای مسکن نامناسب یا حاشیه نشین هستند، گفت: از دهه ۷۰ با سیاست خصوصی سازی و توسعه مدارس غیرانتفاعی شاهد تشدید نابرابری تحصیلی در مدارس بودیم. آموزش و پرورش باید به عدالت اجتماعی توجه کند اما با توسعه مدارس غیرانتفاعی، نابرابری اجتماعی و تحصیلی ایجاد شد. کیفیت آموزشی در مدارس بسیار متفاوت و نگران کننده است، این تفاوت در مدارس دولتی شهرها با روستاها و حاشیه های شهرها نیز تفاوت دارد و در مدارس غیرانتفاعی فاحش است. آموزش باید توام با پرورش باشد، کودکان فقیر با فقر آموزشی و پرورشی نیز مواجه هستند. فضای موجود برای کودکان فقیر امیدوار کننده نیست.

این جامعه شناس بابیان اینکه با بحرانهای اخیر مالی در کشور، منابع مالی دولت محدود شده است، اعلام کرد: دولت نباید سرمایه گذاری در حوزه کودکان را به دلیل کمبود منابع از اولویت های خود خارج کند، سرمایه گذاری در این حوزه از مهمترین سرمایه گذاری هر دولتی است. بی توجهی به کودکان یعنی از دست دادن نیروهای انسانی هر کشوری، مهمتر اینکه در صورتی که به کودکان توجه نشود، به ناچار باید سالهای بعد هزینه بالایی برای رفع آسیب های این کودکان پرداخت شود.

وی تاکید کرد: دولت باید با همکاری وزارتخانه های کار و رفاه اجتماعی و آموزش و پروش بسته های حمایتی از کودکان را طراحی کند تا در شرایط بحران مالی، فقر کودکان بیش از بیش نشود. در این میان باید از ظرفیت های نهادهای مدنی همچون سازمان های مردم نهاد بهره گرفت. همکاری دولت و بخش غیردولتی برای رهایی کودکان از فقر بسیار حائز اهمیت است و باید برای تقویت این دو بخش زمینه های لازم را فراهم کرد.

شالچی در پایان گفت: فقر در کودکان در صورتی که دولت پای کار باشد، قابل کنترل است برای نمونه طبق آمار مرکز آمار مصرف لبنیات در خانواده ها به دلیل گران شدن یک سوم کاهش یافته است، اما دولت می تواند به دانش آموزان شیر رایگان توزیع کند، زیرا در صورتی که کودکان با سوءتغذیه مواجه باشد، در آینده با مشکلات جسمی مواجه می شوند.