سلبریتی سازی | شاخ های شبکه های اجتماعی تهدیدی برای امنیت فرهنگی جامعه

به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان،با گسترش حضور خرده‌سلبریتی‌ها در فضای مجازی، خط پررنگی که افراد مشهور را از دنبال کنندگانشان جدا می‌کند کمرنگ شده و شهرت به یک طیف بدل شده و از حالت صفر و یک و انحصار گروهی محدود بیرون آمده است. همچنین با حضور مستمر خرده‌سلبریتی‌ها در شبکه‌های اجتماعی و نمایش «پست‌ها» و «استوری‌های» آن‌ها در کنار پست‌ها و عکس‌های خانواده و دوستان صمیمی افراد، مرز‌های زندگی خصوصی کمرنگ شده و به مخاطبان احساسی از نزدیکی و صمیمیت با این سلبریتی‌ها (ی غریبه) القا می‌کند.

سلبریتی‌های اینترنتی کاربرانی هستند که در فضای مجازی مشهورند و هواداران و دنبال‌کنندگان خود را دارند. این افراد ممکن است کسانی باشند که در فضای آفلاین و واقعی شهرت خود را به‌دست آورده باشند (سلبریتی‌های سنتی مانند هنرمندان، بازیگران، یا شخصیت‌های سیاسی)، اما روی شبکه‌های اجتماعی نیز مخاطبان خود را دارند، یا افرادی عادی هستند که عمده شهرت خود را مدیون ارائه محتوای اختصاصی روی اینترنت هستند. همچنین افرادی را شامل می‌شوند که صرفاً با یک اتفاق یا یک ویدئوی برنامه‌ریزی نشده به شهرت دست یافته‌اند. استفاده سلبریتی‌های اینترنتی از بستر رسانه‌های اجتماعی می‌تواند همراه با بعد اقتصادی و درآمدزایی نیز باشد یا تنها بر تأثیرگذاری اجتماعی بر گروه مخاطبان و کسب شهرت متمرکز باشد.اما اخیرا برخی از این خرده سلبریتی ها با حمله به فرهنگ و اخلاق جامعه سعی در ترویج برخی از ناهنجاری ها در شبکه های اجتماعی دارند که تهدید جدی برای صیانت فرهنگی و اخلاقی مردم محسوب می شوند.

محمدجواد مطهری شریف کارشناس فضای مجازی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این خصوص اضهار کرد :برای واژه ی سلبریتی اگر بخواهیم از تعبیر بهتری استفاده کنیم و معادل فارسی آن را به کار ببریم می توانیم از اصطلاح «چهره ها» استفاده کنیم . کسانی که چهره یا سلبریتی می شوند را میتوان به چند دسته تقسیم کرد.به طور کلی چهره شدن به معنی دیده شدن یا شناخته شدن است که عموما این چهره ها در سطح رسانه ای شکل می گیرند یا بهتر است بگوییم که فضای رسانه به این افراد کمک می کند تا تبدیل به چهره شوند.

گرچه برخی از چهره ها و سلبریتی های ما نیازمند فضای رسانه ای نبودند و به صورت خود به خود و خارج از این فضا تبدیل به چهره یا سلبریتی شده اند. مانند بسیاری از بزرگان و علمایی دینی که چهره های کشور محسوب می شوند, مثل شیخ بهایی که در دوران خود یک چهره و سلبریتی محسوب می شده یا بسیاری از بزرگان دینی چهره هایی هستند که خارج از این فضا مشهور و سلبریتی شده اند. پس می توان گفت چهره سازی الزاما وابسته به رسانه و فضای مجازی نیست. بلکه این چهره های ماندگار زمانی شکل می گیرند که این چهره شدن مبتنی بر فطرت انسانی شکل بگیرد مثل علمای دینی که بر اساس فطرت انسانی سخن می گفتند و عمل می کردند.

مطهری شریف در ادامه گفت:در فضای امروز یک سری چهره ها و سلبریتی هایی شکل می گیرند که برای اینکه دیده شوند دچار هیجانات منفی می شوند و به یک سری ناهنجاری ها پناهنده می شوند و به این ترتیب تبدیل به سلبریتی شده و این طریق دیده می شوند.

