فرمول یک ایران– فصل 2019 فرمول یک با ایجاد تغییرات مشهودی در طراحی خودروها شروع شد. دگرگونیهایی در شکل و ابعاد بالهای جلو و عقب که پیشبینی میشود، میتوانند باعث افزایش سبقتگیری شوند.
همچنین انتخاب تایرها و نامگذاری آنها هم در گرندپری سادهتر شد تا هواداران بیشتر، بهتر و راحتتر بتوانند راهبرد تیمها را طی مسابقه، تشخیص دهند.
به جز این دو تفاوت، مدیران فرمول یک تصمیم گرفتند برای جذابتر شدن مسابقات، شفافسازی بیشتر و همچنین دخیلتر کردن تیمها در برگزاری مسابقات، کتاب قوانین را تا حدودی بروزرسانی کنند.
نتیجهی ماهها بحث و بررسی تصمیمگیران فرمول یک برای فصل 2019 را در مقالهی پیش رو با هم میخوانیم
افزایش سوخت مصرفی
هدف اصلی استفاده از موتورهای توربو-هیبرید، افزایش حداکثری کارایی بود. اما این امر ناخواسته باعث پیامدهایی شد. یکی از این پیامدها، مجبور شدن رانندگان به رانندگی اقتصادی بود.
در این چند سال تیمها سعی کردند بهرهوری خودروهایشان را افزایش دهند اما تغییرات سال 2017 –که باعث افزایش درگ خودروها شد- تصمیمگیران را بر آن داشت تا میزان سوخت را پنج کیلوگرم افزایش دهند و به 105 کیلوگرم برای هر مسابقه برسانند.
البته همین اقدام هم جاده را برای تخت گاز راندن گلادیاتورهای مدرن باز نکرد و مدیران فنی فرمول یک، مجوز استفاده از 110 کیلوگرم سوخت را برای فصل 2019 صادر کردند.
سوالی که پیش میآید این است که آیا تیمها برای هر مسابقه باک ماشینهایشان را تا آخر پر میکنند یا این که خودروهای گرانقیمتشان را کمی سبکتر به پیست میفرستند.
کمکی برای سنگینوزنها
از سالهای دور وزن خودرو، شامل وزن خود راننده هم میشده است و ایدهآل تیمها، استخدام رانندگانی سبکوزن بوده.
رانندگان سبکتر این آزادی را به مهندسان میدهند که اگر وزن نهایی، کمتر از حداقل -برای امسال 743 کیلوگرم- باشد میتوانند با کیسههای شن، عملکرد خودرو را بهبود بخشند اتفاقی که برای رانندگان سنگینتر نمیافتاد.
یکی از تغییرات فصل 2019 فرمول یک، دربارهی همین موضوع است. کمکی که شاید مشکل این دسته از رانندگان را مرتفع کند. از حالا به بعد، در ابتدای آخرهفتهی مسابقهای، وزن راننده با صندلی خودرویش محاسبه میشود و اگر وزن این دو عنصر، روی هم کمتر از 80 کیلوگرم باشد تیم ملزم است برای جبران این کاستی از کیسههای شن در کاکپیت استفاده کند.
جایی برای تازهکارها
سالهاست که تیمها برای کاهش هزینهها، در پی کاهش پرسنل مسافر خود هستند. البته این راهکار به خوبی عمل کرده است ولی باعث شده تیمها با بیمیلی از مهندسان جوانشان دعوت کنند تا شرایط مسابقهای را از نزدیک درک کنند. چون با وجود محدودیت افراد، هر جای خالی، حکم یک سکهی طلا را دارد.
در سال 2019 تیمها و مسوولین، مسافرت شصت تن از اعضای تیم را به هر گرندپری بلامانع دانستند و علاوه بر آن معافیتی هم برای دست به آچار شدن مهندسان جوان در نظر گرفتند.