یکی از این مواردی که ما امروز در جامعه ی خودمان هم خیلی زیاد آن را مشاهده می کنیم این است که در حوزه ی قانون گریزی این فرآیند زیاد شکل می گیرد. بسیاری از سلبریتی های ما یک قانون گریزی زیادی در وجودشان حاکم شده و فکر می کنند که به این شکل می توانند مطرح شوند .به طور مثال اخیرا یکی از چهره های ورزشی کشور برای دیده شدن با پلیس درگیر می شود و از این ماجرا فیلم می گیرد و در صفحه مجازیش این فیلم را پخش می کند و در واقع می خواهد به مخاطب بگوید از آنجایی که من آدم مشهور و مهمی هستم به فرمان پلیس اهمیت نداده ام و به آن بی احترامی کرده ام و از این طریق سعی می کند سلبریتی سازی کند و دیده شود.

این کارشناس فضای مجازی در ادامه گفت: اکثر این سلبریتی ها که با پول این مملکت و مردم بزرگ و دیده شده اند, برای مطرح شدن بیشتر شروع به فحاشی به اعتقادات مردم یا توهین به برخی از مسئولین نظام می کنند و از این طریق سعی می کنند خود را بزرگتر کنند. درواقع این افراد با حرکت در جریان مخالف آنچه حاکمیت و مردم هستند سعی می کنند خود را مطرح کنند و شهرت کسب کنند . در ظاهر ما مشاهده می کنیم که این افراد بازدید کننده یا فالورهای زیادی را در شبکه های اجتماعی دارند اما نکته ی مهمی که اینجا وجود دارد این است که آیا به تعداد دنبال کنندگانی که این افراد دارند تاثییر گذاری هم در جامعه و اجتماع دارند؟ یا مردم فقط به عنوان سرگرمی این افراد را دنبال می کنند؟ وقتی دقت می کنیم می بینیم که این افراد خیلی هم عمق نفوذ بالایی در اذهان و افکار عمومی ندارند و بیشتر این دنبال کنندگان برای سرگرمی این سلبریتی ها را دنبال می کنند.

از طرف دیگر ما چهره هایی را داریم که وابسته به رسانه نیستند همینطور در سطح جامعه. گرچه شاید میزان دنبال کننده و فالوئرهای یک صفحه در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی مثل توییتر فیس بوک و اینستاگرام یا غیره کمتر باشد اما عمق نفوذ تفکرات این افراد در بین مردم خیلی بالاست و تاثیرگذاری زیاد دارند که ما به اینگونه افراد در جامعه نیاز داریم. این سلبریتی ها نه تنها برخلاف جریان فکری مردم حرکت نمی کنند بلکه در جهت ابن جریان حرکت می کنند و آن را تقویت می کنند.در واقع این افراد سلبریتی ها و چهره هایی هستند که مبتنی بر عقلانیت تحلیل و استدلال حرکت می کنند. به همین خاطر هم نفوذ های پایدار دارند.

محمد جواد مطهری شریف در آخر یادآور شد: اخیرا یک جریان هایی در بعضی از شبکه های اجتماعی شکل گرفته که زیاد هم شاهد آن هستیم، جریانیست که اصطلاحا به آن شاخ های شبکه های اجتماعی می گویند.عده ای از این شاخ ها یا سلبریتی های فضای مجازی مبتنی بر بی اخلاقی و خلاف جهت حرکت کردن خود را تبدیل به چهره می کنند. عده ی دیگری از اینها هستند که بر روی موضاعات سرگرم کننده و طنز که معمولا هم از هجویات هستند مانور می دهند و از این طریق در شبکه های اجتماعی درحال رشد کردن هستند و تبدیل به سلبریتی می شوند. اینجاست که دستگاه های حاکمیتی به عنوان متولی فرهنگ و امنیت فرهنگی باید ورود پیدا کند و در جهت رشد و تعالی و صیانت از آرامش فکری و فرهنگی مردم با اینگونه از افراد که برای دیده شدن و سلبریتی شدن دست به هر کاری می زنند برخورد کند و مصونیت فرهنگی مردم را در جامعه حفظ کند. از سوی دیگر هم حضور افرادی که در شبکه های اجتماعی مبتنی بر عقلانبت و استدلال عمل می کنند و تبدیل به سلبریتی شده اند بسیار لازم و ضروری است.

گزارش از معصومه شیری

انتهای پیام/