بر اساس این قانون، تیمها مجازند تا سقف شش “پرسنل-کارآموز” را علاوه بر ظرفیت 60 مسافر با خود همراه داشته باشند. ناگفته نماند هیچ یک از این شش کارآموز نمیتوانند در بیش از دو گرندپری با تیم خود باشند.
فرصتی برای آخرین بررسی
طبق قوانین اگر خودرویی تحت شرایط پارک فرمهی تعیین خط، نیاز به تغییری محسوس داشته باشد، باید مسابقه را از پیت لین آغاز کند.
طبق قوانین قدیم، چون راننده خاطی نمیتوانست در دور گرم کردن (فورمیشن لپ) شرکت کند، هیچگاه از کارایی کامل خودروی خود مطمئن نمیشد.
امسال این راننده میتواند از این مزیت استفاده کند. به این ترتیب که وقتی آخرین خودروی دور گرم کردن از خروجی پیت لین گذشت، رانندهی مذکور میتواند به پیست ملحق شود و بررسیهای معمول گرم کردن را انجام دهد. پس از اتمام دور، دوباره به پیت لین بازگردد و مثل گذشته از انتهای این مسیر، مسابقهی خود را آغاز کند
خداحافظی با لباسهای کهنه
رانندگان از لحاظ پوشش مسابقهای دو تغییر عمده را تجربه خواهند کرد. آنها باید از دستکشهای بایومتریک یا زیستسنج استفاده کنند. البته رانندگان قبلا از این فناوری استفاده میکردند اما به کار بردن الزامی این پوشش در فصل 2019 به کتاب قوانین اضافه شد.
دومین تغییر مربوط به کلاه ایمنی رانندگان است. مسوولان برای افزایش محافظت سر و پیشانی، استانداردهای ایمنی جدیدی به طراحان کاسکت معرفی کردند.
پس از درسهایی که از تصادف فیلیپه ماسا در گرندپری 2009 مجارستان گرفته شد، با کوچکتر شدن بخش بازشوندهی ویزور کاسکت، پوشش جدید قسمت پیشانی افزوده شد تا هم احتمال وارد شدن پرتابههای احتمالی کاهش یابد و هم انرژی این ذرات بهتر جذب شوند. این قسمت از کاسکت تا پارسال تنها از قطعهای زایلونی تشکیل شده بود.
راندن تا چراغ شطرنجی
حتما گرندپری کانادای پارسال و آن بلبشوی انتهای رقابت را به یاد دارید. جایی که مدل معروف، وینی هارلو، یک دور زودتر اقدام به تکان دادن پرچم پایان کرد و باعث سردرگمی همه شد.
همین اتفاق باعث شد تا در فصل 2019، علاوه بر پرچم پایان از چراغ شطرنجی هم استفاده شود. در پایان هر مسابقه و بلافصله بعد از تکمیل مسیر، چراغ شطرنجی به علامت اتمام رقابت روشن خواهد شد.
خداحافظی با مهمانیهای شنبه
جدال تیمهای فرمول یک برای تنظیم گرمایش موتور و افزایش کارایی موتورهای فعلی، نتایج چشمگیری داشته است.
اما این جدال هم در دورهی موتورهای توربو-هیبرید، نقاط خاکستری زیادی را تجربه کرده است. یکی از آنها سوختن روغن موتور برای افزایش ناگهانی سرعت بود.
اما امسال فیا، خود دست به کار شد و قوانین تازهای در این مورد وضع کرد. بر اساس تبصرهای که امسال به کتاب قوانین اضافه شد، تیمها باید محفظهی روغن ثانویهی خود را در تمام مراحل تعیین خط خالی نگه دارند.
این اقدام دست تیمها را برای استفاده از حالت مهمانی -یا همان پارتی مود معروف- و کسب ردههای رقابتی میبندد.
سبقت بعد از خط شروع و پایان
رانندگان فرمول یک همواره به دنبال شکار فرصتهای طلایی برای گرفتن سبقت هستند. یکی از فرصتها درست بعد از برگشت خودروی ایمنی به پیت لین است.
در گذشته رانندگان بعد از جدا شدن از خودروی ایمنی و گذشتن از اولین خط سیفتی کار، مجاز به گرفتن سبقت بودند. خطی که اغلب، قبل از خط شروع و پایان کشیده شده بود.
امسال قانون ذکر میکند که رانندگان تا زمانی که از خط شطرنجی رد نشده باشند، مجاز به اقدام برای سبقت نیستند.
البته این اتفاق، تفاوتی هم در نحوهی پرچم زدن مارشالها ایجاد میکند. تا قبل از این هنگامی که ماشین ایمنی به پیت لین خالی برمیگشت، پرچمهای سبز در کل مسیر مسابقهای به حرکت در میآمدند. اما امسال، پرچم شروع مجدد فقط در خط شطرنجی زده خواهد شد.
گرید پنالتی و داستان 107%
یکی از ناامیدکنندهترین جنبههای دوران توربو-هیبرید، داستان جریمههاییست که رانندگان باید برای تعویض قطعات موتور خود بپردازند.
گاهی اوقات این جریمهها حالتی خندهدار به خود میگرفت و به اعدادی مانند 100 میرسید. علاوه بر آن نحوهی اعمال آنها هم همیشه هواداران را گیج میکرد. این دو اتفاق باعث واکنش مدیران فرمول یک شد.
در سال گذشته قرار شد، هر راننده -به جای جمع کردن انواع و اقسام جریمهی قطعات مختلف- با بیشتر از 15 رده پنالتی، مسابقه را از آخر استارت بزند. این تصمیم اوضاع را کمی بهتر کرد.
البته در قانون گذشته ذکر شده بود که اعمال جریمه از رانندهای آغاز میشود که تمرین روز جمعه را زودتر از دیگران آغاز کرده باشد. با اعمال این تبصره، خودروها برای شروع زودتر تمرین، روی پیت لین صف میبستند تا نخستین راننده باشند.
با توجه به قانون امسال، رانندگانی که معلوم است از انتهای پیست، مسابقه را استارت میزنند با توجه به رتبهی تعیین خطشان به ترتیب در ردههای آخر را در خط استارت قرار میگیرند. با این تبصره، این رانندگان هم باید حداکثر تلاش خود را در روز تعیین خط به کار گیرند.
فیا همچنین تصریح کرد، رانندگانی که قانون 107% را رعایت نکنند هم میتوانند مسابقه را استارت بزنند. البته پشت سر تمام رانندگانی که به خاطر جریمهی موتور، به انتهای پیست تبعید شدهاند.
نظارت بر عهدهی تیمها
اغلب پیش میآید که تیمها برای بررسی زودتر خودروهایشان توسط ناظران، پنجشنبهها در پیت لین به صف میشوند. این اتفاق دیگر در این فصل تکرار نمیشود. چرا که فیا، کار نظارت بر خودروها را بر عهدهی خود تیمها گذاشته است.
از 2019 به بعد، تیمها موظفند، هجده ساعت قبل از شروع تمرین اول، برگهی پایبندی به قوانین مربوط به قطعات خودرو را امضا کنند و به ناظرین تقدیم کنند. تیمهایی که در این زمان، برگهی رسمی خود را تحویل ندهند یا دیرتر تحویل بدهند، اجازهی شرکت در مسابقه را نخواهند داشت.
البته این خود-نظارتی به آن معنا نیست که دست تیمها برای تقلب و استفاده از قطعات غیرمجاز باز باشد. فیا هنوز حق دارد هر زمان که بخواهد هر خودرویی را بررسی کلی و جزیی بکند. همچنین نظارت بعد از اتمام هر جلسه، همچنان پابرجاست.
باید دید آیا این تغییرات، مسابقات را جذابتر خواهد کرد یا نه.